Şeker Hastalığından nasıl kurtulabiliriz?

Tip 2 şeker hastalığı ise orta yaş ve sonrasında ortaya çıkan bir hastalık olup, pankreas bezi insülin üretir ancak bu üretilen insüline karşı vücutta direnç vardır ve gerektiği gibi insülin kullanılamaz. Bu şekilde kan şekeri yüksek değerlere çıkar ve zamanla şekere bağlı diğer vücut sistemlerinde hastalıklar ortaya çıkar. Bunların başında kalp ve damar hastalıkları gelir. Kalp krizi veya inme riski artmıştır. 10. yıldan sonra böbrek fonksiyonları bozulmaya başlar ve böbrek yetmezliği gelişebilir. Göz etkilenebilir ve körlük olabilir. Uç organların dolaşımı bozulup açılan yaralar geç kapanabilir, hatta uzuv kayıpları görülebilir.
Şeker hastalığı kişinin sağlığını ciddi derecede bozan bir hastalık olup, psikososyal açıdan da etkileyebilmektedir. Şeker hastalığının tedavisinde öncelikle yaşam tarzı değişikliği ile birlikte ilaç tedavisi başlanmaktadır. Ancak hastaların büyük bölümünde yeterli kan şekeri seviyesi sağlanamamaktadır ve insülin tedavisine ihtiyaç duyulabilmektedir. İnsülin kullanımının da bir çok zorluğu vardır.

Şeker Ameliyatı Kimlere Yapılmalıdır?
Tip 2 şeker hastalarına bu ameliyatlar yapılır. Kilonun boyun karesine bölünmesi ile ortaya çıkan vücut kitle indeksinin (VKİ) 40’ın üzerinde olması, VKİ’nin 35’in üzerinde olup şeker hapı kullanmasına rağmen şekeri normal seviyelere inmiyorsa ve VKİ’nin 30’un üzerinde olup insülin ve hap kullanmasına rağmen şekeri normal seviyelere inmiyorsa şeker ameliyatları yapılır. Ameliyat öncesi yapılan tetkiklerde pankreas bezinde yeterli insülin rezervi olan hastalar bu ameliyatlar için uygundur.

Ameliyat Nasıl Yapılır?
Şeker ameliyatları laparoskopik (kapalı yöntem ameliyat) olarak gerçekleştirilir. Beş adet küçük kesiler ile yapılır. Midenin bir bölümü çıkarılır. İnce bağırsağın son 2,5 metrelik bölümü mideye birleştirilir. Yenilen gıdanın üçte biri normal yoldan, üçte ikisi oluşturulan bu yeni bağlantı yolundan mideyi terk eder. Alınan gıdanın çoğu mideden direkt ince bağırsağın son 2,5 metrelik bölümüne geçtiğinden buradan GLP-1 adlı hormon üretilir. GLP-1 hormonu pankreas bezinden insülin üretimini arttırır. Ayrıca üretilen bu insülinin dokulardaki etkinliği de artar ve böylece şeker hastalığı %90 ihtimalle tamamen düzelir.

Ameliyat Sonrası Yaşam
Ameliyattan 3 gün sonra taburcu olunur ve 1 hafta içerisinde normal yaşama dönülür. Ameliyat sonrası çoğunlukla ilk 1 haftada kullanılan insülin ve şeker hapları bırakılır. Bazı durumlarda şekerin normale dönmesi birkaç ay alabilir. Düzenli beslenme ve fiziksel aktivite ameliyat sonrası dönemde önemli bir yere sahiptir. İlk bir ay sıvı ve yumuşak gıdalar ile beslenilir, birinci aydan sonra katı gıdalara geçilir. İlk ay protein, 6-12 ay vitamin ve mineral takviyesi gerekir. Alınan gıdanın bir bölümü normal yoldan yani mide, on iki parmak bağırsağı ve ince bağırsak yolunu takip ettiği için vücut için gerekli demir, kalsiyum ve d vitamini gibi vitamin ve minerallerin emilimi olur ve uzun dönemde vitamin-mineral takviyesine gerek kalmaz.

Op. Dr. Metin KARADENİZ
Obezite ve Metabolik Cerrahi Uzmanı
​