Giriş
Uzman isim uyardı: Tek tek anlaşmak mümkün değil! Google'a karşı 2 düzenleme şart
Dijital yayıncıların telif haklarını korumak ve aynı zamanda korsan yayıncılığın önüne geçmek için düzenlemeler yapan ülkelere her gün bir yenisi ekleniyor. Son olarak Kanada’da çıkan yasa ile Google, ülkeye her yıl 74 milyon dolarlık telif ödemesi yapacağını kabul etti. Sektörün uzman isimleri Türkiye için de benzer yasal düzenleme adımlarını sık sık gündeme getiriyor. Kamu ilişkileri ve inovasyon üzerine çalışmalar yapan rekabet uzmanı Ussal Şahbaz, Dijital Telif Yasası düzenlemesi ile ilgili posta.com.tr’ye açıklamalarda bulundu.
İpek ALEMDAR GÖDE / ipek.alemdar@posta.com.tr - Telif haklarının korunması ve korsan yayıncılığın önüne geçmek için ülkeler yasal düzenlemelere hız verdi. Son olarak Kanada’da çıkan yasa ile ülkenin Google'dan her yıl 74 milyon dolar telif ödemesi alacağı açıklandı. Dijital Telif Yasası düzenlemesi son dönemde ülkemizde de gündemde yer eden konular arasında.
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin Yayman, yaptığı açıklamalarda Türkiye’de de dijital telif yasası ile ilgili düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiğini dile getirdi. Yayman, “Bu konuda maalesef bir düzenleme eksikliği var. Google ile görüşmelerimiz devam ediyor. TBMM’ye çağırdık dinledik. Yeni dönemde en önemli gündem konularımızdan biri dijital telif yasasının hazırlanması. Telif hakları kanunumuz eskimiştir. Üzerinden 70 yıl geçmiş olan bir kanundan bahsediyoruz. Bunun yeniden düzenlenmesi konusunda toplumsal bir ihtiyaç var. Bu konuda emek üreten, içerik üreten insanların ihtiyaçları var. Biz TBMM Dijital Mecralar Komisyonu olarak üzerimize düşeni yapmaya hazırız” diye konuştu.
UYGULAYAN ÜLKELER MEVCUT
Kamu ilişkileri ve inovasyon üzerine çalışmalar yapan rekabet uzmanı Ussal Şahbaz, konu hakkında örneklerden bahsederek, “Dünyanın birçok yerinde Google ve diğer sosyal medya şirketleri haberlere bağlantı verdikleri zaman, bu haberleri üreten medya kuruluşlarına bir ödeme yapmakla yükümlü kılınıyorlar. Bunun örnekleri arasında Fransa, Avustralya, Kanada gibi ülkeler var. Buralarda bu kanun halihazırda uygulanıyor. Avustralya’da bu kanun ilk çıktığı zaman sosyal medya şirketleri hizmetlerini sona erdirmekle tehdit etti ancak daha sonra kendileri kanuna uyum sağladılar” ifadelerini kullandı.
Sosyal medya şirketlerinin haberler üzerinden gelir elde ettiklerine dikkat çeken Şahbaz, “Haberlerin üretilmesi için bir sürü emek harcanıyor. Medya kuruluşları bu anlamda bir sürü yatırım yapıyor. Daha sonra haberler yayınlandığı anda artık kamuya mal olmuş oluyor. İnternetteki platformlarda bu haberlere ücretsiz olarak link verebiliyorlar. Link verildiğinde kullanıcıların haberi kendi sitesinden okuması sağlanıyor ama o linkler Google ve Facebook’a ayrı bir trafik sağlıyor. Onlar da o trafik sayesinde gösterdikleri reklamlardan gelir elde etmiş oluyorlar. Birçok kişi de o haberler sayesinde platformlara çekilmiş oluyor. Dünyanın birçok yerinde internet haberciliğinin yaygınlaşması ile bunun ekonomik olarak yapılabilir olmaktan çıktığını görüyoruz. Çok fazla medya organı kapısına bu nedenle kilit vurdu. Bunun temel nedenlerinden birisi de Google’nin haberi bedava hale getirmesi. Buna karşılık iki önemli tedbir söz konusu” açıklamasını yaptı.
‘TEK TEK ANLAŞMAK MÜMKÜN DEĞİL’
Haber sitelerinin ayrı ayrı Google ile anlaşmasının zorluklarına da işaret eden Şahbaz, “Bunlardan birincisi, haber bu alanda yayınlandığı zaman telife tabi olmaktan çıkıyor. Ama Avrupa Birliği bu konuda haberin telife tabi kılındığına karar verdi. Şu anda İspanya da bu düzenlemeyi takip ediyor. İkinci önemli düzenleme de bazı ülkeler sadece telif ödenmesinin zorunlu kılınması ile bu işin olmayacağı yönünde hareket ettiler. Haber sitelerinin ayrı ayrı Google ile anlaşması çok mümkün değil. Yani sadece telif yasası çıksa uygulamada sorunlar olabilir. Çünkü burada Google telif için mahkemeden delil gösterilmesini isteyebilir. Bunlar da süreci uzatacak noktalar” dedi.
2 FARKLI DÜZENLEMEYE İHTİYAÇ VAR
Düzenlemelerin hayata geçirilmesi için atılabilecek adımları da vurgulayan Ussal Şahbaz, “Burada dediğimiz gibi iki farklı düzenleme yapılması gerekiyor. Bir tanesi bizim fikri mülkiyet haklarımızda yapılması gereken değişiklik. Diğeri de rekabetin korunması hususunda Rekabet Kurulu’na bu konuda özel yetki verilmesi. Eğer bu iki değişiklik beraber yapılırsa Türkiye’de haber kuruluşlarının kendi emeklerinin karşılığını alabilmesi için sağlıklı bir adım atılmış olacaktır” ifadelerini kullandı.
