Seçim sonrası önemli sorular! Anket şirketleri yorumladı
Yerel seçimde CHP, büyükşehir belediyesi sayısını 11’den 14’e, toplam il belediyesi sayısını 21’den 35’e çıkardı. Anket şirketleri seçimi yorumladı. Peki anket şirketleri bu sonucu nasıl okuyor? İşte sandıktan çıkan önemli sorular.
Türkiye’nin kilitlendiği 31 Mart Yerel Seçimleri sonuçlandı. Hürriyet'ten Emin Mert Kırarslan'ın haberine göre, anketçiler şu yorumlarda bulundu.
CHP NASIL KAZANDI AK PARTİ NEDEN İRTİFA KAYBETTİ
DAR GELİRLİLER TEPKİ GÖSTERDİ
- Hilmi Daşdemir (OPTİMAR): “Bu seçim, emekliler başta olmak üzere dar gelirlilerin tepkisiydi, bunu net olarak görebiliyorduk. Bunun dışında aday belirleme sürecinde adaylar yeterince tanıtılamadı, profesyonel kampanya yapamadılar. CHP seçmeni ne olursa olsun partisini tercih ederken, AK Parti seçmeninin tepki oyları başka partilere yöneldi.”
CHP KAZANMADI AK PARTİ KAYBETTİ
- Gürkan Demir (BETİMAR): “CHP kazanmadı. AK Parti kaybetti, Cumhur İttifakı kaybetti. Önceki seçimde de ekonomiksel süreç vardı ama seçmen bu umudu alamadı. Özellikle emekliler noktasında tabana kadar inen oluşum oluştu bu da seçimin kaderini etkiledi. Seçime katılım da yüzde 70’lere düştü.”
BİRKAÇ UNSUR BİR ARAYA GELDİ
- Hakan Bayrakçı (SONAR): “Aslında bir değil, birkaç unsur bir araya geldi. Birincisi, seçmenin 40 senelik alışkanlığı. Bu ülkenin seçmeni, yerel seçimi uyarı sebebi olarak görüyor ve oyunu kullanıyor. Diğer sebep, ekonomi yükünün yansıması. Seçmenin bir kısmı tepki gösterip sandığa gitmedi, bir kısmı da AK Parti’ye oy vermedi. Üçüncü faktör Kemal Kılıçdaroğlu. CHP’ye oy verme eğilimindeki seçmen yüzde 25’leri geçemiyordu, Kılıçdaroğlu ile seçmenin elinin gitmediği 11 sene yaşadık. Kemal Bey’e oy vermeye eli varmayan seçmen Özgür Özel’e oy verdi.”
EKONOMİNİN ETKİSİ NE OLDU EMEKLİLER NE KADAR ETKİLEDİ
ZAM ALMAYAN EMEKLİ KÜSTÜ
- Gürkan Demir (BETİMAR): “CHP seçmeninde adaya oy verme oranı yüksek oldu. Emekliler çok fazla oy oranına sahipler, 45–60 yaş arası yüzde 10 oy potansiyeli var. Seçmen kitlesinin emekli maaşı için beklentisi oluştu, iyileşme olmayınca da haritanın kırmızılaşmasına sebep oldu.”
EMEKLİLER ÇOK BELİRLEYİCİ OLDU
- Hilmi Daşdemir (OPTİMAR): “Seçimin emekliler üzerinden değerlendirilebileceği bir süreç var, emekliler çok ciddi etkiledi. Dar gelirliler de benzer durumda ama en önemli sebep, ekonomik anlamda beklentileri karşılanmayan emeklilerin tepkisi oldu.”
EN ÖNEMLİ MESAJ EKONOMİYDİ
- Hakan Bayrakçı (SONAR): “Yerel seçim, seçmenin iktidara mesajı oluyor. Bu sonucun birinci sebebi ekonomiydi ama emekliler özellikle birinci plandaydı.”
KAMPANYALAR VE ADAY TERCİHLERİNİN ETKİSİ NE OLDU
BAZI YERLERİ ADAY KURTARDI
- Hakan Bayrakçı (SONAR): “Bu durumun partilere olumlu etkisi olmuştur. Pendik’i örnek vereyim, AK Parti adayı kazanmış. O belediye başkanı olmasa AK Parti orayı da kaybederdi. Bazı yerleri adaylar kurtardı. Çoğu insan adayları tanımıyordu, adaylar önemliydi. Bu CHP için de geçerli.”
CHP SAHADA VE EKRANDAYDI
- Hilmi Daşdemir (OPTİMAR): “Bazı yerlerde neredeyse kampanya yoktu, birçok yerde AK Parti adaylarının varlığı hissedilmedi. Büyükşehirler dahil olmak üzere profesyonel kampanya yapamadılar, reklam gibi şeylerle seçmen karşısına çıkamadılar ama rakipleri sahadaydı ve neticesi ağır oldu. Seçmen parti adaylarını ürün olarak görür, adayların tanıtıma ihtiyacı var. Bunlar ıskalandı, çalışmadılar, araştırma yapmadılar. En somut örneği Ankara’ydı. Mesela Hatay’da Lütfü Savaş yıpranmıştı ama orada sahadaydı, kendisine tepki gösteren seçmenin oyunu alabildi. Sahada olmaları belirleyici oldu. Kampanyayı etkin şekilde yaparsanız seçimde kazanan olabiliyorsunuz.”
BAZI BÖLGELERDE ADAYLAR ETKİLİYDİ
- Gürkan Demir (BETİMAR): “Bazı bölgelerde aday tercihleri etkili oldu ama bazı bölgelerde ekonomiksel sebepler ön planda oldu.”
GENÇLER KİME OY VERDİ
GENÇ SEÇMEN ‘DEĞİŞİM’ DEDİ
- Hilmi Daşdemir (OPTİMAR): “Gençlerin değişimden yana tavır aldığını gördük. AK Parti’de yüzlerin eskimesi ve bir takım sorgulamaların kendini gösterdiği bir sonuç gördük. Gençler, tepki oylarını muhalefet adaylarına verdiler. Bu seçim, 1989’da ANAP’a gösterilen tepkiye benzer bir tepki oldu.”
İMAMOĞLU’NA GENÇLER OY VERDİ
- Gürkan Demir (BETİMAR): “Gençler özellikle İstanbul’da Ekrem İmamoğlu’na oy verdi.”
MUHALEFETİ GENÇLER SEÇTİ
- Hakan Bayrakçı (SONAR): “Gençler ağırlıklı olarak muhalefete oy verdiler.”
SANDIĞA KİMLER GİTMEDİ
EMEKLİLER PROTESTO ETTİ
- Hilmi Daşdemir (OPTİMAR): “Sandığa gitmeyenler öncelikli olarak emekliler ve dar gelirlilerdi. Aday belirleme sürecindeki hatalar, etkin kampanya yürütülmemiş olması, emeklilere zam yapılırken hakkaniyet noktasının zedelenmiş olması seçimi etkiledi. Bunlar yapılmamış olsaydı, 2 ay önceki çalışmalarda AK Parti üstünlüğü kendini gösteriyordu. Sahada yeteri kadar çalışılmadı, emeklilerin beklentisi karşılanmadı.”
CUMHUR İTTİFAKI’NIN SEÇMENİ OY KULLANMADI
- Gürkan Demir (BETİMAR): “Sandığa gitmeyen seçmen kitlesi Cumhur İttifakı seçmeni oldu.”
DÖRTTE BİR OY VERMEDİ
- Hakan Bayrakçı (SONAR): “Seçmenin dörtte biri sandığa gitmemiş. Aşağı yukarı 6-8 puan seçmen oy kullanmamış. Sandığa gitmeyen seçmenlerin AK Parti ve MHP seçmeni olduğunu düşünüyorum.”