Giriş
Üçlü salgın Türkiye'de de hızla yayılıyor
Kışı bizden önce geçiren Güney Yarım Küre'de üçlü salgın yaşanıyor. Maske mesafe ve izolasyon önlemleri nedeni ile covid-19'un dışında 2020 yılından bu yana RSV (Solunum sinsityal virüsü) ve İnfluenza A ve B virüsleri görülmedi ve insanların bağışıklık sistemi bu virüsleri unuttu. Bu günlerde bu üç virüs aynı anda dolaşımda ve hızla yayılıyor. Virüsler damlacık enfeksiyonu, hava yolu ve temas ile bulaşıyor ve virüse maruz kaldıktan ortalama 2 (1-4) gün sonra bulgular başıyor.
Havaların soğuması, okulların açılması ve maske-mesafe hijyen kurallarının bırakılması ile kış aylarında sık gördüğümüz solunum yolu virüsleri olan SARS CoV-2 (COVİD 19), RSV (Solunum sinsityal virüsü) ve İnfluenza A ve B virüsleri (Grip) ile gelişen enfeksiyonlarda artış başladı. Üçlü enfeksiyonun solunum yolu virüsleri olduğunu söyleyen Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Cihadiye Elif Öztürk konuyla ilgili açıklamalarda bulundu.
Kışı bizden önce geçiren Güney Yarım Küre'de üçlü salgın yaşandığını belirten Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Cihadiye Elif Öztürk, “Maske mesafe ve izolasyon önlemleri nedeni ile 2020 yılından beri bu enfeksiyonlar görülmemiş ve insanların bağışıklık sistemi tarafından unutuldu. Bu günlerde bu üç virüs aynı anda dolaşımda bulunmakta ve hızlı yayılmakta. Bu enfeksiyonlar solunum yolu virüsleridir. Damlacık enfeksiyonu, hava yolu ve temas ile bulaşmakta ve virüse maruz kaldıktan ortalama 2 (1-4) gün sonra bulgular başlar” dedi.
“RSV, MASALAR VE BEŞİK RAYLARI GİBİ SERT YÜZEYLERDE SAATLERCE HAYATTA KALABİLİR”
Prof. Dr. Cihadiye Elif Öztürk, “Respiratuar sinsityal RSV, genellikle hafif, soğuk algınlığı benzeri semptomlara neden olan yaygın bir solunum yolu virüsüdür. Çoğu insan bir veya iki hafta içinde iyileşir, ancak RSV özellikle bebekler ve yaşlı yetişkinler için ciddi olabilir. RSV, 1 yaşından küçük çocuklarda bronşiolit (akciğerdeki küçük hava yollarının iltihabı) ve pnömoninin (akciğer enfeksiyonu) en yaygın nedenidir. Çocuklar genellikle okul veya çocuk bakım merkezleri gibi ev dışında RSV'ye maruz kalır ve enfekte olurlar. Daha sonra virüsü ailenin diğer üyelerine bulaştırabilirler’’ dedi.
Enfekte kişinin öksürme veya hapşırması sonucu oluşan virüs damlacıklarının solunum veya temas yolu ile alınması ile bulaştığını ifade eden Dr. Cihadiye Elif Öztürk, “RSV, masalar ve beşik rayları gibi sert yüzeylerde saatlerce hayatta kalabilir. Dokular ve eller gibi yumuşak yüzeylerde ise tipik olarak daha kısa süre yaşar. RSV ile enfekte olan kişiler genellikle 3 -8 gün boyunca bulaşıcıdır ve hastalık belirtileri göstermeye başlamadan bir veya iki gün önce bulaşıcı hale gelebilirler. Bununla birlikte, bazı bebekler ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, semptom göstermeyi bıraktıktan sonra bile 4 hafta kadar virüsü yaymaya devam edebilirler” ifadesini kullandı.
“HASTA KİŞİLERİN İZOLE EDİLMESİ ÇOK ÖNEMLİ”
Bulaşma açısından mevsimsel grip, okullar ve bakım evleri de dahil olmak üzere kalabalık alanlarda hızlı bulaşma ile kolayca yayılacağını söyleyen Cihadiye Elif Öztürk, “Enfekte bir kişi öksürdüğünde veya hapşırdığında, virüs içeren damlacıklar (enfeksiyöz damlacıklar) havaya dağılır ve bir metreye kadar yayılabilir, bu damlacıkları soluyan yakınlardaki kişilere bulaşabilir. Virüs ayrıca influenza virüsleri ile kirlenmiş ellerle de yayılabilir. Bulaşmayı önlemek için insanlar öksürürken ağız ve burunlarını bir mendille kapatmalı ve ellerini düzenli olarak uygun şekilde yıkamalıdır. Kapalı alanlardan, kalabalık yerlerden uzak durmalı, maske, mesafe ve el temizliğine çok dikkat edilmeli, aşı olunmalıdır. Hasta kişilerin izole edilmesi çok önemlidir.” şeklinde konuştu.
"Coronavirüsler ve influenza virüslerin yapıları dolayısıyla sürekli değişime uğruyor ve aşılanma ile uzun süreli bağışıklık olmuyor. Bu nedenle aşıların belli aralıklarla yenilenmesi gerekiyor. RSV'nin ise aşısı yok."
“BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ HER TÜRLÜ ENFEKSİYONDAN KORUNMADA ROL ALIR”
Prof. Dr. Öztürk, beslenmenin bağışıklık için çok önemli olduğunu her gün probiyotik ve prebiyotik yemenin, B, C, D vitamini kullanmanın, düşük glisemik indeksli, proteinden zengin gıdalarla beslenmenin, açık havada spor yapmanın bağışıklığımız için çok önemli olduğunu söyledi.
“Bağışıklık sistemi her türlü enfeksiyondan korunmada rol alır. Bağışıklığın zayıflaması, bu virüslerle karşılaşıldığında hastalanmayı ve hastalığın ağır geçirilmesine neden olur. Küçük bebekler, hamileler, yaşlılar ve ek hastalığı olan kişiler bağışıklık sistemleri zayıf olduğu için ciddi risk altındadırlar.”
“OKULLAR ENFEKSİYONLARIN KOLAY YAYILDIĞI ORTAMLARDIR”
Okulların enfeksiyonların kolay yayıldığı ortamlar olduğunu belirterek devam eden Prof. Dr. Öztürk, “Okullar uzun süre kapalıydı. Geçen yıl maskeli olarak okula gidildi, 3 yıldır ilk defa maskesiz bir okul dönemi başladı. Kapalı bir ortamda uzun süre bulunmak, birbirleri ile yakın temas etmeleri ve el yıkamanın efektif yapılmaması nedeni ile okul dönemindeki çocuklar ve aileleri bu enfeksiyonlar açısından risk grubundadır” dedi.
“DAHA FAZLA RİSK ALTINDA OLAN GRUPLAR VARDIR”
Prof. Dr. Cihadiye Elif Öztürk, “Mevsimsel grip, dünyanın her yerinde dolaşımda olan influenza virüslerinin neden olduğu akut bir solunum yolu enfeksiyonudur. A, B, C ve D tipleri olmak üzere 4 tip mevsimsel influenza virüsü bulunmakta. İnfluenza A ve B virüsleri dolaşımda bulunmakta ve mevsimsel hastalık salgınlarına neden olmakta” dedi.
Tüm yaş gruplarının etkilenebileceğini ancak diğerlerine göre daha fazla risk altında grupların olduğunu söyleyen Prof. Dr. Öztürk, “Enfekte olduklarında ciddi hastalık geçirme riski daha fazla olanlar: Hamile kadınlar, 59 aylıktan küçük çocuklar, yaşlılar, kronik tıbbi rahatsızlıkları (kronik kalp, akciğer, böbrek, metabolik, nörogelişimsel, karaciğer ve kan hastalıklar gibi) ve immünosupresif rahatsızlıkları olan (HIV/AIDS, kemoterapi veya steroid alan veya malignite gibi) bireyler ve sağlık çalışanları mutlaka aşılanmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Cihadiye Elif Öztürk COVİD 19, İnfluenza ve RSV enfeksiyonlarının en sık görülen belirtilerini sıraladı:
- Burun akıntısı
- İştahta azalma
- Baş ve vücut ağrısı
- Halsizlik
- Öksürük
- Hapşırma
- Ateş
- Hırıltı
- Solunum sıkıntısı
