Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nden (AKPM) flaş Türkiye kararı
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nden (AKPM) son dakika kararı... Türkiye’nin 13 yıl sonra bir kez daha siyasi denetim sürecine alınması kabul edildi. Dışişleri'nden yapılan ilk açıklamada, 'Siyasi saiklerle alınan bu kararı şiddetle kınıyoruz' ifadesi kullanıldı. AB Bakanı Ömer Çelik de kararın haksız olduğunu söyledi.
25 Nisan 2017 , Salı 13:47
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Genel Kurulu'ndaki "Türkiye'de Demokratik Kurumların İşleyişi" konulu oturumun sonundaki oylamada, Türkiye'nin "2004'te çıktığı denetim sürecine yeniden alınmasıyla ilgili karar tasarısı" onaylandı. Karar 45'e karşı 113 oyla alındı.
DENETİMDEN ÇIKARILIP TEKRAR ALINAN İLK AVRUPA ÜLKESİ OLDU
Türkiye'ye 35 maddeden oluşan önerilerde bulunulan AKPM'nin bu kararı ile, Türkiye denetim sürecinden çıkartılıp yeniden alınan ilk Avrupa ülkesi oldu.
Avrupa Komisyonu'nun kararıyla dolar tırmanışa geçti!
AKPM'de onaylanan karar ile, Türkiye ile işbirliğinin sürmesi için bu önerilerin yerine getirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
OHAL KHK'LARI ELEŞTİRİSİ
AKPM Türkiye raportörleri Estonyalı Marianne Mikko ve Norveçli Ingebjorg Godskesen tarafından hazırlan raporda Türkiye, geçen yılki darbe girişiminden sonra ilan edilen ve üç kez uzatılan olağanüstü hâl (OHAL) bünyesinde alınan kararlar ve uygulamalar eleştiriliyor ve Türkiye'de demokratik kurumların işleyişinin bozulduğu öne sürülüyor.
AB BAKANI ÖMER ÇELİK'TEN AÇIKLAMA
Adil olmayan yanlış haksız bir karar. Bunlar politik kurumlar. Dışlayıcı ötekileştirici politikalar üretmeleri kimsenin faydasına olmaz. Tarihi bir hatadır.
DIŞİŞLERİ'NDEN İLK TEPKİ: ŞİDDETLİ KINIYORUZ
Dışişleri'nden yapılan ilk açıklamada, 'Siyasi saiklerle alınan bu kararı şiddetle kınıyoruz' ifadesi kullanıldı.
Dışişleri'nin açıklaması şu şekilde:
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Genel Kurulu’nun 25 Nisan 2017 tarihli oturumunda, 2004 yılından bu yana denetim sonrası diyalog sürecinde bulunan ülkemizin yeniden denetime alınması kararı verilmiştir. AKPM’de, izlenmesi gereken yerleşik usullerin dışında siyasi saiklerle alınan bu haksız kararı şiddetle kınıyoruz.
Ülkemiz PKK, FETÖ ve DEAŞ gibi en kanlı terör örgütleriyle aynı anda mücadele etmektedir. Anayasal düzenini ve ulusun varlığını hedef alan tehlikelere karşı, uluslararası yükümlülüklerine bağlı kalarak, gerekli ve orantılı tedbirler almaktadır. Bu bir devletin en temel ödevi ve meşru hakkıdır.
Türkiye’nin bir yandan 3,2 milyondan fazla mülteciye kucak açarken ve hain terör örgütleriyle mücadele ederken, aynı zamanda tüm Avrupa’nın ve yakın çevresinin güvenlik ve istikrarına katkı sağladığı unutulmamalıdır. AKPM’deki parlamenterlerin Türkiye’nin Avrupa’nın istikrar ve güvenliğine yaptığı bu katkıları görmezden gelen bu kararı esasen Avrupa’nın üzerinde yükseldiği ortak ve demokratik değerleri hiçe sayan, stratejik vizyondan yoksun basiretsiz bir tutumu yansıtmaktadır.
KARAR FETÖ GİBİ TERÖR ÖRGÜTLERİNE HİZMET EDER
Avrupa Konseyi'nin kurucu üyesi olarak çağdaş Avrupa ideallerinin ve değerlerinin savunucusu ülkemizin AKPM'deki maksatlı çevrelerin ayak oyunuyla denetime alınması, demokrasinin beşiği olduğunu iddia eden AKPM'ye yakışmamıştır. Bu maksatlı çevrelerin Türkiye karşıtlığında, günümüz Avrupasında şiddete varan şekilde yayılan yabancı düşmanlığı ve islamofobiye karşı ülkemizin adeta tek başına mücadele vermesi ve mazlumun yanında yer alması da önemli yer tutmaktadır. Sözkonusu çevrelerin etkisi, esasen, ülkemizdeki halkoylamasını gözlemlemeye gönderilen AKPM üyelerinin bazılarının terör örgütü sempatizanlarından seçilmesinde de görülmüştü.Denetime alma kararı bu ard niyetli grupların yeni bir oyunudur. İslamofobiyi, yabancı düşmanlığını körükleyen popülist yaklaşımların etkisinde, dar ve sığ iç siyasi saiklerle hareket eden bir grup Avrupalının ülkemize yönelik bu dışlayıcı, ötekileştirici kararı esasen siyasi bir operasyondur. Bu karar, başta FETÖ olmak üzere, sadece ülkemiz değil bütün Avrupa sistemine ve değerlerine tehlike oluşturan terör örgütlerine hizmet edecektir.
Türkiye AKPM’de bu kararı alan Parlamenterleri öncelikle aklı selime, ardından ilkeli bir tutum benimseyerek dünyanın ortak belası olan terör tehditiyle mücadele etmek üzere müşterek tedbirler almaya, yükselen yabancı düşmanlığı, ırkçılık ve İslamofobi sorunlarıyla samimi şekilde mücadele etmeye, iltica ve göç yönetimi konularında insan haklarını gözeten sorumlu bir duruş sergilemeye davet eder.
İLİŞKİLERİMİZİ YENİDEN GÖZDEN GEÇİRECEĞİZ
Denetim kararı Türkiye’nin, terörist darbe girişimi sonrasında Avrupa Konseyi ile kesintisiz yürüttüğü yapıcı ve samimi diyalog ve işbirliğini de gözardı etmiştir. Bu durum Türkiye’yi AKPM ile ilişkilerini gözden geçirmeye mecbur bırakacaktır.
AKPM'nin bu haksız, siyasi ve yanlı kararına rağmen, Türkiye, demokratik standartlara, insan haklarına ve bu alandaki uluslararası yükümlülüklerine bağlılığından ödün vermeden vatandaşlarının hak ve özgürlüklerini geliştirme konusundaki kararlığını sürdürecektir.
AB BAKANI ÇELİK: YANLIŞ BİR KARAR
AB Bakanı Ömer Çelik, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin (AKPM) Türkiyeyi siyasi denetime alma kararına ilişkin şu ifadeleri kullandı:
"Tartışmaların hiçbiri Türkiye’nin gerçekleri ile örtüşmüyor. O kadar şaşırtıcı şeyler var ki işkencenin Türkiye’de olduğundan, Çin’den daha fazla tutuklu gazeteci olduğundan, Türkiye’de tek adamlık rejimi olduğundan şimdiye kadar duyduğumuz tek yönlü kara propagandaların orada maalesef tartışma gündemi olması çok üzücü.
Bu karar alınırken doğru değerlendirmeler de yapıldı. Türkiye’nin orada dostları da var. Türkiye’nin Avrupa’nın bir parçası olduğunu şimdiye kadar Avrupa’nın gelişmesine, şekillenmesine büyük katkıları olduğunu söyleyen üyeler de oldu. Şaşırtıcı olan bir şey de şu; AKPM gibi bir kurulda bu üyelerin yarısının katıldığı bir toplantıda bu karar alınıyor. Türkiye gibi büyük bir ülke değerlendirilirken bu derece bir katılım ile bu konunun ele alınması da son derece yanlış. Adil olmayan haksız, yanlış bir karar. Alınan karar ile Türkiye gerçekliğinin bir ilgisi yok."
CUMHURBAŞKANI DANIŞMANI: BU BİR SİYASİ OPERASYONDUR
Karara ilişkin Ankara'dan ilk açıklama ise Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Bülent Gedikli'den geldi. Gedikli, "Bu bir siyasi operasyondur. Asıl denetime ihtiyacı olan AB ülkeleri" dedi.
AKPM Türk Delegasyonu Başkanı ve AK Parti Adana Milletvekili Talip Küçükcan
TÜRKİYE'NİN İTİRAZI: KARAR TASARISI HATALARLA DOLU
Rapora dair AKPM Türk Delegasyonu Başkanı ve AK Parti Adana Milletvekili Talip Küçükcan’ın kaleme aldığı itiraz bildirisinde ise raporun ve karar tasarısının hatalarla dolu olduğu, Türkiye’ye karşı ayrımcı bir yaklaşımın sergilendiği ve tasarının kabulü halinde AKPM’nin Türk kamuoyu nazarında değerini kaybedeceği vurgulandı.
AKPM’nin Türkiye’nin teröre karşı mücadelesinde yanında olması gerektiğini kaydeden Küçükcan, ülke olarak FETÖ, PKK ve DEAŞ başta olmak üzere sayısız terör örgütüyle mücadele edildiğini ve getirilen uygulamaların bu tehditlere karşı olduğunu belirtti.
SON EKLERDE 'İDAM' VE 'REFERANDUM' VAR
Karar tasarısına yapılan en son eklerde ise, Türkiye’nin idam cezasının yeniden kabul edilmesinin Türkiye’nin Avrupa Konseyi üyeliği ile bağdaşmadığı bildirilerek, Yüksek Seçim Kurulu’nun cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi halkoylaması ile ilgili bütün itirazları tam anlamıyla incelemesi talep edildi.
ERTELEME TALEBİ REDDEDİLDİ
Diğer taraftan kararda Türk delegasyonu ve bazı diğer yabancı milletvekilleri tarafından desteklenen, Türkiye’de yapılacak olası düzenlemeler göz önünde bulundurularak, denetim sürecinin başlatılması konusundaki değerlendirmenin AKPM’nin 2018 Bahar Dönemi’ne bırakılması talebi reddedildi.
Raporun görüşülmesinden sonra oylanarak kabul edilen karar tasarısında, Türkiye’ye çeşitli tavsiyelerde bulunuldu ve AKPM ile Türkiye arasındaki iş birliğinin devam etmesi için bu tavsiyelerin yerine getirilmesi gerektiği ifade edildi. Kararda, olağanüstü halin mümkün olan en kısa zamanda kaldırılması istendi.
'TÜRKİYE AVRUPA'NIN BİR PARÇASI OLMAYA DEVAM EDECEKTİR'
AKPM Türk Heyeti Başkanı ve Adana Milletvekili Talip Küçükcan oturumda yaptığı konuşmada, "Türkiye Avrupa’nın bir parçası olmaya devam edecektir." dedi.
Türkiye’de 7 Haziran seçimlerinden bu yana 750 vatandaşın demokrasiyi savunurken öldürüldüğünü, 900’den fazla güvenlik gücünün yine Türkiye’nin ve Avrupa’nın güvenliğini sağlamaya çalışırken öldüğünü belirten Küçükcan, şöyle devam etti:
"Eğer DEAŞ veya bir başka terör örgütü sizin şehirlerinize saldırsa, sizin kasabalarınıza saldırsa, çocuklarınızı, eşlerinizi öldürse, siz de çeşitli önlemler alırdınız. Eğer onlar sizin parlamentonuza Türkiye’de olduğu gibi saldırsa siz de çok güçlü önlemler alarak güvenliği sağlamaya çalışırdınız. Bizim Türkiye’de yaptığımız ve yapmaya devam edeceğimiz şey de bu."
Bunları yaparken hukukun çerçevesinde hareket edeceklerini vurgulayan Küçükcan, "Türkiye Avrupa Konseyi ile bir arada çalışmaktadır ve yapıcı bir diyalog ortamı oluşturabilirsek başarılı olabiliriz." dedi.
AKPM ve Avrupa Konseyi’nin Türkiye üzerindeki etkisi görünmek isteniyorsa yapıcı adımlar atılması gerektiğine işaret eden Küçükcan, "Türkiye için denetim sürecinin tekrar açılması bu yönde bir adım olmayacaktır. Bu ilişkilere zarar verecek bir adım olacaktır." diye konuştu. Küçükcan, denetim sürecinin tekrar başlatılmasının Avrupa Konseyi için olgunlaşmamış ve zamanından önce atılmış bir adım olacağını kaydetti.
AK Parti Sakarya Milletvekili Şaban Dişli
'İNSAN HAKLARI İHLALLERİ MESNETSİZ'
AK Parti Sakarya Milletvekili Şaban Dişli, raporun birçok yanlı fikri bir araya getirdiğini belirterek, raporda gerçek tespit ve değerlendirmeye lüzum görülmediğini kaydetti. Milletvekillerinin salıverilmesinin talep edilmesinin AİHM kararlarıyla uyuşmadığına dikkati çeken Dişli, kamu ve yargıda işten çıkarmaların geçmişe yönelik cezalandırma olduğu anlayışının yanlış olduğunu, AİHM kararlarında ve Venedik Komisyonu kararlarında kamu otoritesinin arındırma hakkı olduğunun belirtildiğini vurguladı. Güneydoğudaki terör eylemleri sırasındaki, "insan hakları ihlalleri iddialarının mesnetsiz" olduğunu da belirten Dişli, alınan tüm önlemlerin hukuk devleti ilkeleri ve uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olduğunu söyledi.
TÜRKİYE'NİN AKPM GEÇMİŞİ
Türkiye’nin 1949 yılında kurucu üye olarak dahil olduğu AKPM’de 1990’lı yıllarda oluşturulan "denetim süreci" üye ülkelerde demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) temel değerlerini tesis etmeyi amaçlıyor ve uygulanmasını denetliyor. 1996’da bu sürece dahil edilen Türkiye, yapılan yapısal değişiklikler ve düzenlemeler sonrası 2004’te süreçten çıkarılarak "denetim sonrası izleme sürecine" dahil edilmişti.
AKPM'DE 47 ÜLKEDEN 324 TEMSİLCİ VAR
Avrupa'da insan hakları destekleme kuruluşu Avrupa Konseyi'nin yürütme kolu olan AKPM'de 47 ülkeden 324 temsilci bulunuyor.
AKPM'nin kuruluş amacı "insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü desteklemek" olarak tanımlanıyor.