Giriş
Pankreas kanseri en çok mide hastalıklarıya karıştırılıyor... Bu belirtilere çok dikkat edin!
Pankreas kanseri en sık görülen ilk üç kanserden biri değil ancak çok hızı seyreden, agresif bir kanser türü. Üstelik kendine has bir bulgusu yok. Karın ağrısı, iştahsızlık, kilo kaybı gibi genel belirtilere sahip. Çoğu belirti mide hastalıklarıyla karıştırılıyor. Bazı belirtiler kişinin şüphelenmesine yol açacak cinsten olsa da tümörün pankreasın neresinde geliştiğine bağlı olarak çok geç kendini gösteriyor. Peki nedir bu belirtiler? Sorularımızı gastroentoloji uzmanına sorduk.
Pankreas kanseri erkek ve kadınlarda en sık görülen ilk 5 kanser içerisinde yer alıyor. Ancak kanserden ölümlerde daha önde. Bunun nedeni kanserin daha teşhis edilmesi ve yüksek metastas riski. Agresif ve hızlı seyirli kanserler arasındaki pankreas kanseri yandaki organlara, karaciğere, damarlara erken dönemlerde geçiş sağladığı için de cerrahi şansı diğer kanserlere göre daha az. Pankreas kanserinin en çok mide hastalıklarıyla karıştırıldığını belirten Gastroenterolog Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Karaman, “Risk faktörleri varsa ve hastanın midesinde bir sorun çıkmazsa pankreastan şüphelenilmelidir” diyor.
Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Karaman, pankreas kanserinin çok sık görülen bir kanser olmamasına karşın çok hızlı seyreden ve agresif bir hastalık olduğuna dikkat çekerek vücudun tam ortasında yer alan “pankreas”ın fazla bilinmeyen bir organ olduğunu söyledi.
“KANSERE BAĞLI ÖLÜMLERDE İLK SIRAYI ALABİLİR”
Pankreas kanserinin erkek ve kadınlarda en sık görülen ilk 5 kanser içerisinde yer aldığını anımsatan Prof. Dr. Ahmet Karaman, “Ancak kanserden ölümlerde şu anda 3 ya da 4’üncü sıradadır. İlerleyen dönemlerde yani bundan 15 yıl sonra kanserlerden ölümlerde ilk sırada yer alacağı tahmin edilmektedir. Bu, pankreas kanserinin sıklığının artmasıyla ilgili değil de daha çok tedavideki gelişmelerle mide, akciğer, kolon ve meme kanseri gibi hastalıklarda oluşan gelişmelerden dolayı onları sağ kalım süreleri uzayacağı için pankreas kanseri biraz daha ön plana geçecek gibi duruyor” diye konuştu. Prof. Dr. Karaman pankreas kanserinin ortalama 100 binde 4 ila 5 kişide görüldüğüne değindi.
“Çok sık görülmemesine rağmen hastalığın seyri itibariyle biraz daha zorlu kanserlerdir. Biraz agresif ve hızlı seyirli kanserlerdir. Yandaki organlara, karaciğere, damarlara erken dönemlerde geçiş sağladığı için cerrahi şansı diğer kanserlere göre azdır”
PANKREAS KANSERİ RİSKİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER NELERDİR?
Aşırı kilonun pankreas kanseri olma riskini artırdığını dile getiren Prof. Dr. Karaman, “Pankreas kanserinden korunmak için öncelikle sebepleri bilmek gerekiyor. Bazı durumlarda pankreas kanseri daha sık görülüyor. Bu durumlardan en önemlisi sigaradır. Sigara içenlerde pankreas kanserleri diğer bireylere göre çok daha sık görülmektedir. Alkol kullanımı da pankreas kanseri riskini artırmaktadır. Hastaların sık sık pankreas iltihabı geçirmesi de kanser riskini artırmaktadır. Obezite önemli bir sebeptir, aşırı kilo riski yükseltir. Tabİi ki bir genetik geçişli pankreas kanserleri var. Bazı genlerdeki mutasyonlar da bu oranı artıyor” dedi.
EN ÇOK MİDE HASTALIKLARIYLA KARIŞTIRILIYOR
Pankreas kanserinin belirtisi az olduğu için genellikle hekime geç başvurulduğundan ve dolayısıyla geç teşhis konulduğundan bahseden Prof. Dr. Karaman özellikle ailesinde genç yaşta pankreas kanseri olan kişilerin, varsa kendilerinde de bu genetik mutasyonun olup olmadığını gösteren testlerin yapılması gerektiğini ifade etti. Prof. Dr. Karaman ayrıca pankreasın vücuttaki yerinin midenin arkasında olması nedeniyle mide hastalıkları ile karıştırıldığını vurguladı.
“Eğer ki saymış olduğumuz risk faktörleri varsa ve hasta midesinde bir ağrı hissediyorsa, açıklanamayan bir kilo kaybı ve iştahsızlık gibi bir durum varsa pankreas kanseri mutlaka aklın bir köşesinde bulunmalıdır. Eğer mideden bir şey çıkmamışsa mutlaka pankreasın akla gelmesi lazım. Pankreas kanserinde erken teşhis her kanserde olduğundan daha da fazla önemlidir.”
BELİRTİLERİ KANSERİN YERLEŞİM YERİNE GÖRE FARKLILIK GÖSTERİYOR
Çok daha az bilinmesine rağmen bu küçük organın pek çok fonksiyonu olduğunu belirten Prof. Dr. Karaman “Pankreas kanserleri sinsi seyreden kanserlerdir. Kansere özgü bir bulgusu yoktur. Daha çok karın ağrısı, iştahsızlık, kilo kaybı gibi belirtiler verir. Bu hastalığın belirtileri daha çok vücutta ortaya çıkan sarılık, idrar renginde koyulaşma, dışkı renginde açılma gibi belirtiler olabilir. Bu belirtiler kanserin yerleştiği yere göre farklılıklar gösterir.
TÜMÖR KUYRUK KISMINDAYSA, GEÇ BELİRTİ VERİYOR
Kanser pankreasın baş kısmında değil de kuyruk kısmında yer alıyorsa bu kanserlerin safra kanalıyla pek bağlantısı olmadığı için belirtilerinin geç vereceğini ve kanserin ancak daha ileri evrelerde teşhis edilebildiğini belirten Prof. Dr. Karaman, pankreas kanserinin agresif ve hızlı seyirli kanserler arasında olduğu için metastas, yani başka organlara sıçrama olasılığının da yüksek olduğunu belirtti.
ERKEN TEŞHİS MÜMKÜN MÜ?
Pankreas kanseri trajik bir şekilde yüksek ölüm oranına sahip çünkü insanların yaklaşık yüzde 90'ı tek tedavi olan cerrah için çok geç teşhis ediliyor. Ancak İngiltere'de yapılan bir araştırmaya göre insanlar düzenli olarak tartılırsa ve kan şekerlerini kontrol ettirirse pankreas kanseri üç yıl öncesine kadar teşhis edilebilir.
İngiltere'de 43.000'den fazla insan üzerinde yapılan bir araştırma, kanserin üç yıl önce tespit edilebileceğini buldu.
Araştırmacılar, 8.777 pankreas kanseri hastasının vücut kitle indeksi (BMI) ve kan şekeri ölçümlerini, aynı yaş ve cinsiyette pankreas kanseri olmayan yaklaşık 35.000 kişininkiyle karşılaştırdı.
Hastalar için tanıya kadar geçen beş yıldaki okumalara bakıldığında ve aynı zaman diliminde kanser olmayan kişilerde çok erken farkların olduğu ortaya çıktığı çıktı.
Surrey Üniversitesi'nden araştırmayı yöneten Dr. Agnieszka Lemanska "Hastalarda, pankreas kanseri teşhisi konmadan yıllar önce, kiloda önemli düşüş ve kan şekerinde artış tespit edilebilir." dedi.
