Yapay zekaya doktor önlüğü

Geliştirilmiş yapay zekanın gücünü arkasına alan dijital dönüşüm sayesinde, TIP’ta büyük bir devrim yaşanıyor. Uzmanlar, yakın gelecekte her türlü hastalığın çok hızlı teşhiş edileceğine, tedavi süreçlerinin daha da iyileştirileceğine ve uzaktan yapılabilen ameliyatların yaygınlaşacağına dikkat çekiyor. Peki bir doktor gözüyle bu gelişmeler nasıl değerlendiriyor? TIP’ta yapay zekaya sonuna kadar güvenebilir miyiz? Akıllı saatlerden çekilen EGK’ler, tansiyonlar, solunumlar doğru ölçümleniyor mu? Teknolojinin zirvesinde olsak bile robotlar tek başlarına ameliyata girebilir mi?

‘İŞIMIZI HIZLANDIRDI’

Tüm bu soruların cevabını teknoloji ekosistemini A’dan Z’ye yaşamının her alanında kullanan ve aynı zamanda sosyal medyada da yüzbinlerce takipçisi olan Uzman Kardiyolog Doç Dr. Muhammed Keskin’den aldık. Yapay zekanın TIP’ta çok etki yarattığını ifade eden Keskin, “Örneğin EKG, yapay zekayla zenginleşti ve kalp krizi tanısı doktora ihtiyaç duyulmadan konabilmeye başlandı. Ekokardiyografide eskiden tüm ölçüm ve hesaplamaları kendimiz yaparken artık yapay zeka vasıtasıyla alınan ölçümleri doğrulayarak daha hızlı ve güvenilir tanı koyabiliyoruz” dedi.

DAHA RİSKSİZ YÖNTEM

Eskiden tüm kalp damar hastalıklarını doğrulamak için standart anjiyografi testi yaptıklarını anlatan Keskin, şöyle devam etti: “MR cihazlarına yapay zekanın gücü eklenince bir çok kalp hastalığının tanısını girişimsel olmayan, daha risksiz yöntemlerle koyabilir ve tedavi edebilir olduk. Yine EECP adını verdiğimiz ve yapay zekanın gücünü kullanan tedavi sayesinde kalp yetmezliği ve kalp damar tıkanıklığına bağlı semptomları yüzde 80-95 oranında ortadan kaldırabiliyoruz. Ayrıca yapay zeka ve makine öğrenmesini kullanarak damar sertliği ve damar tıkanıklığının tanısını erkenden koyabiliyoruz.”

SAATLE ‘TANI’ KOYDUM

Muhammed Keskin, akıllı saatlerin bireysel sağlık takibi konusundaki etkilerini de şöyle anlattı: “Apple Watch 6 ve üzeri modeller, Huawei Watch 4 Pro ve üzeri modeller ve Huawei Watch D serisileri FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) onayı almış EKG çekebilen saatler arasında bulunuyor. Samsung markalı bazı akıllı saatlerin de EKG çekebildiğini biliyoruz. Yani bu saatler gerçekten EKG çekiyor ve biz gerçekten bu saatlerin çektiği EKG’lere güveniyoruz. Son yıllarda akıllı saat kullanarak bir çok hastama gizli ritim bozukluğu tanısını koydum. Hastanın da çarpıntı anlarında kendi EKG’sini çekebilmesi ve bunu kaydederek doktora gösterebilmesi, ritim bozukluğu tanısının olup olmadığının büyük bir doğrulukla konulabilmesini sağladı.”

OKSİJEN TESPİTİ

Oksijen ölçümü için de eskiden pulse oksimetre adı verilen cihazları kullandıklarını söyleyen Keskin, “Artık akıllı saatler sayesinde kalp ve akciğer hastalıklarına bağlı kandaki oksijen düşmesini tespit edebilir hale geldik. KOAH hastalığı gibi kandaki oksijen saturasyonu değerinin azami önem arz ettiği durumlarda akıllı saatler işimizi ciddi bir şekilde kolaylaştırdı. Akıllı saatlerin geldiği nokta ise tansiyon ölçümü. Örneğin Huawei Watch D bunu yapabiliyor. Ayrıca akıllı saatler, uyku kalitesini ölçebiliyor ve derin-yüzeysel uyku analizi yapabiliyor” dedi.

KALP KRİZİNİ ÖNLÜYOR

Yeni nesil teknolojiler sayesinde kalp krizlerinin yüzde 90’ından fazlasını önleyebilir hale geldiklerine dikkat çeken Muhammed Keskin, “Benim hastalarıma öncelikli tavsiyem her öneriyi doktordan beklememeleri ve sağlık alanındaki gelişmeleri takip etmeleridir. Eskiden sadece kalp krizini konuştuğumuz hastalarla artık kalp hızı değişkenliği, damar sertliği, uyku takibi gibi spesifik konuları konuşabilir hale geldik. Hastanın sağlık alanındaki bilgi ve farkındalığının yüksek olması doktordan alacağı önerilerin faydasını artıracaktır” diye konuştu.

‘YERİMİZE GEÇEMEZ’

Doç. Dr. Muhammed Keskin, yapay zekanın ileride doktorların yerine geçebileceği, robotların tek başlarına ameliyat yapabileceği söylentilerine de şu cevabı verdi: “TIP’ta böyle bir durum olacağını düşünmüyorum. Çünkü hasta merkezli ve her şeyin A’dan Z’ye değerlendirilmesi gereken bir süreç sözkonusu. Elbette yapay zeka bize çok yardımcı olacak ama işimizi elimizden alamayacak. Ülkemizde ve TIP fakültelerinde yapay zekanın sağlık sektörüne faydaları her zaman anlatılmaktadır.”

UZAKTAN AMELİYATLAR

Muhammed Keskin, 5G hızı sayesinde uzaktan yapılmaya çalışılan ameliyatlara ilişikin de şöyle konuştu: “Biz kardiyologlar olarak en kompleks operasyonları yapan birimlerin başında geliyoruz. Uğraştığımız damarlar genelde 2-3 mm boyutunda olunca yapay zekanın bizim içimize girmesi biraz zaman aldı. Ama bizim alanımızda da oldukça cesur girişimler yapıldı ve uzaktan anjiyografi işlemi birkaç pilot bölgede uygulandı. Zaten Da Vinci robotuyla operasyonlar yapılabiliyordu ve uzaktan Da Vinci vasıtasıyla bazı operasyonlar yapıldı. Kalp hareketli ve hassas bir organ olunca yapay zekanın biraz daha yol alması gerektiğini söyleyebilirim.”

ROBOT TEK BAŞINA OLMAZ

Gelecekte de robotların tek başlarına ameliyat yapabilmelerinin pek mümkün olmadığını vurgulayan Keskin, “Bizim majör adını verdiğimiz kompleks operasyonlarımız; minör adını verdiğimiz daha basit ameliyatlarımız var. Belki minör ameliyatlarda robotik tekniklerin gelişmesi ile bu operasyonlar mümkün olabilir fakat majör ameliyatlar için doktora ve sağlık çalışanına ihtiyaç her zaman olacaktır. Bizim mesleğimizde hasta sadece robot veya yapay zekaya emanet edilemeyecek kadar kutsaldır” diye konuştu.