Ev sahipleri dikkat!
Ev, arsa ve arazi sahiplerini ilgilendiren Emlak Vergisi ödemeleri 1 Mart itibarıyla başlıyor. Emlak Vergisi’ne ilişkin hesaplama, ödeme, muafiyet, cezalar gibi detayları içeren bir rehber hazırladık. Meltem Kara Söyleyenoğlu / POSTA
Milyonlarca gayrimenkul sahibini ilgilendiren Emlak Vergisi’nin 2020 yılına ait birinci taksit ödemeleri 1 Mart itibarıyla başlayacak. İlk taksidi ödemek için 1 Haziran’a kadar süre var. Emlak Vergisi, bina, arsa, arazi gibi taşınmazlardan yıllık olarak alınıyor. Gayrimenkulünü elden çıkarmayanlar ile geçen yıl gayrimenkul alanlar bu yıl vergi ödeyecek. İşte Emlak Vergisi’nin detayları...
Nasıl hesaplanır?
4 yılda bir takdir komisyonlarınca emlak değerleri yeniden belirleniyor. Son olarak 2017’de tespit edilen değerler, 2021 yılına kadar geçerli. Ara yıllarda tespit edilen rakama yeniden değerleme oranı ekleniyor. Yeniden değerleme oranı bu yıl için yüzde 22.58. Buna göre, Emlak Vergisi değeri yeniden değerleme oranının yarısı olan (yüzde 23.73/2) yüzde 11.29 artırılarak bulunacak.
Emekliler, engelliler boşuna ödemeyin!
Emlak Vergisi’nden brüt 200 metrekareyi geçmeyen ve tek meskeni bulunan ev hanımları, hiç geliri olmayanlar, emekli maaşıyla geçinenler, engelliler, gazi ve şehitlerin dul ve yetimleri muaf olabiliyor. Bu hakkını bilmeden vergi ödeyen çok kişi var.
Vergi muafiyetinden faydalanmak için belediyeye başvurup ‘vergi muafiyeti formu’ doldurmak şart. Bu kişilerin bankada 40 bin lirayı aşan birikimi nedeniyle faiz geliri varsa Emlak Vergisi muafiyetinden yararlanamıyor. Evi dışında gayrimenkulü örneğin; arsası olan da muafiyet hakkını kaybediyor.
Sahip olduğu tek evi kiraya verip, başka bir evde kirada oturanlar vergiden muaf. Ancak tek evini kiraya verip başka bir evde kira ödemeden oturanlar vergiden muaf olamıyor.
Değerin binde 2'si
Ortaya çıkan rakam üzerinden, gayrimenkulün türüne (mesken, işyeri, arsa, arazi) göre belirlenen oranlar hesaplanarak, vergi bedeli bulunacak. Konutların vergi oranı büyükşehir sınırlarında binde 2, büyükşehir olmayan yerlerde ise binde 1 olarak uygulanıyor.
İşyerleri için büyükşehirlerde binde 4, diğer illerde binde 2, arsalar için büyükşehirlerde binde 6, diğer illerde binde 3, araziler için büyükşehirlerde binde 2, diğer illerde binde 1 hesaplanıyor. Bunu bir örnekle şöyle açıklayalım:
Büyükşehirde yer alan konut için örnek
- Evin 2019 yılına ait emlak vergi değeri: 130 bin lira 2019 yılına ait yeniden değerleme oranının yarısı: (yüzde 22.58/2): Yüzde 11.29
- Meskenin 2020 yılı emlak vergi değeri: 144 bin 677 lira TL
- Bin liraya kadar olan kesirler dikkate alınmayacağından, verginin tahakkukunda esas alınacak emlak vergi değeri: 144 bin lira
- Bu değerin binde 2’si: 288 lira
Nereye ödenmeli?
Emlak Vergisi taksitleri gayrimenkulün bağlı bulunduğu belediyeye yapılabilir. Eğer ilçe belediyesi ‘e-belediye’ sistemini kullanıyorsa, ödemeler internet üzerinden online bir şekilde de yapılabiliyor.
Gecikmeyin cezası var
Emlak Vergisi borcu olup olmadığını sorgulamak ve teyit etmek isteyenler, bu işlemleri belediyelerden veya e-Devlet aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) sunduğu İnternet Vergi Dairesi hizmeti işlemlerinden öğrenebilir. Emlak Vergisi’nin ilk ve ikinci taksidini mutlaka belirlenen süre içinde ödemek gerekiyor. Gecikme durumunda yüzde 2 faiz uygulanıyor.
Mahalle olan köy 2022'ye kadar muaf
Büyükşehir yasasıyla mahalleye dönüşen ve tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Emlak Vergisi tahsili 2022 yılı sonuna kadar ertelenmişti. Yani, bu köylerde yaşayanlar da Emlak Vergisi’nden muaf.
Ev alırken sorun
Satın alınan gayrimenkulün Emlak Vergisi borçlarından alıcı da sorumlu oluyor. O nedenle gayrimenkul alırken, Emlak Vergisi borcu olup olmadığını soruşturun. Gayrimenkulün satıldığı yıla ait Emlak Vergisi’ni satıcı ödüyor.
Alıcının mükellefiyeti, bir sonraki yıl başlıyor. Örneğin bu yıl bir ev alırsanız, bu yılın vergisi satıcının sorumluluğunda, 2021’den itibaren sizde.
İade alabilirsiniz
Muaf olduğu halde Emlak Vergisi ödeyenler, yersiz ödemenin iadesi için belediyelere itiraz ederek geriye dönük 5 yıllık Emlak Vergisi’ni isteyebilir. Bunun için belediyenin emlak birimine ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi yeterli oluyor.