Valf yöntemi ile daha rahat nefes (Ameliyatla KOAH tedavisi)

 

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hacer Kuzu Okur anlattı:

Valf tedavisi nedir?

Akciğerde bulunan hava yollarının (bronşların) içine valf adı verilen çok küçük aygıtların yerleştirilmesi işlemidir. Valfleri kapalı bir şemsiye biçiminde düşünebilirsiniz, hava yollarına yerleştirildiklerinde şemsiye açılır. Bu tedavi amfizem nedeniyle akciğerde ağır hasar görmüş bölümleri küçültüp daha az hasar görmüş alanları genişleterek akciğeri daha işlevsel hale getirir.

Kimlere uygulanabilir?

KOAH hastalarında problem nefes almaktan çok nefes vermektedir. Nefes verme sırasında hava yollarında çökme olur. Salgılanan aşırı balgam havayollarını daraltır. Hava yollarındaki bu olay geri dönmez, sürekli ve ilerleyici tarzdadır. İleri KOAH amfizem hastalarında ilaç tedavisine rağmen hareket etmekle nefes darlığı devam eder. Hasta nefes alırken içeri giren havayı tamamen boşaltamadığı için akciğerler havayla şişer. Hasta bu durumu ‘hava açlığı’, ‘nefese doyamama’ olarak tanımlar. En hafif eforda bile nefes darlığı çeker. Akciğerleriçok fazla şişmiş, günlük hareketi ciddi oranda kısıtlanan bu durumdaki hastaların hava yollarına valfler yerleştirilir.

Kimlerde başarı sağlar?

Bu yöntem ileri KOAH hastalarında uygulanmalı. Akciğerin amfizemli bölümüne komşu alan daha iyi durumdaysa valf tedavisi daha iyi başarı sağlar. Yaygın hastalığı olanlarda sonuçlar o kadar da iyi değildir.

İşlem nasıl yapılır?

Bronkoskopi ile uygulanır. Bronkoskopi ağız veya burundan sokulan ışıklı bir hortumla akciğerlerin incelenmesidir. Valf tedavisinde olduğu gibi gerektiğinde tedavi amaçlı da kullanılır. Valfler ışıklı hortum yardımıyla uygun hava yoluna yerleştirilir ve hemen çalışır duruma gelir. Nefesle alınan hava valfin yerleştirildiği alana giremez ama içeride kalmış hava ve salgılar dışarı çıkabilir. Böylece kirli havanın içeride kalması, akciğerlerin şişmesi engellenir. İçerdeki hava bittiğinde akciğerin o bölgesi bir balon gibi söner ve akciğerin hacmi azalır. Böylece hasta daha rahat nefes alabilir.

Genel anestezi gerekir mi?

Hayır. İşlem öncesi hastayı hafif sakinleştirmek yeterli. Kaç tane valf yerleştirileceğine göre süre değişir ama ortalama 1 saatte tamamlanır. Sonrasında genellikle 1 gün hastanede kalmak yeterli olur.

Hastaya sağladığı faydalar nelerdir?

Nefes darlığı hissi azalır, hareket yeteneği artar ve yaşam kalitesi iyileşir. 4 hafta sonra solunum fonksiyon testlerinde üçte bir oranında artma olduğu görülür. İleri dereceli KOAH’lı hastada solunum fonksiyon testleri iyileşebilir, egzersiz kapasitesi artabilir.

Riskli bir işlem mi?

Bronş içine valf yerleştirme sonrası KOAH alevlenmesi valfin gerisinde zatürre, kanama, akciğer zarında hava kaçağı gibi istenmeyen etkiler oluşabilir. İşlem sonrası hasta takibi önemli. Takılan valfler yarar sağlamazsa ya da yan etki görülür ise istendiğinde çıkartılabilir.

Spiral tedavisi kimlere uygun?

İlaca, egzersiz ve rehabilitasyona yanıt vermeyen, hava yolu tıkanıklığı nedeniyle aldıkları havayı dışarı veremeyip şişmiş akciğere sahip kişilere uygulanır. Valf tedavisinde olduğu gibi bronkoskopi ile yapılır. Spiral, ışıklı hortum yoluyla sorunlu hava yollarına yerleştirilir. Spiral açılığında düz, yerleştirildiğinde spiral şeklini alan yumuşak tel gibi bir malzemedir. Şişmiş akciğeri olabildiğince söndürüp içeri giren havanın hapsolmasını engeller.

Hasta seçimi iyi yapılmalı

KOAH tedavisinde uygulanmaya başlanan bu yöntemler her hasta için uygun değil. Mutlaka özel seçilmiş olgulara uygulanmalı. Uygulama öncesi hastalara solunum fonksiyon testi, bilgisayarlı akciğer tomografisi, 6 dakika yürüme
testi, sintigrafik yöntemler yapmak gerekir.

YARIN: Şikayetlerinizi azaltacak öneriler