Giriş
Solunum yolu enfeksiyonu geçirenler dikkat! Ayağa kalktığınızda başınız dönüyorsa sonucu zannettiğinizden daha vahim olabilir
Dünya genelinde giderek yaygınlaşan bir sağlık sorunu olarak vertigo, insanları aniden etkileyen ve günlük yaşamın kalitesini düşüren bir hastalık olarak karşımıza çıkıyor. Uzmanlara göre; stres, düzensiz uyku, dengesiz beslenme ve iç kulak problemleri vertigonun başlıca sebepleri arasında yer alıyor. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Şenol Polat, günümüzde birçok kişiyi etkileyen vertigo probleminin türleri, sebepleri ve tanısı hakkında merak edilenleri Posta.com.tr okuyucularıyla paylaştı.
Serpil Dokurel/Posta.com.tr | Son zamanlarda yapılan araştırmalara göre, vertigo vakalarında belirgin bir artış yaşanıyor. Uzmanlar, bu artışın modern yaşamın getirdiği stres, hareketsiz yaşam tarzı ve teknolojik cihazların yaygınlaşması gibi faktörlere bağlı olarak gerçekleştiğinin altını çiziyor.
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Şenol Polat, vertigonun kişinin kendi içinde veya çevrenin döndüğü algısına sebep olan bir hareket illüzyonu olduğunu belirtip, bu durumun bir hastalık değil bir tür yakınma kompleksi olduğunu vurguladı. Bu tabloya bulantı, kusma, terleme vb. bulgular da eklenebiliyor.
Periferik vertigo ve santral vertigo olarak kendini gösterebiliyor. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Polat, periferik vertigoda kişilerin gözleri açıkken çevrenin döndüğü, gözler kapalı iken kendi içinde dönme hissi yaşadıklarını söylüyor. Dönme hissi ani ve şiddetli başlamasına rağmen dakikalar ve saatler içerisinde azalıyor ancak günlük yaşamı derinden etkiliyor. Baş hareketleri ile vertigo şiddetlenebiliyor.
Santral vertigoda ise kişinin zemin algısı bozulabiliyor ve sinsi seyrediyor. Pozisyondan fazla etkilenim olmuyor ancak duruma, nörolojik bulgular eşlik edebiliyor ve genellikle şiddetli seyretmiyor.
ORTA VE İLERİ YAŞ GRUBUNDA DAHA FAZLA GÖRÜLÜYOR!
Vertigo, farklı yaş gruplarında ve cinsiyetlerde değişen şekillerde etki gösterebiliyor. Genellikle çocuklar ve gençler nadiren vertigo deneyimlerken, orta ve ileri yaşlardaki bireylerde bu durum daha sık görülüyor. Ayrıca, kadınlarda vertigo daha yaygın görülüyor. Migren, araç tutması gibi ek hastalıkları olan kişilerde vertigo daha sık ortaya çıkabiliyor. Ayrıca, kaygı bozukluğu, panik atak gibi psikiyatrik şikayetleri olan bireylerde de vertigo görülebiliyor. Bu faktörler, vertigonun etkilerini belirlemede önemli rol oynuyor.
ÜST SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONU GEÇİRENLER DİKKAT!
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Polat, vertigonun iç kulak kökenli, santral kökenli, senkop, presenkop veya psikojenik kökenli olabildiğinin altını çizdi. Vertigoya sebep olan kulak burun boğaz hastalıkları hakkında ise şu ifadeleri kullandı:
“Vertigo, üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası iç kulak tutulumu, pozisyona bağlı baş dönmesi, iç kulak sıvılarının kimyasal durumlarının değişerek basınç artışı yapan Meniere Hastalığı, iç kulaktaki denge sinirinin iltihaplanması ile seyreden vestibüler nörinit, kronik orta kulak iltihaplarının iç kulağa yayılması ile gözlenen labirentit, menenjit veya diğer ateşli hastalıkların iç kulağı etkilemesi, iç kulakta veya iç kulak sinirindeki tümöral hastalıklar ile ilişkilendirilebilir.”
İŞİTME TESTİ YAPILMASI ŞART
Vertigo tanısının kişinin yakınmaları ve odyovestibüler testler ile konulduğunu belirten Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Polat, tanı için hasta hikayesinin önemli bir nokta olduğunu belirtti.
Videonistagografi testi, vertigo tanısında en önemli test bataryalarından biri arasında yer alıyor. Kişinin 'nistagmus' adı verilen göz hareketleri inceleniyor. Bunun sonucunda baş dönmesinin sebebinin beyin mi yoksa kulak mı olduğu saptanmaya çalışılıyor. İşitme testi, VEMP testi, V-HIT testi, kalorik test, posturografi, odyovestibüler testler, kişinin vertigosunun hangi hastalıklarla ilişkili olabileceği konusunda bilgi veriyor.
