Giriş
Corona virüs hakkında her şey (Corona virüs sözlüğü)
2019 Aralık ayında, Çin'in Wuhan kentinde. bir salgın hastalığın ortaya çıktığı bilgisi geldi. Çok geçmeden Avrupa’ya, sonrasında tüm dünyaya sıçradı. Corona virüsün hayatımıza girmesiyle, yeni terimler de günlük hayatımızda en çok kullandığımız kelimeler haline geldi.
Corona virüsün son gelen rakamlara göre, aldığı can sayısı dünya genelinde 130 bini geçti. 500 binden fazla insan hastalıktan kurtuldu. Corona virüsle hayatımıza giren, haber kanallarında sıkça duyduğumuz corona virüsle ilgili terimlere göz atalım.
İşte corona virüse dair her şeyi, en basit haliyle anlatmaya çalıştık.
Corona virüs nedir?
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre corona virüs, soğuk algınlığından şiddetli akut solunum sendromu (SARS) ve Orta Doğu solunum sendromu (MERS) gibi daha şiddetli hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara neden olan bir hastalık.
Hayvanlarda dolaşır, hayvanlar ve insanlar arasında bulaşabilir.
İnsanları etkilediği bilinen yedinci corona virüs, COVID-19 olarak adlandırıldı.
1. İnsan corona virüsü 229E (HCoV-229E)
2. İnsan corona virüsü OC43 (HCoV-OC43)
3. SARS-CoV
4. İnsan corona virüsü NL63 (HCoV-NL63, Haven corona virüsü)
5. İnsan corona virüsü HKU1
6. MERS corona virüsü (MERS-CoV)
7. Yeni corona virüs (CoVID-19)
Enfekte olmak ne demek?
Enfekte olmak, virüsün bulaştığından şüphe edilen kişinin, bir başka kişiye söz konusu hastalığı bulaştırması durumunda kullanılır.
Gizli taşıyıcı: Az belirti gösteren ya da hiç belirti göstermeyen virüsü taşıyan kişilerin, farkında olmadan başkasına bulaştırması.
Karantina ne demek?
Bulaşıcı hastalıkların yayılmasını durdurmak için karantina yöntemine başvurulmaktadır. Karantina, semptomları olmayan ancak hastalığa maruz kalan insanlar veya gruplar için. Bir karantina onları başkalarından uzak tutar, böylece bilmeden kimseye bulaştırmazlar.
İzolasyon ne demek?
İzolasyon terimi hasta olmayan kişiler için kullanılır. Sağlıklı kişiler, virüsten kendini korumak için izole olmalıdır. Yani virüsten korunmak için her türlü önlemin alınması denilebilir. Mecbur olmadıkça evden çıkmamak, çıkarsak maske takmak, sosyal mesafe kuralına uymak ve gerekli tedbirleri almak.
Sosyal mesafe ne demek?
İnsanlar birbirlerine ne kadar uzak durursa, virüsün bulaşma ihtimali de o kadar az olur. Eğer dışarı çıkmanız gerekiyorsa, insanlarla aranıza 2 metre mesafe bırakın.
Temas: Bir kişinin başka bir kişiyle yan yana durması, yanından geçmesi. Karşılıklı konuşmak, yüz yüze gelmek, aynı ortam içerisinde bulunmak.
Pandemi ne demek?
Küresel anlamda etkisini gösteren, çok fazla insanı etkileyebilecek bulaşıcı hastalıklara pandemi denilir.
Pandemi hastanesi ne demek?
Pandemi hastanesi, örnek vermek gerekirse, corona virüs testi pozitif çıkmış vakaların tedavisinin yapıldığı hastaneler.
Entübe hasta ne demek?
Bu aralar en çok duyduğumuz “Entübe durumundaki hasta” kendi kendine nefes alamayan, solunum sıkıntısı çeken kişilerdir. Solunum sıkıntısı çeken kişiye, ağız ya da burun yoluyla özel bir tüp yerleştirerek nefes alması sağlanır. Bir başka deyişle hastanın solunum cihazına bağlanmasını.
Semptom nedir?
Semptom, bir diğer adıyla belirtidir. Örneğin; öksürük, ateş, yorgunluk, nefes almada zorluk, corona virüs semptomlarındandır.
Bağışıklık sistemi ne demek?
Vicudumuzu hastalıklara karşı koruyan, zararlı mikropları fark edip yok etmeye çalışan bir sistem.
Coronafobi ne demek?
Corona virüs için alınan önlemlerin abartılarak takıntı haline gelmesi durumu.
Hızlı tanı kiti nedir?
Yeni tip corona virüs tespitinde, 15 dakikada sonuç verebilen hızlı tanı testi.
Risk grubu ne demek?
Corona virüste 65 yaş üstü kişiler ve kronik rahatsızlığı bulunanlar en büyük risk grubunda. Bunun nedeni; bağışıklık sisteminin daha dirençsiz olması.
N95 maske nedir?
Özellikle viral enfeksiyonlarda bulaşıcılığı engelleyebilen, 5 mikrondan küçük partikülleri tutan bir maske türü.
Asmptomanik nedir?
Bir kişi virüs taşıcısıysa ve hastalıkla ilgili belirtiler göstermiyorsa tıpta; asemptomatik hastalık olarak kabul edilir.
DSÖ ne demek?
Dünya Sağlık Örgütü’nün kısaltması. DSÖ, Birleşmiş Milletler'e bağlı ve toplum sağlığıyla ilgili uluslararası çalışmalar yapan örgüt.
Filyasyon nedir?
Filyasyon çalışmaları, corona virüs gibi bulaşıcı hastalıklarla mücadele etmede çok önemli. Filyasyon kelimesi hastalığın kaynağını bulmak demek. Başka bir deyişle, hastalığın ilk ortaya çıkış nedenini bulmak için yapılan çalışmalar.
