Afrika'nın ölümcül tozu Türkiye yolunda! Uzman isim duyurdu: İşte en çok etkilenecek şehir

ÖMER FARUK EKİNCİ / POSTA.COM.TR | Afrika'dan gelen çöl tozu, İç Anadolu, Batı Karadeniz ve Ege Bölgesi'nin iç kesimlerinde etkili oluyor. Çöl tozuna karşın yapılabilecekleri CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Profesör Doktor Orhan Şen anlattı.

"TOZ MİKTARI TEDBİR ALINMASI GEREKEN SEVİYEDE"

Kuzey Afrika ve Arap Yarımadasından yola çıkan çöl tozu Türkiye'ye ulaştı. Özellikle Batı, İç Anadolu, Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yukarı seviyelerdeki toz birikimi arttı. Özellikle dikkat edilmesi gereken bölgeler de var.

CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Profesör Doktor Orhan Şen, "Bu tozun miktarı, yaklaşık olarak 150-200 mikrograma kadar erişti. Hassas ve tedbir alınması gereken bir seviye ulaştı. Dolayısıyla bu toza karşı dikkatli olmamız lazım. Özellikle lodosa karşı olan şehirler Bursa'da, İstanbul'un Anadolu Yakası güneyinde kum etkisi yüksek olabilir" dedi.

"PENCERELERİ SIKI SIKI KAPATIN"

Peki, nasıl tedbir alınabilir? Prof. Dr. Şen, "Kumun içerisindeki partiküllerin büyüklükleri 10 mikrogram ve altında. Hatta daha da altında olanlar var. 5 mikrometrenin altında çapı olanlar ki saç telinden 100 misli daha küçük boyuttadırlar. Bunlar her delikten girebilirler. Bu nedenle pencereleri sıkı sıkıya kapatmamız lazım. Bu tozun üzerinde mantar ve bakteriler de olabilir. Onları da teneffüs ediyorsunuz. Uzak durmak, teneffüs etmemek lazım" diye konuştu.

Çöl tozunun iki günün ardından etkisini azaltması bekleniyor.

KITALAR ARASI ETKİYE SAHİP

Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Sabri Serhan Olcay, çöl tozlarının fırtınalarla birlikte birkaç bin kilometre yol alabildiğini ve kıtalar arası etkilere sebep olabildiğini belirtti.

Olcay, sözlerine şöyle devam etti:

Örneğin, Sahra Çölü’nden kalkan tozların %12'si Avrupa'ya, %28'i Amerika'nın batısına kadar ulaşabilmektedir. Türkiye, Doğu Akdeniz havzasında yer almakta ve azımsanmayacak bir alanı kaplayan dünyanın büyük toz kaynakları Sahra Çölü, Arabistan Yarımadası ve İran çöllerinden her yıl ortalama 20 milyon ton çöl tozu, özellikle Mart, Nisan ve Mayıs aylarında Anadolu'ya ulaşmaktadır.

ŞİMDİDEN YILLIK SINIRI AŞTI

Sahra Çölü’nde meydana gelen fırtınadan kalkan tozların senede bir kez Avrupa’ya gitmesinin normal olduğunu söyleyen Olcay, “Bu yıl şimdiden iki kez çöl fırtına tozu ile karşılaşmıştır. 2022 yılında da Sahra Çölü’ndeki son fırtına Avrupa’daki birçok kentte gökyüzünü ve yeryüzünü turuncuya boyamıştır. Öyle ki İsviçre’de Alp dağlarının karları turuncu renk almıştır” dedi.

İŞTE EN ÇOK ETKİLENECEK İLİMİZ

Uzm. Dr. Selin Çakmakçı Karakaya ise ülkemizde bu hafta etkisinin görüleceği çöl tozları ile ilgili Gaziantep şehrini işaret ederek uyarılarda bulundu.

Karakaya’nın açıklamaları şu şekilde:

Bu tozlar ile en fazla karşılaşan illerden biri olan Gaziantep’te maruz kalınan çöl fırtınalarının, günlük sıcaklık ve havadaki parçacık madde, ayaktan tedavi, acil servis ve hastane yatışları ile ölümler üzerine etkisi araştırılmış ve toz fırtınası olan günlerde astım ve KOAH ilişkili acil servis başvurularının ve astımla ilişkili ölümlerin arttığı ortaya konulmuştur. Ayrıca, toz fırtınası ile kalp yetmezliği nedeniyle yatarak tedavi gören hastaların sayısında bir artış gözlemlenmiş, akut koroner sendrom kaynaklı ayaktan tedavi, hastaneye yatış ve ölüm oranlarında artış görülmüştür.

Oldukça uzun bir yolculuktan gelen çöl tozlarının içerisinde çok yoğun miktarda polen bulunabileceğini söyleyen Karakaya, “Bu durum özellikle bebekler, çocuklar, yaşlılar, alerjik rinit, astım, KOAH, kalp hastalığı, diyabeti olanlar için daha da tehlikelidir. Çöl fırtınaları ile soluduğumuz havada sanayi ve tarım etkinlikleri ile oluşan kimyasal parçacık maddeler de bulunabilir. Havada olmaması gereken bu parçacık maddeler, bağışıklık sistemi yanı sıra kalp ve damar, solunum ve üreme sistemlerine zarar vermektedir” şeklinde konuştu.