İşsizlik artık beyaz yakanın sorunu

Lise ve altı seviyede eğitim tamamlamış gençlerin sadece yüzde 17.5’i ne çalışıyor ne de eğitim alıyorken, üniversite mezunu ve üstlerinde bu oran yüzde 29.2’ye çıkıyor. Ancak bu eğilime rağmen her yıl üniversite mezunu sayısı artıyor.

HER YIL 1 MİLYON GENÇ

YÖK/TÜİK’in verilerine göre ülkemizde her yıl 1 milyon genç üniversiteden mezun olup iş hayatına atılmaya uygun hale geliyor, yani istihdam edilecek nüfusa dahil oluyor. Bu gençlerin çoğunluğu ekonominin ihtiyaçlarına yönelik konular üzerine eğitim almazken bir çoğu da işverenlerin nitelikli olarak tanımlamadığı üniversitelerden mezun oluyor. İnsan kaynakları uygulaması ‘24 Saatte İş’e son 6 ayda kayıt olmuş 200 bin üniversite mezunu genç, aradıkları işlere göre gruplandığında yüzde 69’unun beyaz yaka işleri tercih ettiği görülüyor.

TALEP ARTTI ARZ AZALDI

24 Saatte İş’te 2024’te açılan beyaz yaka ilanlara gelen ortalama başvuru sayısı 124 iken, mavi yakada bu oran 39’a düşüyor. Eğilime bakıldığında her yıl beyaz yaka işlere talebin arttığını görülse de beyaz yaka işlerin sayıca giderek azaldığını belirten 24 Saatte İş Kurucu Ortağı Mert Yıldız, “İlanları yaka grubuna göre grupladığımızda ilanların çoğunluğunun artık yeme içme, perakende ve lojistik gibi hizmet sektöründe yoğunlaştığı ve beyaz yaka işlerin yıllar içinde oranının azaldığını görüyoruz” dedi.

MAAŞLAR 5 YILA EŞİTLENECEK

Beyaz yaka işlere olan talebin artıp arzın kısıtlı kalmasının ücret dengelerine de etki ettiğini söyleyen Yıldız, şöyle konuştu: “Beyaz yaka işlerde ücret enflasyon oranında artarken, mavi yaka işlerin ücreti enflasyonun üzerinde artıyor. Sonuç olarak beyaz ve mavi yaka ücretlerin zaman içinde yakınlaşıyor. Asgari ücretle karşılaştırıldığında, açılan ilanlarda 2021’de beyaz yaka işlerdeki ortalama ücret asgari ücretin 3.2 katı iken bu oran 2024’te 2.2’ye düştü. Buna karşılık mavi ve gri yaka işlerde 2021’de ortalama ücret asgari ücrete denk gelirken 2024’te asgari ücretin 1.5 katına denk geliyor. Benzer bir eğilimin devam ettiğini varsayarsak 5 yıl içinde ücretlerin eşitleneceğini tahmin ediliyor.”

YAPAY ZEKA İŞLERİNE GÖZ KOYDU

Yapay zekanın kullanım alanının genişlemesinin mavi ve beyaz yaka işler arasındaki makasın daralmasını hızlandıracağını anlatan Yıldız, “Özellikle müşteri hizmetleri, içerik oluşturulması ve her türlü otomasyon içeren işin yapay zekaya kayması beyaz yakadaki istihdamın zaman içinde daralmasına sebep olacak. İstihdamdaki talep yapay zekayı doğru kullanabilen ve yönetebilen işlere kayacak. Sadece chatGPT gibi yapay zeka araçlarını yazan değil, bu araçları verimli bir biçimde kullananların iş bulmaları kolaylaşacak” diye konuştu.