Maaşı geç ödenenler dikkat! Çoğu çalışan bu hakkını bilmiyor
İşçinin ay boyunca çalışmasının maddi motivasyon kaynağı maaşı. Maaş alacağı günü sabırsızlıkla bekleyen maaşını bir gün bile gecikmeli olarak alırsa tazminatı ile birlikte işten ayrılmaya hak kazanıyor. Pek çok işçinin bilmediği ve zaman zaman mağdur olduğu bu durumda işçinin yapması gerekenleri İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı Musa Çakmakçı açıkladı.
İpek ALEMDAR GÖDE/ ipek.alemdar@posta.com.tr – Çalışma hayatının en önemli yapı taşı işçi ücreti. İş sözleşmesinde belirtilen günde maaş ödemesinin yapılması hem işçi hem yapılan iş hem de işvereni etkiliyor. Ancak zaman zaman işçiler ödemelerini gününde alamıyor.
“İŞ SÖZLEŞMESİNİN VARLIĞINDAN BAHSEDİLEMEZ”
İşçinin ücretinin gününde ödenmediği durumlarda tazminatını alarak istifa edebileceğini belirten Çakmakçı açıklamasında, “Ücretin tanımını yapacak olursak, iş sözleşmesinin meydana gelebilmesi için gerekli olan esaslı unsurlardan biri olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla ücret söz konusu olmaksızın, iş sözleşmesinin varlığından bahsedilemez. İş sözleşmesinde ücret, işçinin iş görme borcu karşısında yer alan, işverenin asli borçları arasında yer alıyor. Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır” dedi.
Ücretin ödenmesine ilişkin kanun maddesini açıklayan Çakmakçı, “Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak kural olarak, Türk parası ile işyerinde veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenir. Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak, yabancı para olarak kararlaştırılmış ise ödeme günündeki rayice göre Türk parası ile ödeme yapılabilir. Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir” ifadelerini kullandı.
ÜCRET TAM OLARAK ÖDENMEKTE
Maktu ücret konusuna değinen Çakmakçı, “Çalışma ücreti maktu aylık ücret olarak belirlenen işçinin ücretinin, ay içinde eksik gün çalışıp çalışmadığına veya ayın kaç gün çekip çekmediğine bakılmaksızın ücretinin 30 gün üzerinden hesaplanması söz konusudur. Dolayısıyla ay içinde çeşitli nedenlerle işçinin çalışmadığı günler dikkate alınmaksızın, ücreti tam olarak ödenmektedir” şeklinde konuştu.
MAKTU ÜCRETİN HASTALIK DURUMUNDA KESİLMESİ
Maktu ücretin hastalık ya da iş görmezlik durumda kesilmesi ile ilgili kanun maddesini açıklayan Çakmakçı, “Ücretlerin gündelik ve saatlik olarak belirlendiği ve ödendiği durumlarda, işçi, hasta izinli veya sair nedenlerle mazeretli olduğu durumlarda ücrete hak kazanamamaktadır. Ancak, (maktu) aylık ücretle çalışanların ücretlerinde ise söz konusu nedenlere bağlı olarak herhangi bir kesinti yapılamayacaktı” dedi.
EMSAL KARAR MEVCUT
Konu hakkında Yargıtay kararının bulunduğunu dile getiren Çakmakçı, “Yargıtay kararına göre Aylık maktu ücretle çalıştığı anlaşılan işçinin istirahatli olduğu sürenin ücretinden işverence tek taraflı kesinti yapılmasının yasal dayanağı bulunmamaktadır” hatırlatmasını yaptı.
BİR GÜN BİLE GEÇ ÖDENMESİ HAKLI FESİH NEDENİ
İşçinin ücretinin bir kereye mahsus da olsa geç ödenmesi işçi açısından haklı fesih nedeni olduğunu ve emsal kararla hüküm altına alındığını belirten Çakmakçı yaşanılan örmeği böyle anlattı:
YARGITAY 9. Hukuk Dairesi kararında “İlk Derece Mahkemesince, davacının ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiği, Nisan 2019 dönemine ait ücretin ... sözleşmesinin feshinden 5 gün sonra 28.05.2019 tarihinde ödendiği, davacının daha önceki aylara ilişkin ücretlerinin ayın başında ödendiği, dolayısıyla Nisan ayı ücretinin Kanunda öngörülen 20 günlük süreden sonra ödenmesi nedeniyle davacının kıdem tazminatına hak kazandığı karar verilmiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının ücretinin ödenmesinde sadece bir kereye mahsus bir gecikme yaşandığını, davacının bu gecikmeyi bahane ederek yaptığı feshin haklı fesih olmadığı, yerleşik Yargıtay uygulamasıyla süreklilik arz etmeyen, kısa süreli gecikmelerin işçiye haklı nedenle fesih hakkı vermeyeceğinin kabul edildiğini, kanunun işçiye ücretinin 20 gün gecikmesi hâlinde, fesih değil ancak ... görme yükümlülüğünden kaçınma hakkı davalı Şirketin ülke çapında yaşanan ekonomik daralma nedeniyle kamu kurumları ve özel firmalardan alacaklarını tahsil edemediğini, bu nedenle “2019 yılının Nisan ayına ait ücretlerin ödenmesinde bir kereye mahsus bir gecikme yaşandığını,” çalışanlara hem sözlü olarak hem de gönderilen e-posta ile durumun açıklandığını, davalı Şirketin 27.05.2019 tarihinde alacaklarının bir kısmını tahsil eder etmez aynı gün derhâl ücretleri yatırdığını, hatta bir sonraki ayın ücretini de olası mağduriyetleri gidermek için vaktinden önce yatırdığını, davacının ihtarnamesinin, davalı Şirkete ücretlerin ödendiği gün tebliğ edildiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmek için İstinaf Yoluna Başvurmuştur” denildi.
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNDEN KARAR
Haklı fesih nedeni hükmünü anlatan Çakmakçı örneğinde “Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile sözleşmesinin feshedildiği 27.05.2019 tarihinde yapıldığı, Nisan ayı ücretinin geç ödenmesi nedeniyle davacının ... sözleşmesinin feshinde haklı olduğu, davalı tarafça dosyaya sunulan yıllık izin formlarının incelenmesi neticesinde davacıya kullandırıldığı ispat edilemeyen bakiye 46 gün yıllık izninin olduğu yönündeki İlk Derece Mahkemesi kararının da yerinde olduğu tespiti gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir” açıklamasını yaptı.
- Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz bütçe görüşmelerinde konuştu: Rezervimiz rekor seviyeye çıkmıştır
- Cumhurbaşkanı Erdoğan 14 üniversiteye rektör atadı
- Aliyev’den Cumhurbaşkanı Erdoğan’a D-8 teşekkürü
- Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Suriye halkına mektup: Zulme ve zalime asla boyun eğmediniz
- Polis Çerkez Cengiz'in villasına operasyon düzenledi! Nil timsahı ve anakonda yılanı ele geçirildi