Bu topraklarda yetişmez diyenleri adeta şaşkına çevirdi! Ağrı’nın o meyvesi üretimde zirve yaptı: Avuç avuç yiyince kabızlığın kökünü kazıyor, kolesterolü terazi gibi dengeliyor, potasyum depolarını fullüyor
Yaz mevsiminin gelmesiyle beraber pazar ve market tezgahlarında yerini alan kırmızı renkli meyve, faydalarıyla öne çıkıyor. Vücuttaki pek çok organ ve sistemin işleyişine destek olan meyvenin şifa olduğu dertler saymakla bitmiyor. Türkiye’nin pek çok şehrinde özenle yetişen bu gıda, anemi hastalığından kolesterole kadar sayısız hastalığın tedavisine yardımcı oluyor. Peki, bu meyve hangisi? Neden bu kadar faydalı? Nasıl tüketilmeli? Yaz mevsiminde hangi tüketim şekli daha avantajlı?
Ağrı’da “Çileğe Dokunuş Projesi” ile toprakta hayat bulan çilekler, çiftçiye gelir sektöre alternatif oldu. 1 yılda 400 ton verim elde edildi. Vali’nin katıldığı hasat sürecinde renkli anlar ortaya çıkarken çiftçiler için de önemli uyarılar yapıldı. İşte tüm detaylar…
100 DEKAR ÇİLEK BAHÇESİ KURULDU
Ağrı’da ilk defa çilek yetiştiriciliği noktasında Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ağrı Valiliği tarafından çiftçilerin gelirlerini arttırmak ve bölgedeki tarımsal üretimi çeşitlendirmek için 2021 yılında yüzde 90 hibe desteğiyle 72 üreticiye finanse edilen “Çileğe Dokunuş Projesi” ile geçen yıl 200 ton çilek toplanmıştı.
Çilekte verimin alınması ve yoğun talep üzerine yeniden projelendirilen “Çileğe Dokunuş Projesi” ile bu defa yüzde 90 hibe ve yüzde 10 çiftçi katkısıyla toplamda 170 çiftçiye 100 dekar çilek bahçesi kuruldu. Bu desteklerle üretim yapan çiftçiler, 1 yılda 400 ton verim elde etti.
AĞRI’DA HASADI BAŞLADI!
Ağrı’da başlayan çilek hasadına çiftçilerle beraber katılan Ağrı Valisi Mustafa Koç, Ağrı’nın tarım ve hayvancılık anlamında ön planda olduğunu ve çiftçiye verilen desteklerle yetişmez denilen bir çok meyve sebzemin toprakta hayat bulduğunu ifade ederek, “Yaz mevsiminin gelmesiyle beraber Serhat şehrimizde, Türkiye’nin en yüksek şehirlerinden bir tanesinde, tarım şehrinde, hayvancılık şehrinde çiftçilerimizin el emekleri, alın terlerinin karşılığını alabilecekleri hasat sezonuna başlamış bulunuyoruz. Bugün de çilek hasadındayız. Ağrı’mız bir tarım kenti. Çok güzel, verimli ovaları var. Hububat, şeker pancarı, son zamanlarda ayçiçeği, patates, fasulye, yem bitkileri gibi ürünlerde çok büyük verim ve ekim alanları olmasına karşılık bizler valilik olarak bakanlıklarımızın destekleriyle, İl Özel İdare’mizin katkılarıyla tarımla uğraşan, geçimini, tarımla elde eden çiftçilerimizin hem verimlerini arttırmak hem ürün çeşitlerini arttırmak adına değişik projeler hayata geçiriyoruz. Hem modern tarım teknikleri hem ürün verimini arttırmak bakımından geçtiğimiz günlerde sizler de şahit olduğunuz sadece çilek değil aynı zamanda meyveciliği geliştirmek adına çiftçilerimize meyve fidanları dağıttık. Yine sebzeciliği geliştirmek adına, sebze fidanları dağıttık. Çilek yetiştiriciliği konusunda Ağrı’da yetişmesi zor deniliyor ama çiftçilerimiz bizim de desteklerimizle, bizim yaptığımız projeye sahip çıkarak hem aromasıyla hem verimiyle Ağrı’da olabileceğini hem bize, hem hemşehrilerimize, hem tüm Türkiye’ye ispat etmiş oldular. “Çileğe Dokunuş Projesi” diyoruz biz bu projemizin adına. Yaklaşık üç yıl önce Ağrı’da başlamış. 170 çiftçimize toplam 100 dekar olmak üzere yüzde 90’ı devletimiz tarafından yüzde 10’uda çiftçi katkısıyla olacak şekilde hayata geçirilmiş ve gün geçtikçe de her yıl hem ekim alanları hem ürün noktasında artarak devam ediyor. Bu yıl yine bir dekara 4 ton olmak üzere toplam 100 dekar gibi bir ekili çilek arazimiz var Ağrı’mızda.
400 ton gibi verim bekliyoruz. Piyasa şartlarındaki fiyatını dikkate aldığımız zaman buradan çiftçilerimizin 16 milyon liralık gibi bir gelir elde etmesini bekliyoruz. Bu Ağrı ölçeğinde hakikaten iyi bir rakam. Çiftçilerimiz gerçekten son zamanlarda hem kendileri hem bizlerin yaptığı projelere sahip çıkmak, onları sahiplenmek ve geliştirmek adına hakikaten çok büyük bir gayret içerisindeler. Bizler de onların hem başta da ifade ettiğim gibi alın terlerinin emeklerinin karşılığını alabilmeleri bakımından her alanda gerek danışmanlık ücreti, gerek modern tarım yapmaları konusundaki alet, ekipman, gerek fide desteği her alanda gerek sulama olsun, onları desteklemeye devam edeceğiz. Onlar üretmeye devam etsinler. Biz onların her zaman yanlarında olacağız. Araziye çıktığımız zamanlarda da görüyoruz, gayet mutlular. Hep daha iyisini, daha fazlasını talep ediyorlar. Bizler de onların bu taleplerine karşılık vermek için bu tür projelerimizi çeşitlendirerek, arttırarak devam ettirme gayreti içerisindeyiz.” dedi.
TOPRAKTA VERİM ALINDI, TALEP ARTTI
Çiftçilerin “Çileğe Dokunuş Projesi” ile topraktan aldığı verimi gördükten sonra taleplerin arttığını vurgulayan Vali Koç, “Bu çilek olabilirliğini gördükten sonra talep arttı. Bunun alanlarını genişletmek açısından meyvecilik özelliklere elma, armut, vişne, kiraz gibi meyvelerin ilimizde iyi olabileceğini, iyi olduğunu daha önceki örnek bahçelerimizle gördük ve bunu yaygınlaştırmak adına bu tür projelere devam edeceğiz. Bu vesileyle ben Ağrı tüm çiftçilerimize kazasız belasız emeklerinin karşılığını alabilecekleri bir hasat sezonu diliyorum” ifadelerine yer verdi.
VALİDEN ÇİFTÇİLERE UYARI!
Son zamanlarda Türkiye gündeminde yer alan anız yangınları noktasından da çiftçilerin duyarlı olması gerektiğini belirten Vali Mustafa Koç, “Ben buradan bir uyarıda bulunmak istiyorum. Yaklaşık 1 ay içerisinde hububat hasadı başlayacak. Son zamanlarda ne yazık ki anız yangınları ülkemizin gündeminde. Acı olaylar da yaşadık. Can kayıpları yaşadık. Mal kayıpları yaşadık. Allah rahmet eylesin diyorum ben ölenlere. Yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Benzer hadiselerin yaşanmaması adına biliyoruz ki anız yapmak toprağın ekolojik yapısını, doğanın dengesini bozan, verimini düşüren bir husus olduğu için çiftçilerimizi bu konuda duyarlı ve hassas olmaya da davet ediyoruz. Ben tekraren kendilerine kazasız, belasız, hayırlı, bereketli bir hasat sezonunu diliyorum” şeklinde konuştu.
BAĞIŞIKLIĞA ETKİLERİ SAYMAKLA BİTMİYOR
- Çilek, bağışıklık sistemini destekleyen önemli bir besin. İçeriğindeki yüksek C vitamini miktarı, vücudun bağışıklık fonksiyonlarını güçlendirmede önemli rol oynuyor. C vitamini, antioksidan özellikleri sayesinde serbest radikallerle savaşıyor ve hücresel hasarı önlüyor. Bu da genel sağlık durumunu koruyarak enfeksiyonlara karşı direnci artırıyor.
- Çileğin içeriğinde bulunan diğer antioksidanlar da bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkileri mevcut. Flavonoidler, polifenoller ve diğer bitkisel bileşikler; iltihaplanma süreçlerini azaltıyor ve bağışıklık tepkilerini düzenliyor.
ANEMİ HASTALIĞIYLA MÜCADELE EDİYOR
- Çilek, anemi hastalığıyla mücadelede olumlu etkiler sağlayabilen meyveler arasında bulunuyor. Anemi, vücutta yeterli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi üretilememesi veya yeterli miktarda hemoglobin üretilememesi durum.
- Çilek, içeriğinde bulunan C vitamini sayesinde demir emilimini artırıcı etkiye sahip. Demir eksikliği anemisi, demirin yeterince alınmaması veya emiliminde sorun olması durumunda ortaya çıkıyor. C vitamini, vücudun demiri daha iyi emmesine yardımcı oluyor. Bu sayede demir eksikliğini azaltıyor.
- Çileğin içeriğindeki folik asit (folat) da kan hücrelerinin oluşumu ve işlevi için önemli. Folik asit eksikliği, megaloblastik anemi gibi bazı anemi türlerine yol açıyor. Çilek tüketimi, folik asit sağlayarak bu tür anemilerin önlenmesine veya iyileştirilmesine katkıda bulunuyor.
CİLT KALİTESİNİ KORUMAYA DESTEK OLUYOR
- Çilek, yüksek miktarda C vitamini içeriyor. C vitamini, kolajen üretimini destekliyor. Kolajen cildin sağlamlığını ve esnekliğini koruyan bir protein. Düzenli çilek tüketimi, cildin genç ve sağlıklı kalmasına yardımcı oluyor. Aynı zamanda kırışıklıkları azaltıyor ve cilt tonunu düzenliyor.
Çileğin içeriğinde bulunan antioksidanlar, cildi serbest radikallerin neden olduğu hasarlardan koruyor. Serbest radikaller, cilt yaşlanmasına ve leke oluşumuna yol açıyor. Çileğin içeriğinde bulunan bu antioksidanlar, etkileri azaltıyor. Cildin daha genç ve parlak görünmesini sağlıyor.
KOLESTEROLÜ TERAZİ GİBİ DENGELİYOR
- Çilek, lif açısından oldukça zengin. Lif, sindirim sistemi sağlığını desteklemenin yanı sıra kolesterol seviyelerini düzenlemede önemli bir rol oynuyor. Çilek tüketimi, özellikle LDL kolesterol seviyelerini azaltıyor. LDL kolesterol, damar duvarlarına zarar verip arterlerde plak oluşumuna neden olarak kalp hastalıklarına yol açıyor. Lifli besinlerin düzenli olarak tüketilmesi, bu riski azaltıyor.
- Çileğin içeriğindeki antioksidanlar da kolesterol üzerinde olumlu etkiler bırakıyor. Antioksidanlar, serbest radikallerin neden olduğu hasarı azaltıyor ve arterlerin iç yüzeyini koruyor. Bu da kolesterol birikimini engelliyor.
- Çileğin düşük kalorili olması ve doğal şekeriyle tatlandırılması, kalp sağlığı için önemli bir avantaj sağlıyor. Düzenli olarak çilek tüketmek, sağlıklı bir kilo yönetimine yardımcı oluyor. Bu da genel olarak kolesterol seviyelerini düşürüyor.
KABIZLIĞIN KÖKÜNÜ KAZIYOR
- Çilek, sindirim sistemi sağlığını destekleyen yüksek lif içeriğine sahip. Lif, sindirim sistemindeki sindirim sürecini düzenliyor ve bağırsak hareketliliğini artırarak kabızlığı önlüyor. Lif, bağırsaklarda suyun emilimini düzenliyor, dışkının yumuşak olmasını sağlıyor ve kolay geçişini teşvik ediyor.
- Çileğin içeriğindeki su miktarı, kabızlıkla mücadelede önemli bir rol oynuyor. Hidrasyon sağlayarak dışkının yumuşamasına ve bağırsak hareketlerinin kolaylaşmasına yardımcı oluyor.
- Çilek, doğal bir prebiyotik kaynağı. Prebiyotikler, bağırsaklarda yararlı bakterilerin gelişimini teşvik ediyor. Bu da sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına ve kabızlık riskinin azalmasına yardımcı oluyor. Çilek, aynı zamanda potasyum açısından zengin. Potasyum, sindirim sistemi kaslarının düzgün çalışmasını sağlıyor ve bağırsak hareketliliğini artırıyor.
YAZ BOYU İÇMELERE DOYAMAYACAĞINIZ ÇİLEK KOMPOSTOSU
Malzemeler:
- 500 gram çilek (yıkanmış, sapları çıkarılmış)
- 1 litre su
- 1 su bardağı toz şeker (isteğe bağlı olarak şeker miktarı ayarlanabilir)
- Yarım limonun suyu
- 1-2 dal taze nane veya birkaç dilim limon (servis için)
YAPILIŞI:
- Çilekleri yıkayın, saplarını çıkarın ve isteğe bağlı olarak büyük parçalara bölebilirsiniz.
- Bir tencereye suyu ve şekeri koyun. Orta ateşte kaynamaya başlayana kadar karıştırarak ısıtın.
- Kaynamaya başlayan suya çilekleri ekleyin. Şeker eriyene kadar karıştırın.
- Şeker eridikten sonra limon suyunu ekleyin. Limon suyu hem tatlıyı dengelemek için hem de kompostonun rengini ve aromasını güzelleştirmek için kullanılır.
- Kompostoyu kısık ateşte yaklaşık 10-15 dakika daha pişirin, çilekler yumuşayıp suya lezzetlerini bırakana kadar. Pişirme süresi çileklerin büyüklüğüne bağlı olarak değişebilir. Pişirme işlemi bittikten sonra ocaktan alın ve soğumaya bırakın.
- Kompostoyu soğuduktan sonra servis yapmadan önce buzdolabında bir süre dinlendirebilirsiniz. Soğuk olarak servis yapmak için bardaklara veya sürahiye dökün. Üzerine dilimlenmiş limon veya taze nane yaprakları ile süsleyerek servis edebilirsiniz.
İPUÇLARI:
- Şeker miktarını kendi damak zevkinize göre ayarlayabilirsiniz. Daha az tatlı tercih edenler için şeker miktarını azaltabilirsiniz.
- Kompostonun tadını zenginleştirmek için vanilya özütü veya tarçın gibi baharatlar da ekleyebilirsiniz.
- Soğuk servis yapmak için kompostoyu buzdolabında en az bir saat kadar bekletmek önerilir.