Milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor! İşte devletin verdiği haklar...

Bu hakları bilmek sizleri iş hayatında bir adım öne taşıyacaktır. Bu haklardan en önemlisi fesih konusudur. Hem işçi hem de işveren fesih durumunda bazı kurallara uyması gerekiyor. Bu kurallara uyulmadığı takdirde ise her iki taraf da tazminat ödemek zorunda kalıyor.

İHBAR TAZMİNATI ÖDEMEK ZORUNDA KALABİLİRSİNİZ

Bir işçi işten çıkmak istediğinde ya da bir işveren işçiyi çıkarmak istediğinde fesih durumunda bildirim süresine göre hareket etmek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde iki taraf da ihbar tazminatı ödemek durumunda kalabilir.

BİLDİRİM ÇALIŞMA SÜRESİNE GÖRE DEĞİŞMEKTEDİR

İş Hukuku’na göre belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçinin sözleşmesini feshetmek isteyen işveren, bunu bildirmek durumundadır. İşçinin de ayrılırken önceden bilgilendirmesi şartı aranır. Bildirim süresi; işi 6 aydan az sürmüş işçi için 2 hafta, 6 aydan fazla, 1.5 yıldan az sürmüş işçi için 4 hafta, 1.5 yıldan fazla, 3 yıldan az sürmüş işçi için 6 hafta, 3 yıldan fazla sürmüş işçi için 8 haftadır.

İHBAR TAZMİNATI NE KADAR?

İhbar tazminatı bildirim süresine ilişkin brüt ücret kadardır. Dolayısıyla işveren 3 yıldır birlikte çalıştığı işçisini bildirim sürelerine uymadan işten çıkartırsa 2 aylık brüt ücreti tutarında ihbar tazminatı ödemek durumundadır. İşçinin veya işverenin yeni bir iş bulmuş olması bildirim sürelerine uymama hakkını doğurmaz.

İşveren 3 yıldır kendisine bağlı olarak çalışan işçisini işten çıkartırken, 2 aylık bildirim süresinin yalnızca 1 ayında işçiyi çalıştırmak, kalan bir ayın ise parasını ödeyerek işçiyi bir ayın sonunda işten çıkarmak istiyor. Ancak bu uygulama kanuna aykırı. İşveren işçisini bildirim süresinin bir bölümünde çalıştırmak, bir bölümünde ise çalıştırmadan parasını ödemek şeklinde bir uygulamaya zorlarsa, bildirim süresini hiç kullandırmamış olarak değerlendirilir. Bu durumda bildirim süresinin bir bölümünde çalıştırılıp, bir bölümünün parasını alan işçi dava açarsa ihbar tazminatını alabilir.

HAKLI NEDEN VARSA İHBAR SÜRESİ ARANMAZ

Bildirim sürelerine uyma zorunluluğu haklı nedenle fesihlerde söz konusu değildir. Örneğin, işçinin işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbarda bulunması gibi durumlarda işveren bildirim süresini beklemek zorunda değildir. Aynı şekilde işçi de işverenin kendisine sataşmada bulunması halinde beklemeden sözleşmesini feshedebilir.

İŞÇİ 2 SAAT İŞ ARAMA İZNİNE SAHİP

İş sözleşmesini hangi taraf sonlandırmak isterse istesin, bildirim süresi içinde işçinin günde 2 saat yeni iş arama izni bulunuyor. Bildirim süresi boyunca işçi kendisine verilen işleri eskisi gibi yapmak zorundadır, işverenin de ücret ödemeyi sürdürmesi şart.

Bildirim sürelerinin bir bölümünde çalışılıp kalan bölümüne ilişkin bedelin ödenmesi ancak bu talep işçiden gelirse mümkündür. Ancak bu durumda işverenin işçinin bunu özgür iradesiyle talep ettiğini, herhangi bir zorlamanın söz konusu olmadığını ve bu durumun işçinin herhangi bir hakkını kısıtlamadığını ispatlaması gerekir. Aksi halde işçi 'Baskı altında bu yönde kullanıma zorlandım' diyerek dava açma hakkına sahiptir.