Diyabet nedir? Diyabetin tedavi yöntemleri

Dünya Diyabet Günü 2018 ve 2019 yılları teması Diyabet ve Aile’dir. Uluslararası Diyabet Federasyonu bu iki yıllık temayı diyabet ile ilgili mevcut stratejik planları en iyi şekilde sürdürmek ve diyabet kampanyasına ilişkin planlama, geliştirme, katılım ve tanıtımı kolaylaştırmak için seçmiştir. Bu yılki kampanyanın aile temasının seçilmesinin amacı;

⦁ Diyabetin aile üzerindeki etkisi konusunda farkındalık yaratmak ve bu hastalıktan etkilenen aileleri desteklemek,

⦁ Diyabetin yönetimi, bakımı, önlenmesi ve eğitiminde ailenin rolünü desteklemektir.

Diyabet nedir?

Diyabet (şeker hastalığı) günümüzün hastalıkları arasındadır. Dünyanın her yerin de çok yaygın olarak görülen diyabet ölümcül bir çok hastalığın oluşumunda baş rol oynuyor. Hastalığın tam adı olan Diabetes Mellitus, Yunancada şekerli idrar anlamına gelir. Sağlıklı bireylerde açlık kanında glukoz düzeyi 70 - 100 mg 7 dL aralığındadır. Kandaki şeker seviyesi bu değerlerin üzerine çıkarsa diyabete işaret olabilir. Diyabet hastalığının nedeni insülin hormonu üretiminin herhangi bir nedenle yetersiz olması veya hiç olmaması, veya vücut dokularının insüline karşı duyarsız hale gelmesidir. Birden çok çeşidi bulunan diyabet hastalığının en sık görülen ve genellikle 35-40 yaş üstü bireylerde ortaya çıkan türü Tip 2 diyabettir. Bunun yanı sıra gün geçtikçe çocuklarda da diyabet hastalığı artmaktadır. Diyabetin (Şeker Hastalığı) çeşitleri şöyledir:

Tip 1 Diyabet:

Genellikle çocukluk döneminde, idiyopatik yani nedeni bilinmeyen durumlar veya otoimmun hastalıklar veya enfeksiyonlar sonucu pankreasın yeterli insülin salgılamamasına bağlı olarak ortaya çıkan diyabet türüdür. Tip 1 diyabetli çocuklar ve yetişkinler, doktor ve diyetisyen kontrolünde uygulanan insülin tedavisi, beslenme tedavisi ve düzenli fiziksel aktivite ile sağlıklı bir hayat sürdürebilir.

Tip 2 Diyabet:

Tüm diyabet vakalarının %90’ından sorumludur. Tip 2 diyabette, Tip 1 ‘den farklı olarak pankreastan insülin salınımı gerçekleşmekte ancak insülinin karaciğer, kas ve adipoz dokudaki etkinliği azalmaktadır. Tip 2 diyabet, genetik yatkınlığın yanı sıra şişmanlık , hareketsizlik gibi yaşam tarzı etmenlerine bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir.

Gestasyonel Diyabet:

İlk kez gebelik döneminde ortaya çıkan, genellikle beslenme tedavisi ve yaşam tarzı değişikliği ile kontrol altında tutulabilen, gerekli durumlarda insülin tedavisinin uygulandığı diyabet türüdür. Tedavi, izlem ve yaşam tarzı değişikliği ile kontrol altında tutulabilen gestasyonel diyabet ihmal edildiği zamanda, annenin ve bebeğin ileri yaşamda diyabete yakalanma riskinin %70-80 olduğu bildirilmektedir.

Diyabet (Şeker Hastalığı) belirtileri nelerdir?

Diyabet hastalığının üç net belirtisi vardır. Bunlar normalden daha fazla yemek yeme ve doymama hissi, sık idrara çıkma, ağızda kuruluk ve tatlılık hissi ve buna bağlı olarak aşırı su içme isteği olarak sıralanabilir. Bunun dışında bireylerde görülebilecek diğer diyabet belirtileri şunlardır:

⦁ Ayaklarda rahatsızlık verici şekilde uyuşma ve karıncalanma

⦁ Ciltte kaşıntı ve kuruma

⦁ Ağızda aseton benzeri koku oluşumu

⦁ Halsizlik ve yorgunluk hissi

⦁ Yaraların normalden daha geç iyileşmesi

⦁ Bulanık görme

⦁ Hızlı ve istemsiz kilo kaybı

Diyabet (Şeker Hastalığı) nedenleri nelerdir?

Araştırmalara göre bir çok nedeni olan diyabetin genellikle genetik ve çevresel faktörlerin baş rolde olduğu görülüyor. Tip 1 ve Tip 2 olarak ayrılan diyabete neden olan faktörler diyabetin türüne göre farklılık göstermektedir. Tip 1 diyabetin nedenleri arasında çoğunlukla genetik faktörler rol almakla birlikte insülin hormonunun üretimi yapan pankreas organına zarar veren virüsler ve vücut savunma sisteminin çalışmasındaki eksikliklerde hastalığa neden olan etmenler arasında yer almaktadır. Tip 2 diyabetinin nedenleri de şöyle sıralanmaktadır:

⦁ Gebelik sırasında gestasyonel diyabet oluşumu ve normalden yüksek doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme

⦁ Stres

⦁ İleri yaş

⦁ Obezite (aşırı kilo)

⦁ Hareketsiz yaşam tarzı

⦁ Ebeveynlerde diyabet öyküsünün bulunması

Diyabet ile ilgili bulgularınız veya şüpheleriniz varsa en kısa sürede bir uzmana danışılmalı gerekli tedavi yöntemleri bulunmalı ve geç kalınmadan tedaviye başlanılmalıdır.

Diyabet ölçümü en doğru şekilde nasıl ve ne zaman ölçülür?

Diyabet ölçümü sabah aç karnına ölçek daha doğru sonuç vermektedir. 8 - 10 saatlik açlıkla ölçüm alınır.Genel olarak ölçüm açlıkta ve toklukta yapılır. Kan şekeri değeri yaşa bağlı olarak, kullanılan ilaçlara bağlı olarak ve diyabet hastalığına bağlı olarak sınırları belirlenir. Açlık 80 - 130 arası yemekten 2 saat sonrası 150 - 160 sınırları içerisindeyse ölçümünüz hedefin içinde olduğunu belirtebiliriz.

Diyabetten kurtulmak mümkün mü?

Tip 1 diyabetten kurulmak çok zor. Hem tedavi olarak hem önlenmesi olarak zor bir hastalık. Tip 2 diyabetten kurtulmak mümkün. Yaşam şekillerini değiştirip sağlıklı beslenip, egzersiz yapıp ve stresten kaçınırsa tip 2'den kurtulmak mümkün olabiliyor.

Diyabetle ilgili yanlış bilinenler nelerdir?

Diyabet hastalığı her zaman belirtilerini gösteremeyebilir. Falan sağlık kontrolünde diyabet hastalığı ortaya çıkmışsa hasta bunu kabul ederek yaşamaya alışmalıdır. Diyabet hastası doktorun verdiği tedavi yöntemine uymak zorunda ve hayatını bir diyabetli hastanın yaşaması gerektiği gibi yaşamaya çalışmalıdır. Aksi taktirde tedaviyi reddeden veya uymayan hastalar için ileri dönük ciddi organ hasarları veya geri dönüşü mümkün olmayan başka problemler ortaya çıkabiliyor.