Bakanlık duyurdu! Hayvanlardaki şap hastalığı için önlemler alındı

Tarım ve Orman Bakanlığı, Ulusal Hastalık Kontrol Merkezi tarafından SAT-2 serotipi şap hastalığının yayılmasını önleyici tüm tedbirlerin alındığını, kesim, ithalat ve ihracat amaçlı yapılan sevkler dışında, şap hastalığına duyarlı tüm hayvan hareketleri (il içi ve il dışı) ilkbahar şap aşılama kampanyası süresince ülke genelinde durdurulduğunu bildirdi.

Tarım ve Orman Bakanlığı, SAT-2 serotipi şap hastalığına karşı alınan önlemlere ilişkin bir açıklama yaptı.

Bakanlığın açıklamasında şu bilgiler verildi:

"Irak’ta şap hastalığıyla ilgili gelişmelerin ortaya çıkması üzerine, Avrupa Birliği Şap Hastalığı ile Mücadele Komisyonu (EuFMD) koordinasyonunda Numune Gönderme ve Test Etme Protokolü çerçevesinde, Bakanlığımıza bağlı Şap Enstitüsü Müdürlüğümüze incelenmek üzere farklı mahallerden numuneler gönderilmiştir.

Enstitümüzce, bir numunenin, daha önce ülkemizde rastlanmayan SAT-2 serotipi olduğu tespit edilerek etken izole edilmiş ve ülkemizde bu serotipe karşı aşı üretimi için çalışmalara ivedilikle başlanmış, İl Müdürlüklerimizin yanı sıra tüm paydaşlar konuyla ilgili uyarılmıştır.

Bakanlığımızca, hastalığın ülkemize sıçramasının engellenebilmesi için ilgili kurumlarla derhal iletişime geçilerek, sınır gözetim ve yol kontrol faaliyetlerinin artırılmasına ilişkin gerekli bilgilendirmeler yapılmıştır.

Sahada titizlikle yürütülen çalışmalar neticesinde, SAT-2 serotipi şap hastalığını taşıyan ilk vaka tespit edilmiştir. Hâlihazırda hastalık görülen 8 işletmede kordon-karantina dâhil olmak üzere tüm tedbirler alınmıştır. 8 Mart 2023 tarihinde de Dünya Hayvan Sağlığı Örgütüne gerekli bildirimde bulunulmuştur.

Şap Enstitü Müdürlüğümüz tarafından yürütülen çalışmalar neticesinde ise SAT-2 serotipine karşı aşı üretilmiş ve 9 Mart 2023 tarihi itibarıyla kullanıma hazır hale getirilmiştir.

Bu gelişmeler üzerine toplanan Ulusal Hastalık Kontrol Merkezi tarafından hastalığın yayılmasını önleyici tüm tedbirler alınmış olup, kesim, ithalat ve ihracat amaçlı yapılan sevkler dışında, şap hastalığına duyarlı tüm hayvan hareketleri (il içi ve il dışı) ilkbahar şap aşılama kampanyası süresince ülke genelinde durdurulmuştur.

SAT-2 serotipi şap hastalığına ilişkin tüm gelişmeler ilk andan itibaren Bakanlığımızca yakından takip edilmekte olup gerekli tüm önlemler alınmaktadır. Ülkemizde ilk defa görülen bu serotipe karşı ivedilikle aşı üretimini tamamlayan Bakanlığımız, büyükbaş hayvan varlığımızın tamamının aşılanması için gerekli çalışmaları süratle yürütmektedir. "

AVRUPA'NIN EN BÜYÜĞÜ KAPATILDI

Türkiye’nin farklı illerinde hayvanlarda görülen SAT-2 tipi şap virüsü nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı’nın talimatı çerçevesinde, ülke genelinde hayvan pazarları kapatıldı. Bakanlık hayvanlarda görülen bu hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla çeşitli önlemler aldı. Alınan tedbirler istikametinde ithalat, ihracat ve kesim maksatlı sevkler dışındaki tüm hayvan hareketleri yasaklanırken Erzurum’da da Avrupa’nın en büyük hayvan pazarı olan Doğu Anadolu Canlı Hayvan Pazarında da sıkı önlemler alınıyor. Erzurum’dan diğer illere yapılacak olan sevkiyatlar durduruldu ve hayvan hareketini önlemek için canlı hayvan pazarları kapatıldı. Yine birçok hayvanın bulunduğu canlı hayvan pazarlarında dezenfekte çalışmaları da yapılacak. Öte yandan, çok hızlı bulaşma riski olan şap hastalığına tedbir olarak Türkiye’de ikinci bir emre kadar veteriner hekim, veteriner sağlık teknikeri ve teknisyenlerinin izinleri de iptal edildi.

“BU HASTALIK EN SON 60 YIL ÖNCE GÖRÜLMÜŞTÜ”

81 ildeki hayvan sevkiyatlarının durdurulmuş olduğunu belirten Ziraat Odası Başkanı İslam Yıldırım, “Şu anda ülkemizin çoğu yerinde hayvanlarda şap hastalığı görülüyor. Bu Hastalık şap türlerinden bir tanesi ve en son bu tür 1962 yılında ülkemizde görülmüş durumda. Bu hastalık için tarım bakanlığımız, il ve ilçe müdürlüklerimiz aşı geliştirme aşamasında bulunuyor. Bu hastalık en son 60 yıl önce görülmesi nedeniyle henüz aşısı geliştirilmemiş durumdaydı şu anda bu yönde aşı geliştirilme çalışmaları yapılıyor. Aşı tamamlanana kadar ülkemizdeki 81 ilin tamamında hayvan hareketleri durdurulmuş durumda. Şap hastalığı çok hızlı yayılan bir hastalık olduğu için sevkiyatların durması, tüm hayvanların olduğu yerde kalması ve aşılamalar bitene kadarda bu şekilde bir çalışma yapılması gerekli” dedi.

“BİR GÜNDE BİR SÜRÜYE YAYILABİLECEK HIZDA BİR VİRÜS”

Gerekli aşılamalar yapıldıktan sonra bir ay içerisinde normale dönülebileceğini de kaydeden Yıldırım, “Alınan kararları biz doğru ve yerinde buluyoruz. Çünkü hayvan hareketliliği olduğu sürece bu hastalık çok hızlı yayılmaya devam eder. 100 hayvanlık bir sürü içerisinde bir hayvanda görülse, bir gün içerisinde diğer yüz hayvana da bu hastalık bulaşmış olur. Dolayısıyla bu durumun önüne geçmek için alınması gereken birtakım tedbirler var ve bu tedbirler çerçevesinde hayvan pazarları, köylerde şehir il ve ilçe merkezlerine hayvan hareketleri ve şehirler arası hayvan sevkiyatları durduruldu ve gerekli tedbirler alınmaya başlandı. Ümit ediyorum ki 15-20 gün içerisinde her şey normale dönmüş olur. Köylü, üretici, besici bu işi yapan insanlar yine eski ticari hayatına geri döner. Bu hastalık hızlı yayıldığı gibi öldürücü sonuçları da var. Önüne geçilmesi içinde aşılamaların bir an önce yapılması gerekiyor” açıklamalarında bulundu.

“TEDBİRLER ALINSIN 1 AY İÇERİSİNDE SONA ERER”

Diğer illere oranla Erzurum’daki vakaların daha az olduğunu söyleyen Yıldırım, “Erzurum’da şuanda diğer illerde görüldüğü kadar yoğunluk yok. O kadar fazla hasta olan hayvanımız yok ama tedbir amaçlı bu kapatmaların yapılması doğrudur. Erzurum’daki hayvan sayısının fazla olmasından dolayı ve Erzurum, Kars, Ağrı, Ardahan buralarda sürekli sevkiyatlar olduğu için özellikle buralarda tedbirlerin alınması lazım ki hastalığın önüne geçilsin. Bu hastalık yine de o kadar korkutucu bir hastalık değil vatandaşlarımızın endişeye kapılmaması gerekiyor. Tedbirler alınıp aşılamalar yapıldıktan sonra 1 ay içerisinde her şey normal düzenine dönmüş olur” diye konuştu.

“BUGÜN DEĞİL 1-2 AY SONRA HASTALIK GÖRÜLSE KURBANDA PROBLEM OLURDU”

Aşılamalardan sonra hayvanların kurban sevkiyatına da hazır durama geleceğini de belirten Yıldırım, “Kurban Bayramı’na 4 ay gibi bir süre kaldı. Şu anda bu şekilde Kurban Bayramı içinde tedbir alınmış oluyor. Dediğim gibi aşılamalar yapılır hayvanlarımız Kurban Bayramı’nda sevk edilecek duruma gelmiş olurlar. Eğer hastalık bugünlerde değil de 1-2 ay sonra çıkmış olsaydı kurbanlık konusunda da ciddi sıkıntılar yaşanabilirdi. Şu anda çıkmış olması bu yönden de iyi olarak görülebilir. Şu anda hayvanlar tedavi edildikten sonra Kurban Bayramı’nda herhangi bir sorun yaşamayacağız. Bizde bu konuda elimizden gelen ne varsa yapmaya çalışıyoruz. Bakanlığımızın vermiş olduğu kararlara uyuyoruz ve şu anda pazarlarımız kapatıldı. Hayvan giriş çıkışları da durduruldu. Gerekli dezenfektan çalışmaları da başlayacak. Bu konu hakkında bilgi sahibi olmayan vatandaşlarımızda bilgilendirilecek. Hastalığa yakalanan hayvanların tedavisi yönünde bilgilendirilecekler. Bu uygulamalarda Tarım İl ve İlçe müdürlüğüne bağlı olan ekipler tarafından yapılacak” dedi.

“ÇOK DİKKATLİ DAVRANMALIYIZ, HAYVANLARIMIZ TELEF OLURSA CİDDİ SORUNLAR YAŞANIR”

Hayvancılıkla uğraşan insanların ise sık karşılaştığı bir hastalık türü olduğunu ifade eden Yıldırım, “Bu hastalık hayvancılıkla uğraşan insanların çok sık karşılaştığı bir hastalık. Şap hastalığı 65 çeşide yakın türü bulanan bir hastalık. Bunun nerede ne zaman ortaya çıkacağı belli değil. Biz hayvancılıkla uğraşan insanlar bu hastalıkla iç içe yaşıyoruz. Akşam gidip hayvanlarını kontrol ediyorsun bir problem yok. Sabah gelip bir daha bakıyorsun hayvan bu hastalığa yakalanmış oluyor. Hayvanların bu hastalığa yakalanmasının birçok nedeni var. Hava aşı derece sıcak olur yakalanır, soğuk su içer yakalanır, araç üzerinde hayvan sevkiyatı olur, daha önce taşınan hayvanın orada kalan enfeksiyonu bulaşır yine yakalanır. Hayvan 1-2 gün kuvvetli beslenemezse yine bu hastalığa yakalanma durumu olur. Yani her an her zaman hayvanların bu hastalığa yakalanma ihtimalleri bulunuyor. Şu anda ülkemizde hayvan sayısında da azalma problemi var çok dikkatli olmalıyız. Bu hastalıkta da birçok hayvanımızı telef edersek daha kötü senaryolar yaşayabiliriz” şeklinde konuştu.

“VATANDAŞLARIMIZ BAKANLIĞIMIZIN TALİMATLARINA UYSUNLAR”

Şu anda karşılaşılan virüsün uzun yıllar önce de ortaya çıktığını söyleyen Yıldırım, “Bakanlığımızın yaptığı çok güzel bir uygulama var. Yıllardır bütün hayvanlara yılda 2-3 defa şap aşılaması yapıyor. Yapılan bu çalışma hayvanlardaki bu enfeksiyonu büyük oranda durdurdu. Şu anda karşılaşmış olduğumuz tür en son uzun yıllar önce görülmüştü. Hastalık belli bunun aşısı yapılacak ve hayvanlar bu hastalığa karşı aşılanacak. Çiftçilerimiz ve hayvancılıkla uğraşan vatandaşlarımız bakanlığımızın aldığı kararlara uysunlar” diye konuştu.