Son 24 saatte 4 deprem oldu! Uzman isim 6 Şubat Kahramanmaraş depremine işaret etti

Son 24 saatte Antalya, Bingöl, Malatya ve Diyarbakır'da 4'ten büyük deprem meydana geldi. Deprem Uzmanı Prof. Dr. Şükrü Ersoy, CNN TÜRK canlı yayınında depremleri değerlendirdi.

İşte Ersoy'un açıklamalarından satır başları:

"Biz bir deprem ülkesiyiz dolayısıyla günlük deprem aktivitesi içerisinde bunları değerlendirmek gerekiyor. Ama 6 Şubat depremlerinden sonra bu sayılarda artış var. Çok da çeşitlilik arz ediyor. Türkiye'nin belli yerine konsantre olmuyor değişik yerlerinden de deprem haberleri geliyor. Bunun en önemli etkenlerinden bir tanesi 6 Şubat depremi o kadar şiddetli oldu ki Türkiye'deki bütün fay zonlarını huzursuz etti. Nitekim bu 4 tane depremde farklı yerlerde.

Malatya depreminden başlayacak olursak bir artçı deprem. Her ne kadar çok şiddetli hissedilmiş olsa da artçı bir deprem. Bingöl'ün olduğu yer biraz yine kritik. Kuzey Anadolu Fay'ıyla Doğu Anadolu Fay'ının birleştiği yerde. Buralarda deprem bölgeleri. Antalya Körfezi'nde bir tane deprem var bildiğim kadarıyla 4'ün üzerinde. Orası için bir şey söylemek son derece zor. Çünkü burada deprem tekrarlanma aralıkları çok uzun olabilir.

Bildiğimiz deprem tarihimiz içerisinde Antalya Körfezi'nde ve çevresinde önemli bir yıkım ve büyük bir deprem yok. Ama zaman zaman 4'ü geçen depremler oluyor. O bölgede canlı fayların olduğu muhakkak ama büyük deprem oluşturup oluşturmayacağını bilmiyoruz.

"BU DEPREMİ DİĞERLERİNDEN AYRI TUTMALIYIZ"

Sonuncu olarak Diyarbakır'daki Deprem artçı bir deprem değil, onun yeri farklı. Güneydoğu Anadolu bindirme kuşağı dediğimiz Arabistan'la, biz ona jeolojik anlamda Arap Plakası diyoruz, Anadolu Plakası arasındaki çarpışmanın izi, yaması üzerinde meydana gelen bir deprem. Bu deprem diğerlerinden farklı. Başka büyük depremler de var. 1975'te Lice'de bir deprem var 6.2 büyüklüğünde. 2 bin 380 kişi ölmüştü. Dolayısıyla bu depremi 3 depremden ayrı tutup, bu bölgenin de 6'nın üzerinde bir deprem oluşturabileceğini 7'ye varmıyor ama 6'nın üzerinde yıkıcı bir deprem oluşturabilecek bir bölgede olduğunu söyleyebiliriz. Hemen akabinde büyük bir deprem olacak demiyoruz ama bu depremi diğerlerinden biraz daha ayrı tutmak gerektiğini söyleyebilirim."

Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür ise, 4 ile dikkat çekerek, "Bu illerde birtakım hareketlilik olabilir" uyarısında bulundu.

Halk TV canlı yayınına katılan Naci Görür'ün açıklamaları şöyle:

Ben bu bölgede bu nitelikli depremler olursa bizi şaşırtmayacağını daha önce ifade ettim. Son derece doğal. Şimdi Doğu Anadolu bölgesi Arap levhasında Bitlis-Zagros dağ kuşağıyla ayrılıyor. Arap levhası sürekli olarak kuzeye doğru hareket ediyor, Avrasya'ya doğru.

 BİRTAKIM HAREKETLER OLABİLİR

Arada da Doğu Anadolu bölümü var. 6 Şubat depremleri olunca da Arap levhası kuzeye doğru 7 - 7.5 metre atılmıştır, Doğu Anadolu'yu daha da sıkıştırmıştır. Adıyaman - Hakkari arasında zaman zaman sıkışma kökenli depremler olursa pek şaşırmam. Bunların bu aralar sık görülmesinin nedeni 6 Şubat depremleridir. Bu depremler sağa sola belli yerlere stres transfer etmek suretiyle dengesini, stres alanını değiştirdiler. Doğu Anadolu fayının olduğu bölgede oraya yakın Adana Havzası, Kayseri, Adıyaman, Hakkari arasında birtakım hareketler olabilir. Şuralarda şu büyüklükte deprem olacak demiyoruz, uyarıyoruz. Maraş depremleri için senelerce uyardık, sonucunu da gördük işte. Bunlar daha büyük 7 ve üzeri depremler üretebilir. En son 2011 Van depremi mesela. Faylar hareket ettikçe bloklar yılda tektonik olarak bizim hissetmeyeceğimiz derecede harekete maruz kalırlar.

ANADOLU'NUN BÜYÜK KISMI YUNANİSTAN'A YAKLAŞIYOR

Diyelim ki bugün deprem oldu, tekerrür periyodu 500 sene ise biriktirecek, sonra yine deprem olacak. Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu Marmara Denizi'nden geçiyor. Bunun GPS yöntemiyle, uzaydan ölçüm yöntemiyle yılda 2.5 santim bu fayın hareket ettiği biliniyor. Anadolu'nun büyük kısmı bir yılda 2.5 santim Yunanistan'a yaklaşıyor. Deprem bu hareketin takılıp kaldığı yerde oluyor. 160 km uzuluğunda, bıçakla kesilmiş gibi değil. 20 km ne topografya var. 2.5 santim hareket ettiğinde bile fayın bir kısmı bu harekete direniyor.

ŞARTLARI GÖRÜYORUZ

Takıldığı yerde stres birikiyor. biriken stres ne zaman ki sürtünme kuvvetini aşıyorsa orada pat diye deprem oluyor. Biz fayda ne kadar stres biriktiğini aşağı yukarı biliyoruz. Nasıl ki Maraş'a bağırdık, Elazığ'ı uyardık. Şartları görüyoruz. Tekerrür periyodunu tarihi depremlerden biliyoruz.

2003'TEN İTİBAREN BAĞIRMAYA BAŞLADIM

1999 depreminden sonra söyledim. İstanbul'un dışında Marmara bölgesi, Erzincan Karlıova arası Yedisu fayı üzerinde, Karlıova-Bingöl arası ve Elazığ-Malatya arası Maraş-Hatay. Ve bu Doğu Anadolu'yu bölümlere ayırmasak bile Elazığ'dan Hatay'a kadar olan bölge, Maraş'ı muhakkak söylüyorduk. Ben Elazığ depremi geliyor diye 2003'ten itibaren bağırmaya başladım.

ADANA'DA BEKLEDİĞİM DEPREM 6'LAR MERTEBESİNDE OLUR

İzmir yarımadasında ciddi faylar var. Bölgede önemli ölçüde fay atımları olduğu için bölgede faylarda stres alanlarında değişimler olmuştur. 7 Şubat'ta ben Adana ve İskenderun yöresine dikkat edelim demiştim. Deprem büyüklüğü de stresi transfer ettiğin zaman deprem oluşturacak fay boyutu nedir o önemli. Küçük fay öyle büyük deprem üretemez. Adana'da genelde çoğu zaman gördüğümüz aletsel dönemde bile büyük ölçüde 6'lar mertebesinde deprem var. Adana'da beklediğim deprem 6'lar mertebesinde olur. Diyarbakır'a kadar böyle büyük, yıkıcı deprem beklemiyorum. Oraya yakın olabilecek bir deprem de orayı etkiler ama bu komşunun depremi olur. Diyelim Kayseri'nin orada olan faylar vardır. Son depremlerden sonra orada da bir takım stres alanı değişimleri olmuş olabilir.