'Ekonomimiz için acil teşvik istiyoruz'

RÖPORTAJ:ALEV GÜRSOY CİMİN
alev.gursoy@posta.com.tr



■ Suriye’de yaşananların Hatay ekonomisini çıkmaza soktuğu söyleniyor. Nedir durumunuz?

Ekonomimiz darboğazda. Hatay’da 5.5 yıldır gittikçe derinleşen bir sıkıntı var. Bunun en büyük nedeni Suriye ve Ortadoğu’daki tablo. Sonrasında Rusya’nın da bu tabloya katılmasıyla kriz derinleşti. Suriye ve diğer 13 ülkeyle bağlantımız deniz yoluyla yapılıyor. Yeteri kadar ihracat yapamıyoruz.

Daha önceleri inşaat sektöründe, teknolojik ürünlerde ve hububat, yaş meyve-sebzede Ortadoğu’ya ihracatımız vardı. Ayrıca Rusya, Ortadoğu, Balkanlar ve Avrupa’ya lojistik sektörümüz vardı. Ortadoğu’dan gelen tüccarlar da ticaret yapıyordu. Bunların büyük kısmını kaybettik. Hal böyle olunca Hatay’da ekonomi kötüye gitti. Sıcak paranın dönmesi çok zayıfladı. Ürün gönderemez olduk.

Türkiye’de demir-çelik üretiminin yüzde 40’ı bizde. Keza filtre sanayisi, narenciye sektörü, zeytin, pamuk da bizde. Turizmde de geriliyoruz. İnsanlar Ortadoğu’daki savaşın Hatay’da yapıldığını düşünüyor. O haberlerden etkilenerek kentimize gelmiyorlar.


‘HATAY’DA SAVAŞ YOK’

■ Ancak yanı başınızda bir savaş var…

Sınırımızda var ama bizde yok. Bu durum bizi doğrudan etkilemiyor. Kentimizde bombalar patlamıyor. İnsanlar huzurlu, asayiş normal. 3.5 yıl önce Reyhanlı’da patlama oldu, şehitler verdik. Onun dışında bir şey olmadı. Dilerim bir daha da yaşamayız. İnsanların bizi Suriye ile ilişkilendirmesi normal.

Sonuçta geçmişte aynı devletin insanlarıydık. Osmanlı’da valiliğimiz Halep’teydi. Bunların ötesinde akrabalık ilişkilerimiz çok. Dolayısıyla orada insanların çektiklerine kayıtsız kalamıyoruz. O nedenle Hataylıların morali biraz düşük. Ama öyle yansıtanlara da sitem ediyorum. Hatay’da savaş yok, huzur için çalışan başkan var.

‘TURİZMDEN SÖZ EDEMEZ OLDUK’

■ Suriye’de olanların turizmi de etkilediğini söylediniz. Daha önceki yıllarda nasıldı? Çok iyiydi. Yıllık 360 bin civarındaydı. Bundan 5 yıl önceki hedefimiz 1 milyona çıkarmaktı. Yurtiçi ve yurtdışından gelen turist sayısı o kadar azaldı ki muhtemelen 100 binin altındadır. Dolayısıyla artık turizmden bahsedemiyoruz. Oysa Hatay’da deniz, yayla, kültür, kaplıca turizmi var.

‘5.5 YILDIR KAN AĞLIYORUZ’

■ Devletten teşvik bekliyordunuz. Bir gelişme var mı?

Hala istiyoruz. Yıllarca böyle bir şeye ihtiyacımız olmadı. Ama artık ekonomik sıkıntımız var. Hem insanlarımıza moral ve motivasyon desteği istiyorum hem de devletimizin kötü günlerinde Hatay’ın yanında olmasını. Hemen yanımızda Gaziantep var ve bugüne kadar hep destek aldı.

Kahramanmaraş ve Osmaniye’de aldı. Hatay’daki milletvekili sayısının yarısı mevcut hükümetin milletvekilidir. Hatay’ın 15 ilçesinin 11 tanesi AK Parti’de. Demek ki Hatay mevcut hükümete ve AK Parti’ye hep sıcak bakmış, oy vermiş. Cumhurbaşkanımız ya da Başbakanımızın ve tüm milletvekillerimizin katkısıyla bu teşvikin çıkmasını istiyoruz.



‘İŞSİZLİK VE BOŞANMA ARTTI’

■ Nüfusunuzun yarısı kadar Suriyeli sığınmacı var. Bu kentin dokusunu etkiliyor mu?

Etkilemez olur mu? 1 milyon 533 bin nüfusumuz, 500 bin civarında da Suriyeli misafirimiz var. İlk zamanlar sosyolojik ve ruhsal açıdan bizi çok etkiledi. Sonra alıştık ama bir sıkıntı var. Alt yapı da özellikle içme suyu ve kanalizasyon konusunda büyük sıkıntılarımız var.

Ev bulma konusunda da sıkıntılar var. Ev fiyatları arttı. İnsanlar eskiden bin 500 liraya çalışırken, şimdi 500 liraya çalışmak zorunda kalıyorlar. Çünkü Suriyeliler sigortasız ve daha ucuza çalışıyor. İnsanlarımız işsiz kalınca boşanmalar da arttı.

■ Boşanma oranlarının artması çok ilginç. Neden yaygınlaştı?

İki sebebi var. En önemlisi ekonomik sorunlar. Evi geçindirme problemi var. İkinci evliliğini yapan insan sayısı da arttı. Suriye’den gelen zor durumdaki kadınlar buradaki adamlarla evlenmeye başladı. Bu da evli kadınları tedirgin ediyor. Ekonomik değerler de ikiye bölündü. Gelen insanlar bir evin içinde 15-20 kişi yaşıyor. Apartman ve sosyal yaşamdaki kaliteyi de düşürdüler. İçme suyuyla ilgili ihtiyaçlarımız da arttı. Çoğu küçük esnaf oldu. Gıda, berber, kozmetik, gıda gibi işlere girdiler. Vergi sıkıntıları olmadığı için ucuza işçi çalıştırıyorlar. Haksız rekabet esnafımızı mahvetti.

■ Tüm bunlara karşı sporda yüzünüz gülmüş diye duyduk…

Satrançta 3 yıldır süper ligdeyiz. İlk sene ikinci olduk, geçen sene de 8’inci. Bu seneyse Türkiye şampiyonu olduk. Türkiye’yi Avrupa’da teok başarılıyız.

‘Mozaiğimiz PARiS’TE görücüye çıkacak’



■ Hatay’ı dünya gündemine taşıyan ‘Neşeli Ol Hayatını Yaşa’ mozaiği Paris’te tanıtılacakmış…

Üzerinde Grekçe "Neşeli ol hayatını yaşa" mozaiği Hatay’da gerçekleştirilen kazı çalışmalarında bulundu ve tüm dünyada ses getirdi. Şimdi de yurtdışı turnesine çıkıyor. Paris’teki UNESCO binasında özel lansmanla tanıtılacak. ONE Derneği tarafından Avrupa’nın elitlerine sergilenecek.



Paris’te sergilenecek mozaiğin görsel materyalleri, lansmana katılacak UNESCO delegelerine, uluslararası yatırımcılara, akademisyenlere, sanatçılara, sanata yatırım yapan kuruluşlara ve diplomatik çevrelere tanıtılacak. Mozaiğin İtalya Pompeii’de benzeri var ancak bugüne dek gün yüzüne çıkarılan mozaikler arasında en geniş kapsamlısı.

HATAY EXPO 2021’E ADAY

Dünyanın en kapsamlı, en saygın sergisi olan EXPO’nun, 2021’de Hatay’da yapılması için resmi başvurumuzu yaptık. 8500 yıllık tarihi, dünyadaki 23 medeniyetten 13 tanesinin eşsiz izleri ve üç dinin kardeşçe yaşadığı toprakların kadim kenti Hatay, Atatürk’ün kişisel meselem diyerek kan dökülmeden anavatana katılmasını istediği nadide bir kentimiz.

Bu başvuruyla şehrimizin adını dünya sahnesinde daha fazla duyurmak istiyoruz. Hatay’ın EXPO vizyonu ve felsefesiyle 2021’de dünyaya kardeşlik mesajı vereceğiz. Belediye olarak EXPO’nun Hatay’da olması için çok çalışacağız. Hatay’ı birçok mecrada anlatacağız.