İnanmamanız gereken aşı efsaneleri
Covid-19 aşılarıyla ilgili çıkan olumsuz haberler, özellikle de sosyal medyada yayılan dedikodular yüzünden çoğu kişi aşı olmaktan korkuyor ve kaçıyor. Aşı hakkı olmasına rağmen yaptırmayıp virüse yakalanan ve yoğun bakımda tedaviye alınan bazen de sonuç olarak hayatını kaybeden çok kişi var.
Bu tarz haberlerin insanları aşı karşıtı olmaya ittiğine dikkat çeken Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Muhammed Keskin uyarıda bulunuyor; “Aşıdan sonra tansiyon ya da şeker hastası olmazsınız. Kalp krizi gibi bir risk de yok denecek kadar az. Alerjik tepki olabilir ama bu tolere edilebilecek düzeyde olur ki biz alerjisi olan hastaları, aşılarını Aile Sağlığı Merkezleri’nde değil, önlem olarak hastanelerde yaptırmaya yönlendiriyoruz. Dolayısıyla aşıya dair bir iddia duyduğunuzda mutlaka araştırın.” diyor.
Covid-19 aşısı olduktan sonra bazıları kalp krizi geçirdiğini, bazıları ise aşının alerji yaptığını söylüyor. Kimileri tansiyon değerlerinin bozulduğunu, kimileri de Covid-19 pozitif olduğunu iddia ediyor. Doç. Dr. Muhammed Keskin, özellikle sosyal medyada yayılan bu haberlerin doğruyu yansıtmadığını söylüyor.
Aşılar virüsü taklit ettiği için vücuda enjekte edildiğinde virüsün semptomlarına benzer bazı semptomların ortaya çıkabileceğini belirten Doç. Dr. Muhammed Keskin, “Covid-19 aşıları baş ağrısı, kas ağrısı, miyalji dediğimiz göğüz ağrısı yapabilir. Kas ağrıları her zaman için bir hastalık belirtisi olmak zorunda değil. Bu aslında vücudumuzun aşıya verdiği cevapla ilgili bir durum. Aşıdan sonra göğüs bölgesindeki kas ağrılarını kalp kriziyle ilişkilendirmek çok yanlış.” diye ekliyor.
Aşının kalp sağlığına bir zararı olmadığını söyleyen Doç. Dr. Muhammed Keskin, “Muayeneye gelen bir hastam aşı öncesinde de şikayetleri olduğu halde polikliniğe başvurmayı aşı sonrasına bırakmış. Önceye dayanan bir kalp damar hastalığı var ve anjiyo olacak. Ama bu, çevresindekiler tarafından “Aşı oldu, kalp krizi geçirdi, anjiyo oldu.” diye algılanıyor, öyle de yayılıyor. Biz bu şehir efsaneleri ile her gün mücadele ediyoruz.” diyor.
Aşı hipertansiyon ya da şeker hastası yapmaz.
Doç. Dr. Muhammed Keskin “Aşıdan sonra hipertansiyon ya da şeker hastası olmazsınız. Böyle bir ihtimal yok. Aşı sonrası kan şekerinizde birkaç gün gibi kısa bir süre boyunca dalgalanma olabilir ama kimse aşı oldu diye şeker hastası olmaz.” diye önemle vurguluyor.
Aşı değil, Covid-19 kısırlığa sebep olabiliyor.
Aşının erkeklerde kısırlık yaptığına dair çıkan söylentilerin de asılsız olduğunu belirten Doç. Dr. Muhammed Keskin, “Covid-19 geçiren 81 hasta üzerinde yapılan bir çalışmada testesteron seviyesinin ciddi oranda düştüğü ve hastalığı ciddi geçiren bireylerde bu düşüşün daha da fazla olduğu görüldü. Bir başka çalışmada da testis bezi iltihabı olarak biline orşit hastalığının Covid-19’la birlikte ortaya çıkabildiği görülüyor. Testis iltihabı geçiren biyerlerde ise kısırlık problemi ortaya çıkabilmektedir.” diye uyarıyor.
“Ülkemizde yapılan bir çalışmada Covid-19 geçiren bireylerde androjen hormonlarının azaldığını ve hastalığı ağır atlatan bireylerde bu etkilenmenin daha yüksek olduğu anlaşıldı.” diyen Doç. Dr. Muhammed Keskin bu çalışmalara ek olarak yapılan araştırmalarda da özellikle erkeklerde Covid-19 hastalığı sonrası üreme organlarının etkilenebildiği ve üreme fonksiyonlarını sağlayan hormonların hastalığı ağır geçiren bireylerde düştüğünün görüldüğünü söylüyor. “Aşı değil ama Covid-19 kısırlığa sebep olabilir.” diye de ekliyor.
Aşıya karşı reaksiyonlar olabilir.
“Aşıya karşı bazı reaksiyonlar olabilir.” diyen Doç. Dr. Muhammed Keskin, “ Merdiven altı bir yerde dolgu botoks yaptıran kişinin dudaklarında alerjik reaksiyon gelişiyor. Ailesine dudak dolgusu yaptırdığını söylemeye çekinip alerjinin iki gün önce olduğu aşıya bağlı geliştiğini söylüyor. Bu da aşı alerji yaptı söylentilerine neden oluyor. Elbette aşıya karşı bazı reaksiyonlar gelişebilir ama bunlar tolere edilebilir düzeyde oluyor.”
Her söylentiye inanmayın.
“Aşı hakkı olduğu halde yaptırmayan kişi Covid-19 semptomlarıyla hastaneye geliyor ama test yaptırmak yerine aşı yaptırıyor. Sonrasında durumu ağırlaşıp hastaneye yatıyor. Bu da aşı yüzünden Covid-19 oldu söylentisine neden oluyor. Yine aşıdan sonra hastada beklediğimiz bir yan etki olan miyalji yani göğüs bölgesinde kas ağrıları oluyor. Kalp krizinden şüphelenip önce acil servise sonra da kardiyolojiye başvuruyor. Tetkikleri normal çıkıyor ama komşusu diyor ki “Aşı oldu, kalp krizi geçirdi, acile götürdüler.” Bu da böyle kulaktan kulağa yayılıyor. Her gün bu tür olaylarla karşılaşıyoruz. Olayın iç yüzünü pek az insan biliyor ama efsanesi her yerde dolaşıyor. Yazışma grupları şehir efsaneleri ile dolu. Lütfen her duyduğunuza inanmayın, araştırın, teyit edin." diyor.
- Diyabeti olanlarda göz muayenesi şart!
- Üşümenizin nedeni D vitamini eksikliği olabilir
- Gözünüzün önünde aniden şimşek çakıyorsa dikkat! Sinsice ilerleyip körlüğe neden olabiliyor, eğer böyle gözüküyorsa soluğu hastanede alın!
- Tedavi edilmeyen anal fissür hastalığına dikkat!
- Rahim ağzı kanserinin belirtileri nelerdir?