Kirada zam sınırı sona eriyor! İşte kiracıları bekleyen yeni tehlike
Kiracılar ile ev sahipleri arasındaki fahiş kira artışları nedeniyle çıkan anlaşmazlıkları sona erdirmek için başlayan yüzde 25 kira zam sınırı uygulamasında süre doluyor. Kiracılar ile ev sahipleri arasındaki anlaşmazlıkları gidermek için başlayan uygulama tekrarlanacak mı? Gayrimenkul Danışmanı Nilüfer Kas, zam sınırının sona ermesine ve kiracıları bekleyen farklı bir tehlikeyi değindi.
İpek ALEMDAR GÖDE / ipek.alemdar@posta.com.tr – Kirada fahiş artışların önüne geçmek için başlatılan yüzde 25 zam sınırı uygulaması 1 Temmuz 2022 yılında hayata geçti. Uygulama ile konutlarda ev sahiplerinin bir konutta kira artışını yüzde 25’in üzerinde olmaması anlamına geliyor. Kiracının korunması hedefi ile çıkılan bu yolda zam oranını yüzde 25’in üzerinde yapmak isteyen ev sahipleri ile kiracılar karşı karşıya geldi. Anlaşmazlıklar mahkemelerdeki iş yükünü daha da artırınca kiracılar ile ev sahipleri arasında arabuluculuk uygulaması hayata geçirildi. Arabuluculuk ile kısa sürede anlaşmazlıklar sonuçlanmaya başladı. Kirada zam sınırı uygulaması 1 Temmuz 2024 itibari ile sona erecek. Uygulamanın tekrar başlamayacağına dair mesajlar yetkili kişiler tarafından dile getiriliyor.
Gayrimenkul Danışmanı Nilüfer Kas, emlak piyasasının son dönemlerdeki durumunu, zam sınırı uygulamasının kalkmasının piyasaya yansımalarını değerlendirdi.
Zam sınırı uygulaması ile kiracılara ev sahipleri tarafından iki seçeneğin sunulduğunu ifade eden Kas, “1 Temmuz 2022 yılı itibari ile uygulamaya konulan yüzde 25 kira zammı uygulamasının piyasaya, kiracı ve ev sahiplerine önemli bir etkisi oldu. Ev sahipleri açısından enflasyon karşısında eriyen bir kirasının artması için kiracısına dava açtı ya da arabulucuya başvurdu. Yüzde 25 kira zammı sınırını gerçek anlamda uygulayanların yüzde 30’u geçmediğini düşünüyorum. Başta kiracıları koruyan bir sistem gibi gözükse de aslında kiracılar ev sahipleri ile daha çok karşı karşıya kalmış oldular. Eskiden kiracılar TÜFE olarak uygulanan yasal sınırın daha da üstünde zam yapmak zorunda kaldılar. Çünkü masaya oturduklarında ya zam ya da tahliye seçenekleri sunuldu kiracılara. Bulundukları evi terk etmeyen kiracılar, yeni kiralayacakları evde daha fazla ödeme yapacaklarını düşündükleri için kiracılar arasındaki sirkülasyon azalmış oldu. Sektördeki bu yavaşlama yeni kiracılara yer bulunamamasıyla birlikte arzın az olmasıyla kira fiyatlarının daha da yükselmesine neden oldu” dedi.
“UYGULAMA TEKRARLANMAYACAK”
Daha önce yetkili isimlerin verdiği mesajlara değinen Kas, uygulamanın temmuz ayında sona ermesinin beklendiğini belirterek, “Yüzde 25 kira zammı kısıtlamasının 1 Temmuz 2024’ten itibaren uygulanmayacak olması sektörü biraz rahatlatacaktır. Ancak yüksek fiyatların etkisinin geçmesi daha uzun sürecektir. 25 Nisan 2024 tarihli Merkez Bankası toplantısında yeni dönemde kira zammı kısıtlamasına gerek kalınmayacağına dair bir mesaj çıktı. Tabi resmi bir açıklama henüz gelmedi ama piyasanın beklentisi de bu yönde. Haziran ayının ortasında yeni kararın açıklanması bekleniyor. Adalet Bakanı da daha önce yaptığı açıklamada yeni dönemde kira zam sınırı düşünmediklerini açıklamıştı. Merkez Bankası’nın bu konudaki fikri ve düşüncesi de kararın alınmasında etkili olacaktır” ifadelerini kullandı.
HERKES EMSAL KARARLARI ARAMAYA BAŞLADI
Kiracı ile ev sahipleri arasındaki anlaşmazlıkların arabuluculuk ile kısa sürede sonuçlandığını belirten Kas, “TÜFE açısından bakarsak son bir yıldır zam oranı yüzde 50’nin üzerinde ev sahipleri bunu sözleşmelerde de yazdığı için zaten daha önceden kabul etmişti. Kiracılar da daha fazlası istenmesin diye zam oranları üzerinden kira zammı yapmaya hazırlar. O nedenle bu daha iyi bir yöntem olacaktır.
Geçtiğimiz günlerde bir kira anlaşmazlık konusu 55 günde sonuçlandı kiracı aleyhine bir sonuç çıktı. Kiracının tahliyesine karar verildi. Orada dikkat edilmesi gereken nokta konutun bir yıllık kira bedelinin vergi muafiyetinin yani 28 bin TL’nin altında olması oldu. İstinaf Mahkemesi’ne gitmeden böyle emsal bir sonuç alınmış oldu. Herkes davasını sonuçlandırmak için can havli ile emsal kararlar aramaya başladı” şeklinde konuştu.
HERKESİN İŞİNE YARAYAN BİR SİSTEM
Kiracılar ile ev sahipleri arasındaki anlaşmazlıkların hızla çözülmeye başlandığını belirten Kas, “Arabuluculuk sistemi beklenenden daha iyi sonuçlar veriyor. Daha önce Sulh Hukuk Mahkemeleri’ndeki davaların neredeyse yüzde 60’ını kiracı-ev sahibi anlaşmazlıkları oluşturuyordu. Bu da mahkemelere çok ciddi bir yük getirmişti. Arabuluculuk sisteminin başladığı günden beri açılan davaların hemen hemen yarısı uzlaşı ile sonuca vardı. Bu da mahkemelere gidecek olan dava yükünün azaltılması anlamına geliyor. Arabuluculuk sistemi herkesin işine yarayan bir sistem olmuş oldu” dedi.
KİRALIK EV ARAYANLARI BEKLEYEN YENİ TEHLİKE
Emlak piyasasındaki durgunluğun kiralık konut sayısında azalmaya neden olduğunu belirten Kas, kiracıları ilerleyen günlerde bekleyen tehlike için “Satılık konut piyasasında hareketliliğin son zamanlarda olmaması vatandaşı eğer oturmayacaksa yatırımlık ev almamaya itti. Yatırımlık ev almamanın sonucu da kiracılara yansıyor. Çünkü yatırımcı aldığı evi kiraya veriyor. Yatırımcı harekete geçmediği için kiralayacak olan kişiler de konut bulmakta sıkıntı çekmeye başlıyor. Önümüzdeki günlerde kiracıları ve kiralık ev arayanları daha zor günler beklediğini söyleyebiliriz. Son birkaç aydır kira fiyatlarında önemli bir artış yok ancak önümüzdeki günlerde öğrencilerin evleri boşaltması, tayin sezonunun başlaması ile Ağustos ayı sonrasında emlak piyasasını sıcak bir gündem bekliyor.
Son zamanlarda ev sahipleri kiracılar konusundan zaman zaman zor durumda kaldıkları için kendilerini korumaya almaya başladılar. Tabir yerinde ise yeni konut kiralayacak olan kiracıları evraklarla kıskaca alıyorlar. Tahliye konusunda çok fazla belge istemeye başladılar. Ev sahipleri kendilerini garantiye almak için böyle bir yol izlemeye başladılar” ifadelerini kullandı.
- Lapa lapa kar yağışları ve gök gürültülü sağanaklar geliyor! Meteoroloji son hava durumu raporu ile illeri uyardı
- Cumhurbaşkanı Erdoğan: Yeni anayasa geç kalmış bir ihtiyaç
- Bakan Tunç: Anayasamızın maddeleri arasındaki çelişkiler birtakım problemlere yol açıyor
- Cumhurbaşkanı Erdoğan: Milletimizin sıkıntılarını çözecek parti ve ittifak yine biziz
- Samsun'da dehşet: Kız arkadaşının annesini öldürüp, intihar etti