Yeni dönem 1 Ekim'de başlıyor! Sınır 30 bin liraya çıktı, il-ilçe ücret ayrımı kalktı

Tüketici her gün binlerce sorunla karşılaşıyor. Meblağlar küçük olunca kimse de peşine düşüp hak aramıyor. Tutarlar artınca çözüm yerinin mahkeme olacağıyla ilgili yanlış bilgi nedeniyle işlemler uzayıp gidiyor. Oysa tüketici hakem heyetleri, hızlı başvuru ve çözümleriyle öne çıkıyor. Hakem heyetlerinden çıkan kararlar da mahkeme kararı niteliğinden olduğundan bağlayıcı oluyor. Kısaca hakem heyetleri, masrafsız ve tüketicilerin hayatını inanılmaz ölçüde kolaylaştırıyor.

LİMİT 30 BİN LİRAYA ÇIKARILDI

Her ne kadar pratik olsa da hakem heyetlerinde de bazen aksaklıklar ve eksik kararlar çıkabiliyor. İşte bu açığı kapatmak için Ticaret Bakanlığı dün Resmi Gazete’de önemli bir yönetmelik yayımladı. 1 Ekim’de yürürlüğe girecek düzenlemenin en önemli maddelerinden biri başvuru limitiyle ilgili. Buna göre; değeri 30 bin TL’nin altında uyuşmazlıklar için tüketici hakem heyetine başvuru zorunlu olacak. Daha önce bu tutarlar için il, ilçe ve büyükşehir sınırı vardı. Bu tutarlar da 10 bin 280 lira ile 15 bin 430 lira arasında değişiyordu. Bu durum son buldu.

HER YIL YENİDEN BELİRLENECEK

Elektronik eşyadan mobilyaya kadar birçok ürünün fiyatındaki artışla üst limitin 30 bin liraya çıkarılması önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Yine bu kapsamda başvurunun, tek bir uyuşmazlıkla ilgili olması ve uyuşmazlık konusunun bu parasal sınırı (30 bin lira) aşması halinde, sınırı aşan kısımdan feragat edilerek tüketici hakem heyetine başvuru yapılabilecek. Kalan kısım için tekrar başvuru yapılamayacak. Başvuru için parasal sınır, her yıl için ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılacak.

BAŞVURU KABUL EDİLMEK ZORUNDA

Tüketici hakem heyetleri, görev ve yetki alanına giren başvuruları gereğini yapmak üzere kabul etmek zorunda olacak. Bu durum, tüketicilerin ilgili mevzuatına göre alternatif uyuşmazlık çözüm mercilerine başvurmasına engel teşkil etmeyecek. Bakanlık; başvuru sayısı, nüfus yoğunluğu ve benzeri hususları dikkate alarak tüketici hakem heyetleri oluşturmakla görevli olacak. Başvurular, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine yapılabilecek. Başvuru yapılabilecek ilçede tüketici hakem heyetinin kurulmamış olması halinde, başvurular o ilçe kaymakamlığına yapılabilecek.

ADIM ADIM BAŞVURU

Yaşadığınız mağduriyetle ilgili e-Devlet üzerinden yani oturduğunuz yerden 10 dakikada başvuru yapabilirsiniz. Dilekçe vermek için kapı kapı kurumları dolaşmanıza gerek yok.

• e-Devlet sayfasına giriş yapın, orada çıkan arama butonuna ‘tüketici hakem’ yazın.
• Önünüze gelen ‘Ticaret Bakanlığı/Tüketici Hakem Heyetlerine Başvuru İşlemi’ne tıklayarak uygulamaya gidin.
• Kimlik bilgilerinizi onayladıktan sonra ‘tüketici başvuruları’ kutucuğuna giriş yapın.
• Açılan sayfaya istenen kişisel verilerinizi ve fatura, fiş, fotoğraf, yazışma gibi bilgilerinizi girdikten sonra bağlı bulunduğunuz bölgedeki hakem heyetini seçip başvurunuzu yapın.
• Başvuru için karşı tarafın ticari unvanı, Mersis veya vergi numarası ile açık adresinin belirtilmesi gerekiyor.
• Başvurunuzu elbette bulunduğunuz bölgedeki hakem heyeti bürolarına giderek de yapabilirsiniz. Hangisi kolayınıza geliyorsa tercih sizin.

KARAR 6 AY İÇİNDE VERİLECEK

Tüketici hakem heyetine yapılan başvurular şahsen veya avukat aracılığıyla; elden, posta yoluyla veya elektronik ortamda e-Devlet üzerinden Tüketici Bilgi Sistemi ile yapılabilecek. Tarafların avukatla temsil edilmesi durumunda, tüketici hakem heyetlerince vekalet ücreti ödenmesine karar verilemeyecek. Yapılan başvurular, başvuru tarih ve sırasına göre en geç 6 ay içinde görüşülerek karara bağlanacak. Yapılan başvurunun niteliği dikkate alınarak, karar süresi en fazla 3 ay daha uzatılabilecek. Daha önce bu 3 aylık süre 6 ay olarak uygulanıyordu. Burada karara bağlama süresi kısalmış durumda.

İTİRAZ EDİLEBİLECEK

Hakem heyetlerine başvuruda tüm kararlar tüketici lehine çıkmayabilir. Böyle bir durumda tüketici hakem heyetinin kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde tüketici hakem heyetinin veya tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edilebilecek. İtiraz, tüketici hakem heyeti kararının icrasını durdurmayacak. Ancak talep edilmesi şartıyla hakim, tüketici hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilecek. Tüketici hakem heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesin olacak.

ALEYHTE KARARDA HEYET ÜCRETİNİ DEVLET KARŞILAYACAK

Uyuşmazlıkla ilgili olarak tüketici hakem heyeti tarafından tüketici aleyhine karar verilmesi halinde tebligat ve bilirkişi ücretleri Ticaret Bakanlığı’nca karşılanacak. Uyuşmazlığın tüketici lehine sonuçlanması durumunda, tebligat ve bilirkişi ücretleri kararın tebliğinden itibaren 1 ay içinde karşı tarafça ilgili vergi dairesi müdürlüğüne ödenecek.

BİRÇOK ÜRÜNDE FİYAT ARTTI

YENİ ÜST LİMİT BELİRLENMESİ ÖNEMLİ

İL-İLÇE FARKININ KALKMASI GÜZEL

Düzenlemenin tüketiciyi koruyan önemli maddeler içerdiğine dikkat çeken Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, “Bir cep telefonu 25-30 bin lira oldu, mobilya ve beyaz eşya fiyatları da aynı şekilde arttı, tablet ve bilgisayar fiyatları yükseldi. Bu açıdan 30 bin liraya kadar olan anlaşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerinin yetkili kılınması önemli. İl-içe farkının kalkması da güzel oldu” dedi. Mevcut uygulamada hakem heyetlerinde yaşanan bazı sıkıntılara da dikkat çeken Ağaoğlu, şöyle devam etti:

BAŞTAN REDDETMEYE SON

“Eskiden hakem heyeti, bilgi ve belge eksiği olduğunda başvuruyu reddediyordu. Tüketici tekrar başvurduğunda ise daha önce başvurusu belge eksikliğinden reddedilmiş bile olsa şans bulamıyor, karşı taraf haklı çıkıyordu. Hakem görevlileri satıcı başvurusunda yer alan ‘tüketici aynı konuda daha önce tüketici hakem heyetine başvurmuş, şu tarih ve sayı ile kararı reddolmuştur’ cümlesini okuyup karar veriyordu. Cümlenin gerisi okunmadığından bilgi ve belge eksikliği dikkate alınmıyordu. Şimdi belge eksiğini tamamlaması için 7 gün süre tanınacak. Baştan reddetme olayı kalkacak.

İKİLİ TALEPLE İLGİLİ KARARLAR...

Aydın Ağaoğlu, hakem heyetine başvuruda tüketicinin iki farklı talebi olabildiğine işaret etti. Bu konuyu örneklendiren Ağaoğlu, şu bilgileri verdi:

“Örneğin tüketici ayıplı sehpanın onarılmasını ve koltuğun değiştirilmesini talep ediyordu. Heyet ise sadece koltuğun değiştirilmesi yönünde karar verip sehpayı unutuyordu. O zaman tüketici, mahkemeye gitmek zorunda kalıyordu. Artık tüketici, karar bir tek yönde çıkarsa buna itiraz edip kararın tamamlanmasını talep edilebilecek. Böylece tüketici mahkeme için harcanacak masraf ve zamandan da kurtulmuş oluyor. Mahkemede gider avansı, posta masrafı olmak üzere başta 600 lira gibi masraf isteniyor. Bazen 200-300 liralık hak arama için mahkemeye başvurma gereği duymuyordu.”