Giriş
Kars'taki eşsiz Alman evi için sahibinden restorasyon isteği
Çarlık Rusya döneminde Volga Almanlarından Pfeiffer adındaki dini lider tarafından Kars'ta yaptırılan 114 yıllık ev restore edilmeyi bekliyor. Türkiye'de tek olan evinin tadilatını isteyen Mehmet Tekel (74), "Dedemden kalma Kars'taki tek Alman evi restore edilmezse kullanılmaz hale gelecek. İkinci derece sit alanı olarak kayıtlara geçen evimin gün geçtikçe sıvaları dökülüyor, resim, İncil ve Zebur'dan yazılı ayetler de tahrip oluyor. Bazı yerlerinde de çökme var. Bana, 'Resimlere dokunmadan tadilatını' yapabilirsiniz, diyorlar. Buna gücüm yetmez. Devlet büyüklerimden yardım bekliyorum" dedi.
Paşaçayırı Mahallesi Rauf Denktaş Caddesi’ndeki 2 oda ve 1 antreden oluşan bahçeli Alman evi yok olmak üzere. Tarihi evde eşi ile yaşayan 1 çocuk babası Mehmet Tekel, 9 Aralık 2010 tarihinde evin dış cephesinin Almanya Büyükelçisi Dr. Eckar Cuntz ile Erzurum Fahri Konsolosu Dr. Yılmaz Kuşkay'ın katılımıyla yapıldığını söyledi. Yıllara meydan okuyan evinin artık buna dayanacak gücünün kalmadığını söyleyen emekli teknisyen ve Kars Asılsız Ermeni İddialarıyla Mücadele Derneği Başkanı Mehmet Tekel, "Söz konusu taşınmaz Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Ruslar tarafından Kars'a yerleştirilen Almanlardan kalma bir taşınmaz olup, mimari açıdan tarihi özellikleri gösteren bu Alman evi Türkiye'nin doğusuna ilişkin seyahat raporlarında ve gezi kılavuzlarında yer alarak yerli ve yabancılar için ilgi çekici bir yer olarak bilinmektedir.
Bu taşınmazın giriş kapısı ile dört pencere üzerinde İncil ve Zebur’dan çizgiler ile duvarlarında yağlı boya tabloları bulunmaktadır. Dedem ve babamdan bana intikal eden bu tarihi taşınmazı kendi imkanlarımla muhafaza ediyorum ve halen muhafaza etmeye devam ediyorum. 2010 Almanya Federal Cumhuriyeti Erzurum Fahri Konsolosu Dr. Sıtkı Yılmaz Kuşkay'ın ilgilenmesi sonucu Alman Büyükelçi Eckart Cuntz evimi ziyaret ederek incelemelerde bulundu ve dış cephesi onarıldı" diye konuştu.
Evinin, Kars Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 12 Aralık 2018 tarih ve 2310 sayılı kararıyla 2'nci grup korunması gerekli mülkiyet kültür varlığı olarak tescil edildiğini ifade eden Tekel, "Söz konusu taşınmazın kuzey cephe duvarının 8-10 santim çökme, üç duvarın zemininden 60-70 santim yükseklikte, tavana yakın noktaların ise 20-30 santim dökülüp kabarmıştır.
Ben emekli ve sabit gelirli biri olarak bu evde eşimle birlikte yaşamaktayım. Defalarca hasarı ilgililere bildirmeme rağmen herhangi bir işlem yapılmadı. Mağduriyetim göz önüne alınarak bu taşınmazın iç dünyasının ilgililere incelenerek kusurun giderilmesini istiyorum" dedi.
Mehmet Tekel, CİMER'e yaptığı müracaatta kendisine, "Mülk sahibince hazırlanacak proje kurula iletildiğinde değerlendirilmeye alınması ve uygun şekilde muhafaza edilmesi mülk sahibince restorasyon uygulamasının yapılması gerekmektedir" şeklinde bir cevap geldiğini belirtti.
Tekel, bunu yapacak gücünün olmadığını, olsa bile işin ehli kişileri bulmasının söz konusu olmadığını belirterek, "Bu evi ancak devletimizin yetkili kurumları onarabilir. Yapılması gereken sadece resimlerin ve yazıların bulunduğu odayı restore etmek. Türkiye'de eşi ve benzeri olmayan bu evin yıkılmaması için ilgili kurumların yardımını bekliyorum" diye konuştu.