Vizesiz Bosna Hersek! Saraybosna'yı ikiye bölen pusula: Bir tarafta Osmanlı diğer tarafta Avrupa mimarisi

Büşra Özbelli Gürsoy/ Posta.com.tr Müslümanlık, Katoliklik, Ortodoksluk ve Musevîlik, burada yüzyıllar boyunca barış içinde bir arada var olmuşlar. İşte bu yüzden Saraybosna, Avrupa‘nın Kudüs’ü olarak kabul ediliyor. 

PUSULA SİZİ YÖNLENDİRECEK

Başçarşı'da yürürken yerde şehri ikiye bölen bir bir pusula göreceksiniz. Doğu'yu gösteren işaret Osmanlı tarafı batıyı gösteren işaret ise Avusturya Macaristan tarafı. Dolayısıyla şehri ikiye böldüğünüzde bir bölümünde Osmanlı yapılarını diğer bölümünde ise Avusturya Macaristan yapılarını görebilirsiniz. 

Saraybosna'nın her köşesi savaşın izlerini taşıyor. Saraybosna’lılar, savaşta atılan bombaların, havan toplarının yerdeki izlerini kırmızıya boyayıp, bu noktada kan döküldüğünün hep hatırlanmasını istiyorlar.

SARAYBOSNA ŞEHRİNİ YÜRÜYEREK GEZEBİLİRSİNİZ

Saraybosna için vizeye gerek yok, en az 6 ay geçerli pasaport ve 1,5 saat uçak yolculuğuyla şehirdesiniz. Biz Şubat'ın son haftası gittik. 2 gece 3 gün kaldık. 1 günümüz sağanak yağışlı geçti diğer günler ise hava gezmek için son derece müsaitti. 2 günü Saraybosna'da 1 günü Mostar'da geçirebilirsiniz. Biz havalimanına indiğimizde araç kiraladık. Dolayısıyla şehre gitmek için toplu taşıma kullanmadık. Saraybosna ve çevresini yürüyerek gezebilirsiniz. Bunun dışında şehirde tramvay ulaşımı yaygın. 

PARA BİRİMİ

Bosna-Hersek’in para birimi BAM (KM) olarak adlandırılan Bosna Hersek Markı. Seyahate çıkarken yanınıza Dolar ya da Euro almanız gerekiyor. Döviz bozdurmak için bankalar ve her 2 adımda bir karşılaşacağınız döviz bürolarını kullanabilirsiniz. Başçarşı'da yanınızdaki parayı KM'ye çevirebilirsiniz.

SARAYBOSNA'DA YEME- İÇME

Bureg ile Cevapi yemek ve o meşhur Bosna Kahvesini içmek için buradasınız! Meşhur köfteleri Cevapiyi yemek için Zeljo isimli mekana gitmenizi tavsiye ederim. Belki Tekirdağ köftesine benzediği için "İstanbul'da da var bundan" diye düşüneceksiniz. Ancak şunu belirtmek isterim ki; porsiyonlar çok lezzetli olmasının yanı sıra çok doyurucu. Örneğin 10 KM (170 TL) ödediğinizde bir porsiyonda 10 tane köfte geliyor. 15 KM ödediğinizde 15 tane köfte oluyor. Soğan ve kaymak köftenin yanında lezzete eşlik ediyor.

Kahvaltı için meşhur böreklerini yemeye Sac'a gitmelisiniz. Çıtır çıtır ve aşırı lezzetli böreğin içi tamamen kıyma dolu.

Pekara Kovači kod Mahira'nın pizzasını yemeden kesinlikle dönmeyin. Taş fırında pişen pizzayı kuru et ve mantarla yapıyorlar. Ortasına da meşhur kaymaklarından döküyorlar. Duyunca kulağıma ilginç gelmişti ama yerken bayıldım. Yorumlarda Napoli'den sonra en iyi pizzacı yazıyordu. Napoli'ye henüz gitmedim ama yediğim en güzel pizzaydı..

Sarayevska birası, Bosna Hersek’e özgü ve orada üretilen bira türüdür.Ben siyah olanı beğendim. Bu biranın içimi kolay ve yumuşak.
Birayı mekanlarda 4-6 KM arası fiyatlarla markette ise 2-3 KM'ye bulabilirsiniz.Bir akşamınızda bira fabrikasına uğramanızı tavsiye ederim. 1800 lü yıllardan kalma bira fabrikası restoranı ise çok şık ve oldukça etkileyici bir atmosferi var. Çalışanları çok sıcakkanlı.

SARAYBOSNA'DA NEREDE KALINIR?

Biz Villa Basamak'ta konakladık. Başçarşı'daki sebile 700 metre uzaklıktaydı, yürüyerek şıp diye merkezdeydik. Çok temiz ve güvenliydi. 2 gece 3 gün için 2 bin TL gibi bir rakam ödedik ve bence sonuna kadar hak etti.

SARAYBOSNA'DAN NE ALINIR?

Kesinlikle kuru et! Gradska Trznica bu alışveriş için en uygun yer. Dışarıdan müze gibi görününen Gradska Trznica isimli pazar yerleri var. İçeride size tadım yaptırıyorlar. Kuru etleri inanılmaz lezzetli.

NERELERİ GEZELİM?

Başçarşı

Bosna Hersek'e geldiğinizde turistlerin ilk geldiği yer Başçarşı. Bu tarafta Osmanlı mimarisiyle karşılaşıyorsunuz. Camiler, medreseler çeşmeler...Burada sizi sebil karşılayacak. Osmanlı Devleti 400 yıl burada hüküm sürmüş, insanlar da su ihtiyacını bu sebilden karşılamış. Burada Gazi Hüsrev Bey’in yaptırdığı camiler, medreseler, hanlar bulunuyor. Hep kalabalık hep hareketli.

Umut Tüneli

Umut Tüneli, savaş sırasında 300.000’den fazla Saraybosna’lının hayatta kalmasını sağladı. Diğer tüm alanlar güvensizdi ve Sırp ordusu tarafından işgal edilmişti.

Karşılıklı olarak iki tarafın kazması sonucunda dört ay dört günde inşa edildi. İki tarafın da kazıcılarının havalimanı pistinin altında buluşmasıyla inşaat 30 Eylül 1993’te tamamlandı. Bu tünel 720 metre uzunluğunda ve 1,5 ila 1,8 metre yüksekliğinde.

Latin Köprüsü (Birinci Dünya Savaşı'nı başlatan suikast)

Latin Köprüsü, Bosna-Hersek'in Saraybosna kentinde Miljacka nehri üzerinde Osmanlı döneminden kalma bir köprüdür. Köprünün kuzey ucu, Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand'ın 1914'te Gavrilo Princip tarafından suikasta uğradığı yerdi; bu, sonuçta Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesine yol açan Temmuz Krizini başlattı.

Sonsuz Ateş ‘Vjecna Vatra’

Tito Caddesi ve Ferhadija Caddesi’nin kesişim noktasında bulunan bir anıttır. II. Dünya Savaşı'nda ölen sivil ve askerlerin anısına sonsuza dek yanacak ateş.

Milli Kütüphane 'VIJECNICA'

Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'nın simgesi haline gelen, şehrin hafızası niteliğindeki tarihi Vijecnica Kütüphanesi, 127 yıl önce hizmet vermeye başladı Tarihi bina, 25 Ağustos 1992'de Bosna Savaşı'nın devam ettiği günlerde Saraybosna'yı kuşatan Sırp askerlerinin topçu ateşi sonucunda çıkan yangında büyük hasar aldı.

İsa’nın Kalbi Katedrali ‘KATEDRALA SRCA ISISOVA’

Katedral, şehrin en merkezi noktalarından birinde Ferhadija caddesi üzerinde bulunuyor. Neo gotik tarzda inşa edilen katedral gece-gündüz harika görünüyor.

Gazi Hüsrev Bey Mendresesi

Osmanlı zamanında okul olarak kullanılmış ve kurulduğu dönemde 50.000 kitap kapasitelik kütüphaneye de sahipmiş. 16. yüzyılda inşa edilmiş ve Kurşunlu Medrese olarak da adlandırılan yer Başçarşı'da yer alıyor.

Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi

1537 yılında yapılan, Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi, Boşnakça, Arapça, Farsça ve diğer dillerde yazılmış değerli elyazmalarına sahip. 800 yıldan daha eski ender eserler bulunmakta.

Saat Kulesi

Saat Kulesi, Başçarşı’da yer alan bir diğer önemli yapı. Gazi Hüsrev Bey tarafından, namaz vakitlerinin anlaşılabilmesi amacıyla yaptırılmış ve ay takvimine göre çalışıyor.

Gazi Hüsrev Bey Bezistan (Bedesten)

Han 1551’te yapılmış, 1697’te çıkan yangın sonrasında yeniden restore edilmiş. Halen Gazi Hüsrev Bey Vakfı’nın malı olan Moriça Han’da, çeşitli kafelerin yanı sıra otantik kilim vb. eşyalar satan dükkânlar bulunuyor.

MOSTAR KÖPRÜSÜ

Saraybosna'dan Mostar'a gitmek için ise arabayla 2 saat gidiş ve 2 saat dönüşü gözden çıkarmalısınız. Yolda dağlar, göller ve muhteşem manzaralar size eşlik edecek.