Giriş
Asgari ücrette zam pazarlığı başlıyor! Bu yıl da ara zam yapılacak mı?
Asgari ücrette zam maratonu dönemi yıl sonunun gelmesi ile tekrar başladı. İki yıldır asgari ücrette ara zammın yapılmış olması ile bu yıl da yapılacak zamların oranı ve ara zam ihtimali merak konusu oldu. Bakan Işıkhan, “Yine tek zam olacak şekilde çalışıyoruz” ifadelerini kullanırken piyasa beklentileri de belli oldu. Merkez Bankası’nın Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 67.23 olarak açıklandı. Ekonomist Muhammet Bayram ise asgari ücret zammındaki iki ihtimali ve beklenen ücreti değerlendirdi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Kabine toplantısının ardından gazetecilere asgari ücretle ilgili yaptığı açıklamada “Yine tek zam olacak şekilde çalışıyoruz” ifadelerini kullandı. Yapılan son açıklama ile birlikte bundan sonraki süreçte ara zam ihtimali ortadan kalktı mı? Ekonomist Muhammet Bayram asgari ücretle ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Bayram şu ifadeleri kullandı: “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Kabine toplantısının ardından asgari ücrete yönelik öngörüde bulundu. Yapılan açıklama, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in hedeflenen enflasyona göre artış yapacağız söylemine uygun. Merkez Bankası’nın fiyatlama davranışlarına devam etmesi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması için önemli bir açıklama.
Burada piyasada davranışlarının yönetilmesi adına önemli bir husus var. Normal şartlarda asgari ücret konuşulmaya başlandığından itibaren bazı tüccarlar zam yapmaya başlıyor. Sayın Bakan Şimşek bunun engellenmesi adına dedi ki: Hedeflenen enflasyona göre zam yapacağız.
Gelinen noktada Merkez Bankası’nın Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 67.23 olarak açıklandı. Merkez Bankası’nın beklentisi yüzde 65’lerde. Enflasyon beklentileri düşüyor. Burada vatandaşın önceki enflasyonu da üstlenmesinden dolayı ciddi bir artış beklentisi var.
‘ARA ZAM OLMAYACAKSA GELECEK DÖNEM ENFLASYONU DA YANSITILMALI’
Eğer ara bir zam yapılmayacaksa enflasyon farkı artı gelecek dönem enflasyonun da yansıtılması gerekiyor ki yılda tek seferde bir artış yapılabilsin.
‘MAYISTA ENFLASYON BEKLENTİSİ YÜZDE 70’
Hükümet cephesinde 2024 Mayıs ayı itibarıyla enflasyonun düşeceği söyleniyor. Ekonomi yönetiminin burada açıklamalar mevcut. Bu kapsamda mayıs ayına kadar enflasyon yüksek seyredeceği ve mayısta enflasyonun pik yapması bekleniyor. Mayıs ayında yüzde 70’ler civarında enflasyon bekleniyor.
TEKRARDAN ARA ZAM GÜNDEME GELİR Mİ?
Normal şartlarda ara zam temmuz ayı itibarıyla yapılıyor. Ocak ile mayıs ayında enflasyonun yüksek seyretmesinden dolayı ben tekrar ara zam yapılabileceğini düşünüyorum. Eğer yapılmayacaksa da son 6 aylık enflasyon beklentisi yüzde 38. Yani yüzde 38 + gelecek yılın ilk 6 ayı enflasyonuna yönelik artış yapılabilir. Bu çok büyük bir artış olur ve enflasyonu olumsuz etkiler. Ekonomiyi ücret fiyat sarmalına sokabilir. Ben o nedenle tekrardan bir ara zam yapılabileceğini düşünüyorum. Enflasyon mayıs ayına kadar yüksek seyredecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çalışanları enflasyona ezdirmeme politikası mevcut. Ben o yüzden 2024’ün ortalarına doğru tekrardan asgari ücret ara zam geleceğini düşünüyorum.
‘2025’TE YILDA TEK ASGARİ ÜCRETİ KONUŞABİLİRİZ’
2025’e geldiğimizde yılda tek sefer asgari ücret konuşabilir hale gelebiliriz. 2025’te sene sonu enflasyon beklentisi yüzde 15 olarak belirlendi. Bu makul bir enflasyon oranıdır. 2026 itibarıyla tek haneli enflasyon beklentisi mevcut. Böyle giderse enflasyonun tek haneye ineceğini görebileceğiz.
ENFLASYON FARKININ ÜZERİNE ÇIKILACAK MI?
Eğer Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda gelecek yıl 1 kez asgari ücret belirlenecek denirse asgari ücret 6 aylık enflasyon farkının üzerine çıkacaktır. Enflasyon farkı kadar artış ve refah payı artışı olursa gelecek sene tekrar ara dönemde zam yapılacaktır diyebiliriz.
ASGARİ ÜCRET EN DÜŞÜK VE EN YÜKSEK KAÇ OLUR?
En düşük enflasyon beklentim yüzde 35’ler civarında. Eğer yüzde 35 olursa asgari ücret 15 bin 392, yüzde 50 artış olursa ki bu bizim olabilecek en yüksek artış beklentimizdir. Yüzde 50 artış olması durumunda 17 bin 103 TL yapar. Benim tahminim yüzde 45’ler seviyesinde olacağıdır, bu da 15 bin 962 TL yapar, psikolojik sınır 16 bin TL’dir.
‘VERGİ DİLİMLERİ SABİTLENMELİ’
Alım gücünü artırmaya yönelik hususların değerlendirilmesi gerekiyor. Ücretlilerin vergi dilimleri sabitlenmelidir. Çalışanlar 1 yıl boyunca aynı vergi oranı ile vergilendirilmelidir. Çünkü dönem ortasında vergi dilimine girip maaşlarında çok daha fazla kesinti yaşayabiliyorlar.
Bakan Işıkhan’ın ‘Tek zam olacak şekilde çalışıyoruz’ açıklaması çok önemli. Eğer Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda vergi dilimi sabitlenirse, istisnanın yanlış uygulanması düzeltilirse çalışanlara yılda tek sefer artış yapılabilir. Bu alım gücünü artıran bir husustur. Şu anda en düşük maaşı alan bir kişi üçüncü, dördüncü ayda vergi dilimine girebiliyor. Yüzde 15’ten sonra yüzde 20 vergi dilimine girebiliyor. Eğer bu düzenlemeler yapılırsa yılda tek sefer asgari ücret belirlenebilir.”
Milliyet
