Giriş
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) hazırladığı ‘Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2022 Araştırması’na göre; Tüpraş, üretimden satışlarda 418.4 milyar lirayla en büyük sanayi kuruluşu oldu. Tüpraş’ı Star Rafineri ve Ford Otomotiv izledi. İlk 500 sanayi şirketinin ihracatı ise yüzde 14.1’lik artışla 98 milyar dolara ulaştı. Yani Türkiye ihracatının yüzde 40’ını bu 500 şirket gerçekleştirdi.
İstanbul Sanayi Odası (İSO), ‘Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’ araştırmasının 2022 yılı sonuçlarını açıkladı. Üretimden satış rakamına göre oluşturulan listenin ilk sırasında, geçen yıllarda olduğu gibi Tüpraş yer aldı. Şirket, 2022 yılında toplam 418.4 milyar TL’lik net üretimden satış rakamına ulaştı. 2021’de üçüncü sırada olan Star Rafineri 189.2 milyar lirayla ikinciliğe yükseldi. Geçen yıl ikinci sırada bulunan Ford Otomotiv ise 140.1 milyar lirayla 3’üncü oldu.
YÜZDE 119 ARTIŞ
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, araştırmanın sonuçlarını dün İstanbul Odakule’de düzenlediği basın toplantısında açıkladı. 500 büyük sanayi kuruluşunun üretimden satışlarının geçen yıl, 2021’e göre yüzde 119 artarak 4 trilyon 485 milyar liraya yükseldiğini dile getiren Bahçıvan, “Bu artışta, ihracattaki güçlü performansın yanı sıra canlı yurt içi talep, yükselen kur ve fiyatlar ile ihracat gelirlerinin TL karşılığındaki artış belirleyici rol oynadı” dedi.
REKOR KIRILDI
Türkiye’nin ihracatının 2022’de yüzde 12.9 artarak 254 milyar doları aştığını hatırlatan Bahçıvan, şöyle devam etti: “İSO 500’ün ihracatı ise yüzde 14.1’lik artışla 98 milyar dolara yaklaştı. İSO 500’ün ihracat artışı, Türkiye genelinin 1.2 puan üzerinde gerçekleşti. Böylece hem Türkiye hem de İSO 500 tarihindeki en yüksek ihracat rakamına ulaşılmış oldu. İSO 500’ün Türkiye sanayi ihracatı içindeki payına baktığımızda bu oranın yüzde 40’lar civarında olduğunu görüyoruz.”
ÖZKAYNAK YÜKSELDİ
Erdal Bahçıvan, 2022’de İSO 500’ün aktif toplamının yüzde 83 artarak 3.9 trilyon liraya yükseldiğini belirterek, “Aktifler içerisinde ana kalemler incelendiğinde, dönen varlıklar yüzde 78 artışla 1.4 trilyon liradan 2.5 trilyon liraya; duran varlıklar ise yüzde 95 artışla 706 milyar liradan 1.4 trilyon liraya yükselmiş durumda. 2022’de özkaynaklar 624 milyar liradan 1.4 trilyon liraya yükselerek yüzde 124 artarken; toplam borçlar 1.5 trilyon liradan 2.5 trilyon liraya çıkarak yüzde 67 büyüdü” dedi.
DEVREDEN KDV SORUNU
Erdal Bahçıvan, devreden KDV sorununun 2022’de çok daha belirgin bir hale geldiğini kaydederek, İSO 500’ün devreden KDV yükünün yüzde 107 artarak 49 milyar liraya yaklaştığını bildirdi. Bu sorunun çözümü için çağrıda bulunan Bahçıvan, şunları söyledi: “Sanayiciyi en çok rahatlatacak çözüm, devreden KDV alacaklarının banka teminatı haline getirilmesidir. Özellikle Eximbank kredilerine dönük bir teminat aracına dönüştürülmesi, bu sorunun en rasyonel çözümü olacaktır.”
PERFORMANS BAŞARILI
İSO 500’ün satışlarının yanı sıra kaynaklarını verimli kullanarak kârlarını da yüksek oranlarda artırdığını ve bu alanlarda genel olarak başarılı bir performans sergilediğini belirten Erdal Bahçıvan, “İSO 500’ün 2022’de faaliyet kârı yüzde 96 artarak, 342 milyar liradan 671 milyar liraya çıktı. Buna karşılık faaliyet kârlılığı oranı, yüzde 14.8’den 2 puan düşerek yüzde 12.8’e geriledi” ifadelerini kullandı.
