Kaçırılan laleye koruma

AÜ Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı, Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hasan Yılmaz, iki Hollanda vatandaşı tarafından yurt dışına götürmeye çalışırken ele geçirilen ters lalelerin, Erzurum, Kars ve Ağrı bölgesine özgü soğanlı bitki türlerinden olduğun söyledi.

Bölgedeki soğanlı bitki türlerinin tespiti için bir süreden beri tarama çalışması yaptıklarını ve ters lalelerle birlikte 8 farklı soğanlı bitki türü tespit ettiklerini belirten Prof. Dr. Yılmaz, renkleri ve şekilleri farklı olan bu laleleri koruma altına almak için proje hazırladıklarını bildirdi.

Bölgenin çok zengin bir bitki örtüsüne sahip olduğunun altını çizen Prof. Dr. Yılmaz, ''Sadece bizim bölgemizde yetişen 500'e yakın endemik bitki türü var. Bu bitki türlerinden soğanlı bitkilerin birçoğunun sayısı giderek azalıyor. Sadece ters laleler değil ülkemize özgü birçok bitki türü yok olmak üzere. Üniversite olarak bu bitki türlerini tespit edip botanik bahçemizde toplayacağız. Ayrıca Edirne'de ele geçirilen ve Yalova Bahçe Bitkileri Enstitüsü'ne götürülen ters lale soğanlarınından da bir kaç örneğini alıp bahçemize getirmek istiyoruz'' diye konuştu.

Ters lalelerin sayılarının son derece hızlı bir şekilde azaldığına dikkati çeken Prof. Dr. Yılmaz, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Edirne'de iki Hollandalı'nın yurt dışına götürmeye çalıştığı bu lalelerin gündeme gelmiş olması, hem soğanlı bitkilerin hem de diğer sayıları azalan bitki türlerine dikkati çekmek açısından da önemli buluyorum. Biz zaten bir süreden beri ülkemize özgü bitki türlerini bir araya toplamak ve onları koruma altına almak için çalışma yapıyorduk. Bu konuda ülkemizdeki hassasiyetin artması ve bu zenginliğimize sahip çıkmamız gerektiğini düşünüyorum.''

''HOLLANDA'DA 1, TÜRKİYE'DE İSE 3 BİN 500 ENDEMİK BİTKİ TÜRÜ VAR''

Prof. Dr. Yılmaz, Türkiye coğrafyasının çok zengin bitki örtüsüne ev sahipliği yaptığına işaret ederek, endemik bitki olarak Hollanda'da 1, Türkiye'de ise 3 bin 500 tür bulunduğuna dikkati çekti.

Özellikle Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Munzur, Çoruh ve Aras vadilerinin endemik bitkilerin kaynağını oluşturduğunu vurgulayan Yılmaz, şunları kaydetti: "Ülkemizde, bölge ülkelerinden Irak ve İran'dan da daha fazla bitki türü var. Bu zenginliğimize sahip çıkmamız lazım. Atatürk Üniversitesi olarak bu doğrultuda önemli çalışmalar yaptık. Birkaç yıl önce oluşturduğumuz botanik bahçesinde, Erzurum civarında yetişen yabani erik, armut ve iğde ağaçları ile çalılardan örnekler toplayarak bir araya getirdik.

Şimdi de diğer bölge ilerinde de yüzey araştırmalarını yapıp sayısı giderek azalan soğanlı bitki türlerini tespit ettikten sonra bahçemizde toplamaya çalışacağız. Ayrıca çok zengin koleksiyona sahip İstanbul'dan da farklı türlerden örnekler getireceğiz. Bizim botanik bahçemize gelenler hemen hemen tüm endemik bitki türlerini görme şansına sahip olacak. Tabii bu çalışmalarımız biraz zaman alacak ama biran önce bu çalışmalarımızı tamamlamak için büyük çaba gösteriyoruz.''