'En büyük korkusu' hayat kurtaracak

Ankara Sanayi Odası Teknik Koleji Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 10’uncu sınıf öğrencisi Celal Yiğit Aydoğmuş’un astsubay olan babası, 25 yıl boyunca terörle mücadelede bomba imha uzmanı olarak görev yaptı. Babasının 5 arkadaşı şehit olurken bir arkadaşı da elini kaybederek gazi oldu. Bunlara tanık olan Celal Yiğit Aydoğmuş babasının da arkadaşları gibi şehit olacağı, onu kaybedeceği korkusuyla büyüdü. Bu nedenle Aydoğmuş okul arkadaşları Mehmet Emre Kumru ve Osman Tuna Aydın’la birlikte bomba imha operasyonlarında hayati riski ortadan kaldıracak bir proje geliştirdi.

UZAKTAN MÜDAHALE

Öğrencilerin tasarladığı ve 1,5 yılda hayata geçirdiği, fiziksel temas olmadan, patlayıcı maddeleri uzaktan imha edebilen ‘manipülatörlü bomba imha aracı İHA’, TÜBİTAK proje yarışmasında 1’inci oldu. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, Avrupa Birliği Genç Bilim İnsanları 2024 Yarışması’na seçilen proje 9-14 Eylül’de Polonya’da düzenlenecek yarışmada Türkiye’yi temsil edecek. Aydoğmuş, “Amacımız can kurtarmak ve ülkemize yerli ve milli bir ürün kazandırmak. İHA’mız diğer robotlara göre daha ucuz, daha işlevsel ve hızlı” dedi.

BİR SORUYLA BAŞLADI

Aydoğmuş, “Babamın arkadaşı, müdahale ettiği patlayıcının infilak etmesiyle elini kaybetti. Onu ziyarete gittiğimiz bir gün, babama ‘Bombalara neden insanlar müdahale ediyor? Niye robotlar kullanılmıyor?’ diye sordum. Ardından bu fikir ortaya çıktı” dedi. Projeyi geliştirirken 600 patlayıcı uzmanıyla görüşecek fikir aldıklarını söyleyen Aydoğmuş, “Patlayıcı uzmanı 1 milyon 412 bin dolarlık koruyucu kıyafet ve malzemelerle çalışıyormuş ama bu ölümü engellemeye yetmeyebiliyormuş, sadece bedenin tek parça kalmamasını sağlıyormuş” diye konuştu.

DEDEKTÖRLE TESPİT EDİYOR

Manipülatörlü bomba imha aracı İHA, önündeki kamerayla şüpheli objeden görüntü aktarıyor, dedektörü sayesinde nükleer ve radyolojik bombaları tespit edebiliyor. Yarım saate yakın aralıksız uçuş yapabilen İHA’da, bilgisayar destekli otonom uçuş modları bulunuyor. Ruken KADIOĞLU/DHA