Giriş
Çalışanların en önemli haklarından ikisi kıdem ve ihbar tazminatı. Kıdem tazminatının yasal bir üst sınırı bulunurken ihbarda parasal tavan yok ancak süre sınırı var. 1 Temmuz itibarıyla kıdemin tavan tutarına memur zammı kadar arttı. Peki yıl sonuna kadar hak sahipleri ne kadar tazminat alabilecek? İşte hesabı...
Çalışanların güvencesi niteliğindeki kıdem tazminatı, son işyerinde çalışılan her tam yıl için 30 günlük son brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Tazminatın alt limiti asgari ücret belirliyor. Asgari ücret 1 Ocak itibarıyla yüzde 49’luk artışla brüt 20 bin 2 liraya yükselmişti. Yani en düşük tazminatta bu tutar baz alınıyor. Bu yıl temmuzda geçtiğimiz yıldaki gibi ara zam yapılmadı. Dolayısıyla yıl sonuna kadar en düşük tutar hesabında bu brüt ücret baz alınacak.
TAVANI 41 BİN 828 LİRA OLDU
Kıdem tazminatının 1 yıl için en yüksek tutarını ifade eden tavan ise memur maaş katsayısına göre belirleniyor. Diğer bir deyişle memur maaşındaki artışa endeksli bir kıdem tavanı var ve 6 ayda bir güncelleniyor. Böylece 1 Ocak-1 Temmuz 2024 tarihlerinde geçerli olan tazminat tavanı da 35 bin 58 liraya yükselmişti. Temmuz ayından geçerli olmak üzere memura yapılan yüzde 19.31’lik zamla birlikte yeni maaş tavanı 41 bin 828 liraya çıktı.
İHBARDA SINIR BULUNMUYOR
İhbar tazminatında ise tavan sınırı bulunmuyor. Brüt maaş ne kadarsa ona göre hesaplanıyor. Burada önemli olan ihbar süresi. 10 yıl çalışması olan kişiye 56 gün üzerinden ihbar tazminatı ödeniyor. İşe girdiği günden itibaren 6 ay geçmemiş olan işçiye 2 haftalık, 6 ay-1.5 yıl arası çalışanlara 4 haftalık, 1.5-3 yıl arası çalışanlara 6 haftalık, 3 yılın üzerinde çalışanlara 8 haftalık ihbar ödeniyor.
10 YIL ÇALIŞANA NE KADAR ÖDENİR?
1 Temmuz’dan önce 50 bin lira brüt ücreti olup da 10 yıllık çalışma süresi dolanlar kendi isteği dışında işten çıkarılırsa vergiler dahil net 348 bin 115 lira kıdem tazminatı alacaktı. Bu kişinin 56 günlük ihbar tazminatı hakkı ise 78 bin 624 lira olacaktı. Böylece damga verileri düşüldükten sonra cebe girecek net tutar 426 bin 740 liraya ulaşacaktı. Şimdi aynı kişiye 415 bin 450 lirası kıdem tazminatı, 78 bin 625 lirası ihbar tazminatı olmak üzere net 494 bin 75 lira ödenecek. Yani 1 ay sonra tazminatını alan için fark 67 bin lirayı aşıyor.
HAKLI SEBEPLE AYRILAN DA ALIR
Yıllardır aynı işyerinde çalışanlar ayrılmak istediklerinde kıdemini yakmak istemiyor. Fakat istifayla kıdem alınabiliyor. Emekli olanlar, yaş dışında emeklilik hakkı elde edenler, askere gidenler, iş sözleşmesinin evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde sonlandıranlar, haklı sebeplerle istifa edenler kıdem tazminatını alabiliyor.
