Giriş
Doğada kendiliğinden yetişiyor! Çayını yapıp bardak bardak için: Kış mevsiminin doğal kolesterol ilacı, şekeri terazi gibi dengeliyor
C vitamini açısından en zengin besin maddelerinden biri olan kuşburnu, Bayburt, Erzincan ve Gümüşhane çevresinde marmelât, reçel ve çay olarak yoğun bir taleple tüketiliyor. Köylüler tarafından dağlardan toplanarak kent pazarlarında satılan vitamin deposu kuşburnunun aynı zamanda birçok faydası bulunuyor. Doğal ortamda yetişen genelde dağlarda yetişeni daha makbul olan kuşburnu geleneksel yöntemlerle toplanıyor. Peki, kuşburnunun faydaları nelerdir? Kuşburnu çayı neye iyi gelir?
Bayburt’un Demirözü ilçesi ve Erzincan’ın Kemah ilçesi dağlık alanlarında yaşayan ailelerce toplanan kuşburnu marmelat ve reçele dönüştürülerek hem aile hem de ilçe ekonomisine katkı sağlıyor. Köylülerin yoğun mesai harcayarak topladığı kuşburnu, ayıklama işleminin ardından evlerin bahçelerinde yakılan odun ateşinin üzerinde bakır kazanlarda kaynatılan suya konuluyor. Yaklaşık 2 saat kaynatılan kuşburnu kevgirden geçirme kıvamına geldikten sonra kendi suyuyla ezilerek çekirdeklerinden ayıklanıyor. Çekirdeklerinden ayıklanan kuşburnu yeniden aynı işlemle bu kez çok ince bir elekten geçirilerek içerisindeki kılçıklardan temizleniyor. Daha sonra posası ayıklanan kuşburnu yeniden kazanda kaynatılıyor. Bu işlem yaklaşık 4 saat sürüyor. Reçel kıvamına gelen kuşburnu, kaynatma işleminin ardından sıcak halde kavanozlara konularak, dinlenmeye bırakılıyor. İsteğe göre içerisine şeker de ilave edilebiliyor. Yapılan ürünlerin bir kısmı satış için bekletiliyor, bir bölümü de köylülerin kışlık besin ihtiyacını karşılamak için ayrılıyor.
Bayburt - Kelkit yolu güzergâhında kuşburnu toplayıp reçel ve marmelat yaparak aile bütçesine katkı sağlayan köy sakinlerinden Selim Taşdemir, kuşburnundan ürettikleri reçel ve marmeladın çok lezzetli olduğunu ifade ederek, “Yöremizde kuşburnular olmaya başladı. Hasadın ilk zamanları. Ekim ayının sonuna kadar kuşburunları topluyoruz. Daha sonra kurutulan kuşburnunun çayı olur, marmelatı ve reçeli yapılır. Bu bitki özellikle kışın kaynatılarak içildiğinde grip hastalığına çok iyi gelir. Zahmeti çok, biraz uğraşmak gerekiyor ama sonucu çok güzel oluyor." dedi.
Ekim ayının asıl kuşburnu sezonu olduğunu aktaran Taşdemir, yılda 150- 200 kilogram marmelat yapabildiklerini belirterek şunları söyledi: "Bir günde çoluk çocuk 50-60 kilogram ancak kuşburnu toplayabiliyoruz. Çok zahmetli oluyor ama aile bütçemize de katkı sağlıyoruz. Son zamanlarda şehirdeki vatandaşlar da bizimle birlikte kuşburnu toplamaya başladılar. Bu da kuşburnunun azalmasına neden oluyor.’’
KUŞBURNU ÇAYININ FAYDALARI NELERDİR?
Kușburnu çayı, yüzyıllardır şifa kaynağı olarak kullanılan, özellikle C vitamini açısından son derece zengin bir içecektir.
Kușburnu bitkisi, gülgiller familyasına ait olup, kuşburnu meyvelerinin kurutulup demlenmesiyle yapılan bu çay, bağışıklık sistemini güçlendirici özelliğiyle bilinir.
C vitamini içeriği sayesinde, vücudu hastalıklara karşı korur, grip ve soğuk algınlığı gibi enfeksiyonlara karşı direnç kazandırır.
Ayrıca kușburnu çayı, cilt sağlığı üzerinde de olumlu etkiler gösterir.
İçerdiği antioksidanlar, ciltteki yaşlanma belirtilerini geciktirir ve cildin daha sağlıklı görünmesini sağlar.
Aynı zamanda bu çay, cildin elastikiyetini artırarak kırışıklıkların oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir.
Cildin nem dengesini sağlamak için de oldukça faydalıdır.