Alerjiden korunmak için almanız gereken 5 önlem
Ankara Atatürk Sanatoryum Araştırma Hastanesi, Alerji ve İmmünoloji Kliniği’nden Doç. Dr. İlkay Koca Kalkan hem alerjik astım hem de alerjik riniti olanlar için yakınmaları azaltacak önerilerde bulundu.
09 Ekim 2022 , Pazar 07:00
1) POLENLERE KARŞI
Haberin Devamı
- Polen salınımının yoğunluğu ve süresi yıldan yıla değişse de polene duyarlı alerjik rinitli hastalarda, her yıl hemen hemen aynı mevsimde şikayetler ortaya çıkar. Bu mevsimlerde dış ortamlardaki aktivitelerin iyi planlanması gerekir.
- Polenin yoğun olduğu mevsimlerde, özellikle sabah ve öğle saatlerinde, zorunlu olmadıkça kuru ve rüzgârlı havalarda dışarı çıkmayın. Açık hava aktivitelerini en aza indirin. Bu dönemlerde sportif faaliyetler için kapalı alanları tercih edin.
- Dışarı çıktığınızda polenlerden korumak için siperli şapka takın, gözlük kullanın, uzun kollu ve bacaklı giysiler giyin.
POLENLER EVİNİZE GİRMESİN
- Eve girince giysilerinizi değiştirin. Ardından bol su ile duş alın veya saçlarınızı ve yüzünüzü bol su ile yıkayın.
- Evinize ya da araçlarına polen girmesine izin vermeyin. Bunun için de çamaşırlarınızı polen mevsiminde ev içinde kurutun. Kapı ve pencerelerinizi özellikle polenlerin yoğun olduğu saatlerde kapalı tutun. Evinizi polen düzeylerinin daha düşük olduğu akşam saatlerinde havalandırın. Evde ve arabanızda polen filtreli klima kullanın. Araba kullanırken camlarının açık olmamasına dikkat edin. Toplu taşıma araçlarında seyahat ediyorsanız açık pencere veya kapılardan uzakta oturmaya gayret edin.
2) KÜF MANTARINA KARŞI
- Küfler, ev içi ve ev dışında bulunan solunumsal alerjenlerdir.
- Küf mantarı sporları, küf mantarlarının ürettiği gözle görülemeyen alerjik maddelerdir. Ev dışında havanın sıcak ve nemli olduğu, yaz sonu ve erken sonbahar zamanlarında küf mantarı spor sayısı en fazladır.
- Küf mantarının havada yoğun olduğu günlerde dışarı çıkmayın. Çıkmak durumunda kalırsanız eve geldiğinizde küf mantarlarını uzaklaştırmak için duş yapın.
- Bahçenizdeki yaprak yığınlarını temizlerken maske kullanın.
- Banyodaki küf mantarlarına karşı banyodan sonra nemi dışarı çıkarmak için banyonuzu havalandırın. Islak zeminleri silin. Sulandırılmış çamaşır suyu ile küflü bölgeleri temizleyin.
- Mutfaktaki küf mantarlarını azaltmak için sık sık, özellikle de yemek pişirdikten sonra mutfağınızı havalandırın. Çöpünüzü mutfakta uzun süre tutmadan sık sık boşaltın. Yemek artıklarını ortada bırakmayın. Buzdolabınızdaki su birikintilerini boşaltın.
- Kullanmadığınız eski eşyalarınızı evden uzaklaştırmak, ev içinde saksı topraklarını kontrol etmek, elbiselerinizi dış ortamda havalandırmak, ev içindeki nem oranını yüzde 30-40 arasında tutmak ve buhar makinalarını kullanmamak ev içi küf mantarı yükünü azaltabilmek için almanız gereken diğer önlemledir.
3) EV TOZU AKARLARINA KARŞI
- Eklem bacaklılar ailesinden olan ev tozu akarları, gözle görülemeyen ancak mikroskopla seçilebilen küçük canlılardır.
- Çoğunlukla ev içi ortamında bulunurlar ancak kreş, okul, cami gibi kapalı alanlarda da bulunabilirler. Özellikle sıcak-nemli ortamları çok sever ve hızla çoğalırlar. Kuru havada, özellikle nem oranı yüzde 50’nin altına indiğinde yaşayamazlar.
- Akarlar, sıklıkla zeminde çökmüş halde durur ve yürümekle, hareketle kolayca havaya karışırlar. Bu sebeple evinizi sık sık havalandırın.
- Kesinlikle buhar makinesi kullanmayın.
- Evinizin herhangi bir yerinde sıvı kaçağı varsa tamir edin.
- Yatak takımlarınızı haftada en az bir kez değiştirin ve 60 derecede yıkayın.
HALI YERİNE İNCE KİLİM
- Ev tozu akarları her türlü kumaş türünde yaşayabilirler. Özellikle yatak, yastık, yorgan, halı, kalın kumaşlı perde ve mobilya gibi üzerinde çok kolay toz tutabilen ev eşyalarında yüksek oranda bulunurlar. Akarların yaşamsal alanlarını azaltmak için kullanılan yatak, yastık ve yorgan yün, kaz tüyü veya kuştüyü olmamalı. Yatak, yorgan ve yastık mümkünse akar geçirmeyen tıbbi özel kılıflarla kaplanmalı.
- Halılar mümkünse kaldırılmalı, kaldırılamıyorsa da boydan boya yün halı yerine küçük ince bir kilim kullanılmalı. k Kalın veya ağır perde yerine ince tül veya stor perde tercih edilmeli.
- Odada mümkün olduğunca az eşya bulundurulmalı. Kitap, biblo, oyuncak gibi eşyalar kapalı dolaplarda muhafaza edilmelidir.
- Akarların yoğun olarak yaşayabileceği peluş ve tüylü oyuncaklar uzaklaştırılmalı.
- Haftada en az bir kez yüksek vakumlu veya HEPA filtreli bir elektrik süpürgesi ile tüm oda temizlenmeli.
- Temizlik sırasında alerjik birey odada bulunmamalı, temizlik sonrası hafif nemli bir bezle eşyaların tozu alınmalı. Evde ve özellikle yatak odasında evcil hayvan bulundurmamaya özen gösterilmeli.
4) HAMAM BÖCEKLERİNE KARŞI
Hamam böcekleri sıcak, rutubetli eski binalarda yaşamayı tercih ederler. Yuvalarını duvar aralarında çatlaklarda, havalandırma boşluklarında yaparlar. Rutubet, sıcak ve besinin olduğu her yer bu böceklerin yaşaması için elverişlidir. Hamam böceklerinden korunmak için, evde böceğin yaşayacağı ortamlar bulunmamalı, iyi bir ilaçlama ardından yoğun temizlik yapılmalı ve en önemlisi açıkta çöp ya da yemek artıkları bulunmamalı.
5) EV İÇİ HAYVANLARA KARŞI
- Hayvanların birçoğuna karşı alerjik reaksiyonlar gelişebilmekle birlikte en sık alerjiye neden olan hayvanlar kedi ve köpeklerdir.
- Hayvanların sadece tüyünde değil, salyasında, tükürüğünde, deri döküntülerinde ve hatta idrarında bulunan proteinlere (alerjenler) karşı alerjik reaksiyonlar görülebilir. Bunlar diğer tozlara karışarak havada küçük parçacıklar şeklinde bulunurlar. Alerjik belirtilerin ortaya çıkması için mutlaka hayvana dokunmak gerekmez. Bu alerjenler hava yoluyla solunduğunda belirtilere yol açabilir.
- Ev içi hayvan alerjenlerinden korunma tedbirlerine uymadan önce evcil hayvanlara karşı alerjinin olup olmadığı alerji ve immünoloji uzmanı tarafından uygun testler yapılarak saptanmalı.
NE YAPMALISINIZ?
- Şikayetleri kontrol altına almanın en etkin yolu söz konusu evcil hayvanın tamamen ortamdan uzaklaştırılmasıdır, ki bu durumda bile hayvana ait alerjenlerden tamamen kurtulmak 6 ay veya daha uzun zaman alabilir.
- Söz konusu hayvanın alerjik kişilerin yatak odasından kesinlikle uzak tutulması gerekir.
- Kış aylarında evcil hayvanlar daha çok ev içinde bulunduğundan alerjen düzeyi daha çok artar. Bu nedenle havalandırma sistemleri gözden geçirilmeli ve filtreleri sık temizlenmeli.
- Yatak odalarında HEPA filtreli havalandırma cihazları tercih edilmeli, ancak bunların da etkilerinin sınırlı olduğu unutulmamalı.
- En önemli alerjen kaynağı halı, kanepe ve yataklar olduğu için mümkün olduğu kadar halılar azaltılmalı, kanepeler sık sık temizlenmeli, yatak ve yastıklarda hayvan tüyleri yerine sentetik ürünler kullanmalı.
- Hayvanlar daha sık (haftada 2 kez) ve alerjisi olmayan kişiler tarafından yıkanmalı.
- Alerjik olunulan evcil hayvana sahip evler daha az ziyaret edilmeli.