Fakat sürekli hale geldiğinde vücudumuz er ya da geç bunun bedelini ödüyor. Stres seviyeniz gün geçtikçe artıyorsa önlem almanın vakti gelmiş demektir. İşte, önemli ipuçları...

Liv Hospital Klinik Psikoloğu İrem Can Esenkaya stresle baş etme yöntemlerini anlattı:

Stres gerçek ya da hayali bir tehdide, olaya ya da değişime zihnin ve bedenin verdiği tepkidir. Örneğin çok fazla gürültüye maruz kalmak, gerçek bir tehdit oluşturur.

Vücut bu tehdide çeşitli fizyolojik ve psikolojik tepkiler verir. Gürültüye maruz kalan insan gergin ve huzursuz olabilir; bu psikolojik bir tepkidir. Bazen fizyolojik bir tepki olarak baş ağrısı, kulak çınlaması gibi rahatsızlıklar baş gösterebilir.

Stresli insanın beden sağlığı, zihinsel aktiviteleri, sosyal ilişkileri ve iş ilişkileri bozulmaya başlar. Bunun sonuncunda kişinin hayattan aldığı zevk azalır, dolayısıyla hayat kalitesinde genel bir düşüş gözlemlenir.

Vücudumuzda nelere neden olur?

Stresin etkileri fiziksel, zihinsel, duygusal ve ilişki boyutlarında ortaya çıkar. Fiziksel belirtiler:

-Alerjiler,

-İştah değişiklikleri,

-Sırt, göğüs, karın ağrısı,

-Nefes alamama hissi,

-Ellerde soğukluk,

-Baş dönmesi,

-Aşırı yorgunluk hali,

-Kalp vuruş sayısında artış,

-Kaslarda gerginlik,

-Yerinde duramama,

-Uyku problemleri,

-Yüksek tansiyon, Zihinsel belirtiler:

-Konsantrasyon eksikliği,

-Unutkanlık,

-Karar vermede zorlanma ve kafa karışıklığı

Aşırı yeme isteğine yol açıyor!

Stresli kişilerde öfke, kaygı, yalnızlık hissi, sinirlilik, güçsüzlük hissi, mutsuzluk ve bir çıkışın olmadığı duygusu sık sık görülen sorunlar arasındadır. Stresin ilişkilere yansıması ise sık sık çatışma yaşamak, insanlara güvenmemek, olumsuz tavırlar içinde olmak, insanlara karşı baskıcı davranmak ve karşı tarafın duygularını anlamada güçlük çekmek şeklinde özetlenebilir.

Stresli insanlar ayrıca sigara içmek, alkol almak, aşırı yemek gibi sağlıksız aktiviteleri daha çok yaparlar, bu da daha çok strese sebep olarak kısır bir döngü oluşturur.

Ne zaman uzmana gidilmeli?

Stresli olmak kişinin işlevselliğini etkiliyorsa tedavi edilmeli. Yani kişi işe gitmede veya günlük olarak yapması gerekenleri yapmakta zorlanmaya başladıysa, isteksizlik, motivasyon eksikliği baş gösterdiyse, uyku problemleri yaşıyorsa, kişinin gerek arkadaş gerek eş ve aile ilişkileri kötüleşmeye başladıysa, unutkanlık, kafa karışıklığı yaşanıyorsa, çok kolay öfkelenip bu öfkeyi zor kontrol altına alıyorsa, nefes almada güçlükler, baş ağrıları, sırt ağrıları ve kas ağrıları olmaya başladıysa, stres tedavisinde uzman bir profesyonelin kapısını çalma zamanı geldi demektir.

Doğru saatte uyuyun stresten kurtulun

Psikolog İrem Can Esenkaya’dan stresle mücadele etmenin yolları:

1) Doğru beslenin: Güne kahvaltı ederek başlamak çok önemli. Kahvaltı eden kişi hem gün içinde daha düzenli beslenir, hem de kan şekerini kontrol altına alır. Böylece duygularını daha rahat kontrol etmiş olur.

Doğal gıdaları tercih etmeli, beyaz şekeri olabildiğince kullanmamalı. Bunun yerine özellikle kan şekerinin düştüğü akşamüstü saatlerinde kuru ya da yaş meyveler, kavrulmamış/çiğ kuruyemişler yenmeli.

Çok büyük porsiyonlar yememek gerekir. Çünkü vücut bu büyük porsiyonları sindirmek için çok fazla enerji harcar ve bu da gerekli enerjiyi bizden çalarak, bitkin ve stresli hissetmemize yol açar.

2) Doğru dinlenin: Dinlenmek için günlük rutinden farklı aktiviteler yapılmalıdır. Vücutta uyku hormonu olarak bilinen melatonin hormonunun salgılanma zamanında uykuda olmak önemlidir.

Bu yüzden saat 23.00 gibi yatılmalıdır. Akşam daha hafif şeyler yenmeli, yatmadan 3-4 saat önce yemek bitirilmelidir. Uykuda hazım yapmaya çalışan vücudun uyku kalitesi düşer, kişi gerektiği gibi dinlenemez.

3) Doğru egzersiz yapın: Günde 45 dakika kadar yürüyüş yapmak stres hormonlarının kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Bunu yapmaya vakit bulamadığımız zaman ise günlük aktiviteler yürüyerek yapıldığında stres yönetimine yardımcı olur.

Ağrılarla baş etmek ve engellemek için, kasları çalıştıran egzersizler ya da esneme hareketleri sabah güne başlarken ya da iş yerinde mola verildiğinde bilgisayar başında yapılabilir.

4) Doğru nefes alın: Kişi stresli olduğunda derin diyafram nefesleri almak yerine göğüsten kısa nefesler alır ya da nefesini tutmaya başlar. Doğru nefes almaya dikkat edilmeli, zaman zaman nefes izlenip kontrol altına alınmalıdır.

(08.09.2013 tarihli Posta Karnaval ekinden alınmıştır.)