358 yıllık cami yeniden ayağa kalktı

Osmanlı padişahlarından 4. Mehmed devrinde, Vani Mehmed Efendi tarafından 1665 yılında yaptırılan ve büyük kısmı ahşap olan Vani Mehmed Efendi Camii, 15 Kasım 2020’deki yangında büyük hasar görmüştü. Kalyon Vakfı, ‘Şehre Vefa’ misyonu ile caminin restorasyonunu üstlenmişti. 18 ay önce başlatılan restorasyonda sona gelindi. Kalyon Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kalyoncu, “Babam caminin olduğu bölgede yaşıyor ve namaz kılmak için Vaniköy Camii’ne gidiyordu. Yangını duyunca çok üzüldük. Restorasyona talip olduk. Restorasyon sonrası bakımını da biz üstleneceğiz” dedi.

KÜTÜPHANESİ DE VAR

Toplumsal sorumlulukla Türkiye’nin kültürel mirasına sahip çıktıklarını belirten Mehmet Kalyoncu, ülkeye duydukları insanî ve vicdanî bağlılıkla, şehirlere vefa projeleri hayata geçirdiklerini söyledi. Kalyoncu, “Vaniköy Camii, küllerinden yeniden doğmaya hazırlanıyor” diye konuştu. Vaniköy Camii’nde yer alan Hünkâr Kasrı’nın zemin katının kütüphane olarak kullanıma sunulacağını söyleyen Kalyoncu, “Burada yaklaşık 1600 eser bulunuyor. Özenle yapılan seçimler ile oluşturulan kütüphanemiz, camiyi ziyaret eden herkesin kullanımına açık olacak” dedi.

‘ESKİ ÇALIŞMA ŞANS OLDU’

Kalyon Holding Vaniköy Camii Restorasyonu Proje Müdürü Yüksek Mimar Nuran Nar ise caminin büyük bölümünün ahşaptan oluştuğuna dikkat çekti. Nar, “Yangından sonra caminin ahşap kısımlarından geriye neredeyse hiçbir şey kalmamıştı. Ancak çalışmaların ilk etabında bizi mutlu eden bir şey öğrendik. Yangından bir yıl önce, eserin üç boyutlu tarama yöntemi ile rölövesi alınmıştı” diye konuştu. Nar, çok büyük bir şans olduğunu belirttiği bu çalışmanın, restorasyon projesi için önemli bir veri kaynağı oluşturduğunu söyledi.

MALZEMELER İL DIŞINDAN

Tarihi caminin restorasyonunda kullanılan çam keresteleri Balıkesir Dursunbey’den, meşe keresteleri Bursa Yenice’den temin edildi. Caminin bazı bölümlerine yerleştirilen mermerler ise Marmara Adası’ndan özel olarak getirtildi.

VAN’DA DOĞUP BÜYÜMÜŞ

Tarihi kaynaklara göre, Vaniköy Camii’nin olduğu bölge, padişah IV. Mehmed (1648-1687) tarafından burada bir Türk köyü kurması için şehzadelerinin hocası Vanî Mehmed Efendi’ye bağışlandı. Mehmed Efendi Van’da doğup büyüdüğü için ‘Vanlı’ anlamına gelen ‘Vanî’ ön adıyla anılıyordu. Kurulan köy de bu nedenle zamanla ‘Vanî’nin köyü’ anlamına gelecek şekilde ‘Vaniköy’ olarak anılmaya başladı. Vanî Mehmed Efendi 1665’te kendi adını taşıyan camiyi yaptırdı. 18’inci yüzyılda camiye, I. Mahmud tarafından hünkâr mahfili ve kasrı bölümleri eklendi.