Giriş
Hep aynı cevabı aldığımız kronik hastalık: Sendeki sinirsel!
'Her tarafım ağrıyor. Bir gün kolum, bir gün bacağım, bir gün boynumda gezen ağrılarım var. Uyuyamıyorum, sabah yorgun kalkıyorum, gece bacaklarımı koyacak yer bulamıyorum. Doktor doktor dolaşıyorum ama bir şey bulamıyorlar, sinirsel diyorlar!' Bu sözler tanıdık geldi mi? Evet, siz de biraz sonra bahsedeceğimiz ve özellikle kadınlarda 10 kat daha fazla görülen kronik ağrı sendromundan muzdarip olabilirsiniz! Ancak bunun bir adı var ve tedavisi sanıldığı gibi imkansız değil. Sadece biraz sabır gerekiyor...
Kronik bir ağrı sendromu olan fibromiyalji, kadınlarda, erkeklere göre 10 kat daha fazla görülüyor. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Beyhan Yenerkol, tanı konmamış fibromiyalji hastası oldukça fazla olduğunu, bu hastalarda en önemli sorunun ağrının yanlış anlaşılması olduğunu belirtiyor.
Dünyada nezle ve gripten sonra en sık rastlanan rahatsızlıklar bedensel ağrılar. Fibromiyalji, yaşam kalitesini düşüren, kişinin hayatını alt üst edebilen hayalet bir hastalık. Kişi yaygın kas/ iskelet ağrıları, tutukluk, yorgunluk, uyku bozukluğu, başağrısı, huzursuz bağırsak sendromu, hazımsızlık, endişe/ depresyon anksiyete, eklem ve eklem çevresi sorunlarla boğuşuyor. Fibromiyalji ancak bütünsel bir yaklaşımla tedavi edilebiliyor ve tedavi süresince psikolojik destek almak tedaviyi kolaylaştırıyor.
İHA muhabirine konuşan Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Beyhan Yenerkol, Fibromiyalji (Yumuşak Doku Romatizması) hakkında bilgilendirdi ve kronik bir ağrı sendromu olan fibromilyaljnin kadınlarda erkeklere göre 10 misli daha çok görüldüğünü belirtti. Dr. Yenerkol, fibromiyalji hastalarının şikayetlerini aktarma biçiminin ise çoğu zaman çok benzer şekilde olduğunu anlattı.
“Her tarafım ağrıyor. Bir gün kolum, bir gün bacağım, bir gün boynumda gezen ağrılarım var. Uyku uyuyamıyorum, sabah yorgun kalkıyorum, gece bacaklarımı koyacak yer bulamıyorum. Doktor doktor dolaşıyorum ama bir şey bulamıyorlar. Senin hastalığın sinirsel diyorlar. Kimseyi hasta olduğuma inandıramıyorum.”
AĞRILAR ÜST SEVİYEDE HİSSEDİLİR
Bu hastaların genellikle ortak bir kişilik yapıları olduğunu; her şeyi ince eleyip sık dokuyan, hassas duygulu, mükemmeliyetçi kişiler olduklarını belirten Dr. Yenerkol, “Bu hastalar her şeyin düzgün olmasını isterler ama iş yapacak enerjiyi bulamazlar. Ağrılar 3 aydan daha uzun süreden beri vardır. Torba torba ilaç kullanırlar ama ağrılar bir türlü geçmek bilmez.” şeklinde konuştu.
Bu hastalarda en önemli sorunu ağrının yanlış anlaşılması olarak tanımlayan Dr. Yenerkol, bunu şöyle açıkladı:
“Örneğin; düştük ve dizimiz ağrıdı. Bu ağrı duyusu beyne iletilir. Beyinde salgılanan bazı maddeler bu ağrı duyusunun büyük bir kısmını silerek bize bir kısmını iletir. Belli bir sürenin sonunda ağrımız geçer. Fibromiyaljide bu maddelerin az salgılandığı tespit edilmiştir. Dolayısı ile ağrının küçük bir kısmı silinir, büyük kısmı iletilir. Yani aynı ağrıyı normal bir insan 1 seviyesinde duyarken, fibromiyali hastası 3-5 seviyesinde duyabilir.”
TANI KONMAMIŞ FİBROMİYALJİ HASTASI ÇOK
Fibromiyalji sendromu yaygın vücut ağrıları ve yorgunlukla seyreden bir sorun. Kan tahlilleri ve görüntüleme yöntemleri normal çıktığı için hastalar genellikle ‘hastalık hastası’ olarak etiketleniyor.
Fibromilyalji hastalarına tanı koymanın zor olduğuna dikkat çeken Dr. Yenerkol da, “Çünkü tetkikler genelde normal çıkar. Bu nedenle tanı konulmamış fibromiyalji hastası çoktur. Tanı genellikle hastanın hikayesine ve bazı muayene bulgularına bakılarak konulur.” diyor.
Fibromiyalji tedavisine ilişkin de konuşan Dr. Beyhan Yenerkol, “Tedavi, ağrı algısını değiştiren, beyindeki salgılanan maddelere yönelik olarak medikal tedavi ile yapılır. Yumuşak doku masajı gibi Fizyoterapi ajanlarından yararlanılır.” İfadelerini kullandı. Fibromiyaljide artan kasılmaların, adalelerde zayıflamaya neden olarak boyun ve bel düzleşmeleri ve zamanla oluşan fıtıklara yol açabileceğini sözlerine ekleyen Dr. Yenerkol, “Bu durum ağrıların daha da artmasına neden olur. Fibromiyalji tedavisinin yanında bu hastalıkların da tedavi edilmesi gerekir.” diyor.
FİBROMİYALJİ TEDAVİSİNDE ÖNEMLİ NOKTA: BÜTÜNCÜL YAKLAŞIM!
Fizik Tedavi Uzmanı Dr. Mehmet Portakal da fibromiyalji tedavisi için öncelikle "Herkesin fabrika ayarı farklıdır; kişinin bireysel özelliklerine göre kalıcı iyilik halinin nasıl sağlanabileceği konusunda uygulanabilir ipuçlarını hayatınıza taşımak amaçlanmalıdır." diyor.
Dr. Mehmet Portakal’a göre redavide bütüncül yaklaşım, yani birden fazla sistemin eşzamanlı düzeltilmesi gerekiyor.
“Fibromiyalji bir ilaç alayım geçsin hastalığı değildir. Burada hastalık yok hasta vardır. Fibromiyalji tedavisinde kökten ve kalıcı sağlık için ilk yapılması gereken hücrelerin oksijenlenmesini artırmaktır bununla ilgili hem fizik tedavi yöntemleri var hem de geleneksel tamamlayıcı tıp uygulamaları var."
