Okul reddi fobiye dönüşmesin

İlkokulda başlangıç evresi çocukların hayatında en önemli dönüm noktası. Bu evre, çocuğun sosyal, duygusal, zihinsel ve fiziksel anlamda hazır olmasını gerektiren, içerisinde yeni kişiler, kurallar ve sorumluluklar barındıran, geniş bir sosyal çevreye doğru atılan ilk büyük adım. Bu dönemde çocuklarda ‘ayrılma kaygısı’ ortaya çıkabiliyor. Uzmanlar, özellikle bu durumun ailesi tarafından bağımlı şekilde yetiştirilen çocuklarda görüldüğüne dikkat çekiyor. Bu süreçte korkutma, tehdit ve şiddetten uzak durulmalı. Çocuğa anlayışla yaklaşılmalı. Altta yatan sebeplerin anlaşılması için uzman desteği alınabilir.

'ACELECİ DAVRANMAYIN'

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Çocuk Psikiyatri Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Özalp Ekinci, ilkokul birinci sınıfa başlayacak çocukların okula tamamen uyum sağlamaları konusunda aceleci davranılmaması gerektiğini belirtti. Her hafta çocuğun uyumunun kademeli şekilde arttırılmasının hedeflenmesi gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Ekinci, “Çocuk, en geç bir ay içinde annesi olmadan okula tam gün devam etmeli. Okul korkusu yaşayan çocukların mümkün oldukça okulda günü tamamlamaları sağlanmalı. Yoğun uyum zorlukları olmadıkça çocuk eve götürülmemeli. Okulda tamamlanan her gün çocuğun uyumunu arttıracak” dedi.

KADEMELİ UYUM SÜRECİ

Annesi yanında olmadan okulda kalamayan çocukların uyum süreci için annenin ilk birkaç hafta okulda bulunması gerektiği belirten Ekinci, “Basamaklı bir plan dahilinde, ilk günlerde çocuğun sınıfına yakın bir yerde bekleyen anne, sonrasında okulun kantini gibi daha uzak bir yere geçmeli, en sonunda ise okuldan tamamen ayrılmalı” diye konuştu.

ÖĞRETMEN VE AİLE İŞ BİRLİĞİ İÇİNDE OLMALI

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Çocuk Ergen Uzman Klinik Psikoloğu Aynur Sayım, okul korkusu ya da okul reddi durumlarında yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:

● Korkutma, tehdit, şiddet kullanılmamalı, yargılama yapılmamalı.

● Çocuk, okula gitmediği sürece, okula başlama güçleşir. Ailenin ‘Bir süre bekleyelim, geçer belki’ yaklaşımı yanlıştır. Sorun daha da büyür.

● Çocuk, onu rahatsız eden bir duruma karşı duygusal bir tepki verir. Bunu fark edip onu anlamaya çalışmak en doğru yaklaşım. Çocukla empati kurmak, onu anlamaya çalışmak gerekir. Okul reddine hangi durum ve duygunun neden olduğunu bulup, bu sorunun çözülmesi için çalışılmalı.

● Bunun için aile, bir psikiyatri merkezinden yardım almalı. Psikiyatrik yaklaşım ve psikoterapi birlikte götürülmeli.

● Ailenin, çocuğun okula devamıyla ilgili kararlı olması gerekli. Fakat çocuğa, bu sorunun tüm aileyi ilgilendirdiği, sadece çocuğun sorunu olmadığı hissettirilmeli.

● Öğretmen ve ailenin sıkı işbirliği içinde olması gerekiyor. Öğretmenin güven verici ve zorlayıcı olmayan tarzı önemli.

'OKULA GÖNDERMEKTEN HEMEN VAZGEÇMEYİN'

Mektebim Koleji Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Koordinatörü Sesil Kalender, çocuğu okula gitmek istemeyen anne babalara bazı öneriler verdi:

● Okula karşı direncin belirtilerini tanıyarak, sorun daha da kemikleşmeden önlem alın.

● Çocuğunuzla sık sık konuşarak okula gitmek ile ilgili hem olumlu hem de olumsuz duygu ve düşüncelerini dile getirmesine yardımcı olun.

● Konuşmanın yanı sıra oyun, dans, resim, müzik gibi etkinlikler de çocukların duygularını dışa vurmasına yardımcı olurlar.

● Çocuğun okul ile ilgili duygu ve düşünceleri karşısında yargılayıcı, küçümseyici, alaycı, suçlayıcı olmayın.

● Çocuğu okula göndermekten hemen vazgeçmeyin. Çocuğun okula ilişkin en küçük bir olumsuz tepkisinde hemen geri adım atarak sadece bir günlüğüne bile olsa okula göndermemek, daha sonraki günlerde çocuğun olumsuz davranışlarını daha da pekiştirecek.

● Bu konuda anne babanın yanı sıra çocuğa yakın olan tüm yetişkinlerin tutarlı davranmasının gerekliliğinin önemi göz ardı edilmemeli.

● Aile içinde yaşanan sorunlara çözüm aranmalı.

● Okul veya öğretmeniniz hakkında olumsuz düşünceleriniz olsa dahi bunlar çocukların duyabileceği yer ve zamanlarda dile getirilmemeli.

● Yetişkinler sorunları kendi aralarında çözmeli, çocuklara durum uygun bir neden gösterilerek sunulmalı.

● Okula gitmediğinde çocuğunuzu cezalandırmak yerine gittiği günlerde övmeyi unutmayın.

POSTA/ Eğitim