Topraktaki altın olarak biliniyor! Çaya alternatif olan içecek: Kilosu bin 500 TL'den satılıyor

DoÄŸu Karadeniz Bölgesi'nde geçimini fındık ve çaydan saÄŸlayan üreticilerin alternatif ürünü salep oldu. Son yıllarda giderek artan salep üretimi Trabzon'da olumlu sonuç verdi. Sahil kesimlerinden yüksek rakımlı tepelere kadar üretilebilen salep, yüksek verimi ve fiyatıyla üreticinin ek gelir kaynağı olarak yüzünü güldürdü. Türkiye'de devlet tarafından verilen izin ile sertifikalı bir ÅŸekilde üretilebilen salep kentte 45 üreticiye ulaÅŸtı. Tıbbi ve aromatik bitkiler arasında yer alan salep üretiminin her geçen gün arttığı Trabzon'da özel bir firma tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan sertifikalı 15 dönümlük çiftlikte salep üretimi yapılıyor.
Trabzon'da salep danışmanlığı yapan Ä°lyas Altun, Gürcistan'dan baÅŸlayan salep hikayesinin Trabzon'a uzandığını söyledi. Altun, “Salep ekme iÅŸi Gürcistan'a dayanıyor. Orada önümüze geldi. Orada herÅŸey serbest. Ä°lk önce daÄŸlardan söküm yaparak baÅŸladık. Ufak tefek üretime baÅŸladık derken hikayemiz baÅŸladı” dedi.

Salep üretimine baÅŸlamak için öncelikle toprak yapısının çok önemli olduÄŸunu kaydeden Altun, “Biz önce buna ağırlık veriyoruz. Toprak ağırsa yumuÅŸatmaya çalışıyoruz. Ä°mkanı olan herkesin bunu 10 kilogramda olsa bunu baÅŸlamaları ve üretmelerini istiyoruz. Toprakta yaÅŸayan ve kendini üreten bir ürün. Bizim bölgemiz bunu çok uygun. Trabzon'da 45 üreticimiz ile bunu bütün bölgelerde deniyoruz. Åžuan sahil kesimlerimizde bile salep üretimi var. Salebe sadece bir çiçek olarak bakıyorlar. Ama altında kökünde altın yatıyor. Bugün bin 500 lira. Bir metrekare yere dikiyorsun 3-4 bin lira para alıyorsun. 100 metrekare bir bahçeniz olsa 20 dönüm fındıklığa bedel. 1 kiÅŸi çok rahat yapabilir. Bu kadar kazançlı bir iÅŸ” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Salep üretimini bütün üreticilerin öÄŸrenmesi gerektiÄŸinin altını çizen Altun, “Patates toprağı dediÄŸimiz kumlu toprağı tercih ediyoruz. Kumlu yumuÅŸak bir toprakta verim çok daha güzel oluyor. Tabi takviyelerini saÄŸlayarak. Bir denemede olsa bunu yapsınlar. Biz hem de Moria gıda olarak her üreticiye verdiÄŸimiz ürünü 10 yıllığına alım garantisi veriyoruz. Satacak sorunun yoksa dikecek toprağın varsa para kazanmak ve hamallık yapmak istemiyorsan salebi dikeceksiniz. Salebi herkes içiyor, dondurmanın olmazsa olmazı, kozmetik ve ilaç sanayinde kullanıyor. Kullanım alanları çok fazla. Geçen senenin rakamlarına göre 1 milyon ton biz Türkiye'ye bunu ithal ediyoruz. 2012'den bu yıla kadar ürettiÄŸimiz 237 bin ton. 12 yılda ürettiÄŸimiz ürün. Kimse bilmiyor. Salep aÄŸaçta mı oluyor, toprağın üstünde mi altında mı oluyor kimse bilmiyor. Bunu öÄŸrenmemiz lazım” diye konuÅŸtu.

“BUGÜN BÄ°N 500 LÄ°RALIK SALEP DÄ°KTÄ°N, 4 BÄ°N 500 TL ALACAKSIN BÄ°N 500'ÜNÜ TEKRAR DÄ°KECEKSÄ°N”

Salep üretimini giderek arttıracaklarını vurgulayan Altun, “Salep üretimi rakım olarak deÄŸiÅŸiyor. AÅŸağı rakımlar daha erkenci oluyor. Yukarı rakımla arasında 1 ay oynuyor. Ege Bölgesi sıcak iklim olduÄŸu için ÅŸuanda söküm yapmış. Bizde net ve rutubet olduÄŸu, yüksek rakımlarda dikim yaptığımız için 1 ay geç oluyor. Bugün bin 500 liralık salep diktin, 4 bin 500 TL alacaksın bin 500'ünü tekrar dikeceksin. Seneye bir kez daha alacaksın. Yani bu kadar verimli ve karlı bir iÅŸ. 100 metrekare bir yer yaparsın 400 bin lira kazanırsın. 1 dönüm yaparsın 4 milyon kazanırsın. Åžuan 15 dönüm bir arazide salep dikimi yaptık. Üretimimize giderek arttıracağız. Devletin desteÄŸini bekliyoruz. Biz ÅŸuanda kimseden yardım almadan tamamen kendi emeÄŸimiz ile yapıyoruz” ifadelerini kullandı.

“SALEP NEMÄ° SEVEN BÄ°R ÜRÜN”

Üreticilerin salebi topraktayken sattığını belirten Altun, “Ürününüzü topraktayken satıyorsunuz. Çünkü ürün kıtlığı var. Salep nemi seven bir ürün. Sulamasını, nemini eksik etmeyeceksiniz. Diktim kuru topraÄŸa bıraktım deÄŸil. EÄŸer o hafta yaÄŸmur yağıyorsa gerek yok. EÄŸer kurak geçiyorsa 2-3 günde bir su vermek toprağı nemlendirmek zorundayız. 2 senedir bizim üreticilerimizin çoÄŸu üretmek amaçlı ürünler aldı. Åžuanda kimse satmadı. 100 kilogram alıp da iÅŸi baÅŸlayan kiÅŸinin bugün tarlasında 400 kilogram ürün var. Bu sene o 400 kilosunu sökecek. Bunu 3'e katlarsak 1 tonun üzerinde alacak. Tekrar 400 kilosunu dikecek. Bugün 1 ton 1.5 milyon lira” dedi.

“Ä°MKANIM VARSA BEN BUGÜN DÖVÄ°ZE, DOLARA PARA YATIRMAM BEN SALEBE YATIRIRIM”

“Karadeniz Bölgesi'nde Samsun'dan sonra Trabzon'un ikinci sırada olduÄŸunu söyleyebiliriz” diyen Altun, “Küçük çapta da olsa insanlar deniyor. Ürün pahalı olduÄŸundan dolayı alım biraz zor oluyor. Herkes o parayı verip de dikemiyor. O kadar para veremiyorsan bu ürünü 5-10 kilogram alıp bir köÅŸede kendin çoÄŸaltarak bahçe yapacağım diyebilirler. Ä°mkanım varsa ben bugün dövize, dolara para yatırmam ben salebe yatırırım. Çünkü para orada toprağın altında. 12 ayını orada geçiriyor. Hiç sökmesen o salep 24 ay o toprakta duruyor. Tekrar çoÄŸalarak ürüyor. Söküyorsun salebini topluyorsun anacı ilk diktiÄŸin fideyi tekrar topraÄŸa dikiyorsun seneye tekrar ürün alıyorsun. Ne fındığa benzer ne çaya benzer yani hamallık iÅŸi yok. Salep yapan insan hamallık yapmaz” ÅŸeklinde konuÅŸtu.