Giriş
Evcil hayvanların velayet ve nafaka bilmecesi! İşte ödenen miktarlar
Zuzu, Mırmır, Papyon ve daha niceleri aynı çocuklar gibi velayet savaşlarına dahil olmaya başladı. Boşanma ve ayrılık durumunda paylaşılamayan evcil hayvanların akıbeti nasıl oluyor? Çocuklarımızdan ayırmadığımız evcil hayvanlar için nafaka vermek gerekir mi? Son zamanlarda sık sık gündeme gelen evcil hayvanların velayeti ve nafaka konusunda en çok merak edilenleri Avukat Cansen Erdoğan, posta.com.tr’ye anlattı.
İpek ALEMDAR GÖDE / ipek.alemdar@posta.com.tr – Her geçen gün evcil hayvanlar hayatımızda daha fazla yere sahip olmaya başladı. Nereden nasıl sahiplendiğimiz farketmeksizin hayatımızın bir parçası olan çocuğumuz yerine koyduğumuz evcil hayvanlarımızı boşanma ya da ayrılık durumunda partnerlerimizle paylaşmamız da bir o kadar zorlu oluyor. Evcil hayvanın kimde kalacağına karar vermek için mahkemelerin yolunu tutanların sayısı az değil. Avukat Cansen Erdoğan evcil hayvanların velayeti ve nafaka ödemeleri için atılması gereken adımları ve emsal kararları anlattı.
ÇOCUKTAN FARKI YOK
Evcil hayvanların da boşanma davalarında tıpkı çocuklar gibi görüldüğünün altını çizen Erdoğan, “Sevgililik döneminde ya da evlilik döneminde sahiplenilen evcil hayvanların ayrılık durumunda velayeti ve nafakası son günlerde sık sık gündeme gelmeye başladı. Bu konu hakkında yasal olarak net bir durum söz konusu değil. Bunu biraz örfi kanunlara göre de düzenlemek lazım. Son dönemlerde çıkan Yargıtay içtihatları ile aslında bir düzene oturtulmuş durumda. İşin ilginç tarafı Türk Medeni Kanunu’na göre evcil hayvanlar eşya statüsünde. Evcil hayvana ilk olarak sahip çıkan kişi evcil hayvanın sahibi sayılıyor. Yani evcil hayvanı ilk edinen kişi bu durumu ispat edebilirse mahkeme açısından diğer tarafa göre öncelik kazanmış oluyor. Bunun yanında evcil hayvan bir eşya statüsünde gözükse de velayete konu olduğu için bir çocuk statüsünde. Yani evcil hayvanların boşanma davalarına konu olduklarında ne şekilde yer alacaklarına dair çeşitli statüler oldu. Normal şartlarda anlaşmalı boşanmalarda anlaşma protokollerine evcil hayvanların kimde kalacağına dair madde koyabilirler. Bu durumda da evcil hayvan için bir çocuk gibi hüküm verildiği görülmüş oluyor” dedi.
PROTOKOLE ÖZEL MADDE KONULABİLİR
Anlaşmalı boşanma davalarında maddeler arasına evcil hayvanın velayetinin de eklenebileceğini belirten Erdoğan, “Anlaşmalı boşanma davasında mahkeme aynı çocuklarda olduğu gibi ortak bir velayete de karar verebiliyor. Böylece hayvanın hangi tarihlerde kimle kalacağına, bakım ve masraflarının kim tarafından karşılanacağına karar veriliyor. Anlaşmalı boşanmalarda çocuk gibi görülürken, çekişmeli boşanmalarda da eşya gibi görülüyor. Çekişmeli boşanma davalarında tarafların maddi manevi durumları da mahkemenin evcil hayvanın kimde kalacağına karar vermesinde etkili olabilir. Burada mahkemenin takdir hakkı vardır” ifadelerini kullandı.
SEVGİLİLER AYRILIRSA VELAYET NASIL OLACAK?
Sevgiliyken edinilen evcil hayvanlar için ise ayrılık durumunda süreç biraz daha farklı işliyor. Yasal sürece dair bilgi veren Erdoğan, “Evlilik durumu değil de sevgililik söz konusu ise bu durumda arabuluculuktan bahsedilebilir. Bir dava söz konusu olmadığı için arabulucu ile evcil hayvana ilişkin kararlar alınabilir.
Çocuklarda olduğu gibi evcil hayvanlarda da nafaka yükümlülüğü söz konusu. Evcil hayvanın bakımı, veteriner masrafları, yemek masrafı nafaka adı altında ödeniyor” şeklinde konuştu.
ÇİPİN SAHİBİ EVCİL HAYVANIN DA SAHİBİ MİDİR?
Evcil hayvanlarda zorunlu olan çip uygulamasının evcil hayvanın sahibi konusunda kanıt imkanu taşıdığını belirten Erdoğan, “Evcil hayvanların çipli olması da tarafların sahiplikleri için önemli bir kanıt olabilir. Çip kimin adına düzenlenmişse hukuki ve tıbbi anlamda o evcil hayvanın sahibi sayılıyor. Evcil hayvanı ilk edinen kişiye verilmesi genel olarak savunulur. Burada ilk sahibi olunduğunu ispatlamak gerekiyor. Çip ile de bu durum aslında kanıtlanmış oluyor. Aksini karşı taraf ispatla hükümlü. Yani maddi olarak varlık yüksek olsa da hayvan ile ilgilenen kişi olduğunu ispat eden tarafa evcil hayvanını velayeti verilir” ifadelerini kullandı.
HAFTA İÇİ 'ANNE'DE TATİLLERDE 'BABA'DA
Ortak velayetin çocuklarda olduğu gibi hayvanlarda da etkisine değinen Erdoğan, “Ortak velayette de taraflar birbirine katkıda bulunabilirler. Ancak ortak velayette ortak kararla alınamaması durumu olayın tekrar yargıya intikal etmesine sebep oluyor. Bu sebeple benim çok önerdiğim bir durum olmuyor. Süreç uzadıkça da en çok çocuklar ya da evcil hayvanlar zarar görmüş oluyor” şeklinde konuştu.
ÖDENEN NAFAKA MİKTARLARI?
Evcil hayvanların paylaşımı konusunda emsal karar ise her geçen gün artıyor. Ödenen nafaka bedellerine ilişkin açıklama yapan Erdoğan, “Geçtiğimiz aylarda İstanbul Aile Mahkemesinde görülen bir davada boşanan bir çiftin iki köpeğinin kadında kalmasına erkeğin ise 200 TL nafaka ödemesine karar verilmişti. Başka bir davada da Zuzu isimli bir kedinin tarafların yanında üçer ay süreyle kalmasına karar verilmişti. Emsal kararlar içinde 150 TL nafaka verilen Mırmır isimli bir kedi karşımıza çıkıyor. İzmir’de de Papyon isimli köpeğin velayeti kadın tarafına ayda iki hafta sonu görme ve ayda 200 TL bakım masrafına katılmasına karar verilmişti” dedi.
