Bak sen şu Potin'e

Türkiye ile Rusya arasında yaşanan uçak kriziyle "hedefteki adam" durumuna gelen Vladimir Putin'in, Aliağa'daki Tüpraş'ın inşaatında bir yıl kadar çalışırken aslında KGB ajanı olarak staj yaptığı ortaya çıktı. Putin'in 43 yıl önce Tüpraş'ta birlikte çalıştığı İzmirli Adem Albayrak, o zamanlar ajan olduğundan kuşku duyduklarını, ülkesine döndükten sonra ise emin olduklarını belirterek, "Buz gibi soğuk bir adamdı. Kenarda köşede tek başına takılırdı. Yalnız kalmasın, ailesinden uzakta diye yakın olmaya çalışırdım, acırdım da gurbette diye. Bilseydim Türkiye'ye karşı böyle fütursuzluk yapacağını öyle davranmazdım" dedi.

"Potin diyorlardı"

Albayrak, bir kez eşi geldiğinde de Kütahya üretimi porselen yemek takımı hediye alarak barakasında ziyaret ettiğini de söyledi. Petkim'den emekli Adem Albayrak, Putin'i 1971 yılı içinde Tüpraş'ın inşaat montajı sırasında tanıdığını belirterek, bütün ayrıntıları Yeni Asır'a anlattı. Albayrak, şunları söyledi: "Tüpraş'ın akaryakıt tanklarının montaj işi, taşeron bir Rus şirketine verilmişti. Putin de, şirketin en önemli yetkilisiydi. 20 yaşlarında birisi için kuşku çekiyordu. Kazanları kontrol etmek için gelirdi ve bizim yanımıza fazla kalmazdı. Suratı hep asık, soğuk bir adamdı. Biz ona 'Potin' derdik. Turiskin adında başka arkadaşının yanına giderdi hep. Makine mühendisi İlya Neroznak 3. adamdı. Putin sürekli rafinerinin fotoğraflarını çekerdi. Yasak bölgelerin fotoğrafını gizlice çekerken, sivil polisler kaynakçı bir Rus'la birlikte bunları gözaltına aldı. Aliağa Yalı mahallesinde Manisa bağevlerinde kalıyorlardı. Görev esnasında yakalandıkları için Sibirya'ya sürgüne yollayacaklar diye bir korkuları vardı. Diğeri ben oraya gidersem bir daha dönemem, O kadar eziyete katlanamam diyerek evin bahçesinde çam ağaçlardan birine kendini asmıştı. Ağaçta sallanan cesedini polisler buldu. Putin sınır dışı edilince Sibirya'ya gönderildiğini duydum. Yıllar sonra KGB'nin başına gelince duydum adını."

"Herkes çekiniyordu"

Türkçe bilen diğer Rus sorumlu İlya'nın, Putin'i görünce çekindiğini gördüğünü belirten Albayrak şöyle konuştu: "İlya, Putin'e büyük patron derdi. Yahu bu adam 40 yaşlarında üstelik diğerinin de başı konumunda, ondan niye bu kadar çekiniyor diye hayret ederdim. İlya da, Putin'in büyük ihtimalle KGB ajanı olarak gönderilmiş olabileceğini söylemişti. Ciddiye almamıştık. Sınırdışı edilince haklı olduğunu gördük. Türkler'i sevmediğini o zaman da göstermişti. Şimdi yaptıklarına şaşmamak gerek. Tüpraş'ın tank ve diğer montaj işleri 1974 sonlarına doğru bitince Rus firması da Aliağa'dan ayrıldılar. Ben daha sonra Petkim'de çalışmaya başladım. O kişinin şimdiki Rusya Devlet Başkanı Putin olduğunu duyunca büyük bir şok yaşadım.

" Ajanlığa uygun bir aday"

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Vladimiroviç Putin, 7 Ekim 1952 Leningrad doğumlu. Annesi fabrika işçisi, babası ise Rus donanmasında denizaltında görev yaptı. 1975 yılında Leningrad Üniversitesi Uluslararası Hukuk Bölümünden mezun olduğuna bakılırsa, inşaat, montaj, ticaret gibi konulara hayli uzak olduğunu anlaşılıyor. Ancak o dönemde Rusya rejiminin hırslı, gözüpek gençlerden uluslararası istihbaratta yararlanmayı tercih ettiğinin pek çok örneği görülüyor. Putin okula bir süre ara verip kendisini ispatlamak için özel görevle Türkiye'ye gönderilmişti. 1971-72 yıllarında Tüpraş kurulurken Rus tank montaj firmasının personelden sorumlu amiri kimliğiyle Aliağa'da görevlendirildi.

O yıllarda Sovyetler teknolojik alanda ABD'den bir hayli geriydi. Tüpraş'ın kurulumunda büyük bir ABD şirketi de görev alıyordu. ABD'nin yeni teknolojilerini takip edip benzerini yapmak üzere özellikle gençlerden yararlanmak isteyen Rusya, Putin'i uygun bir aday olarak gördü.

YENİ ASIR