Giriş
Bipolar bozukluk nedir? Bipolar bozukluk belirtileri nelerdir?
İki uçlu bozukluk (bipolar bozukluk, eski adıyla manik-depresif hastalık) iki ayrı hastalık dönemleriyle karakterize bir ruhsal bozukluktur. Bu hastalık dönemlerinden bir tanesinde taşkınlık (mani), diğerinde ise çökkünlük (depresyon) bulunmaktadır. Birbirlerine zıt gibi görünen bu iki hastalık dönemi yatışma ve alevlenmelerle seyreder. Hastalık dönemleri dışında ise hasta hemen tamamen normale döner. Bazı hastalarda ise günlük yaşamı kısmen etkileyen kalıntı belirtiler görülmekle birlikte, hastalar düzelir. İşte bipolar hakkında bulabileceğiniz bazı temel bilgiler ve bipolar bozukluğun belirtileri...
Bipolar bozukluk, kişinin bir anda kendini çok iyi hissederken, bir süre sonra içine kapanık bir hale gelmesine neden olabilir. Bipolar bozukluk, kişinin manik depresyon tanımına da uyan ruh hallerine bürünmesine sebep olabilir. Bu nedenle hastalığa tanı konma aşamasında, psikologlar tarafından yapılacak değerlendirme büyük önem arz etmektedir.
Bipoların en belirgin özelliği kişinin ruh halinin uçlarda olmasıdır. Bipolar bozukluk en yüksek seviyedeyken kişi hiperaktif bir ruh haline bürünür ve kendini çok mutlu hisseder. Fakat depresyon haline büründüğünde ise dış dünyaya kendini kapatabilir ve hatta intihar eğilimi gösterebilir.
Bipolar bozuklukta duygu durum atakları ileri seviyede değilse eğer yılda birkaç defa meydana gelebilir. Çoğu insan duygu durum bozukluklarını fark edebilirken, ileri seviye bipolar bozukluğu yaşayanların bu durumu kendi kendine fark etmesi zordur.
Bipolar bozukluk genetik aktarımla geçebileceği gibi, sonradan travmalar bağlı olarak da gelişebilmektedir. Depresyondan şikayetiyle doktora giden kişilerin birçoğu gerçekte bipolar bozukluk yaşar.
Bipolar bozukluk aşırı uç bir durumdur. Bipolar bozukluğa sahip olan bir kişi, mani aşamada olduğunun farkına varamayabilir. Mani dönem geçtikten sonra davranışlarını sorgulama aşaması ortaya çıkmaktadır. Birçok bipolar hastası çevresindeki kişilerin uyarıları ile hastalığı fark edebilirler.
İleri bipolar bozukluğu teşhisi alan bazı kişiler, diğer hastalara göre daha sık ve şiddetli dönemler geçirebilirler. Bu durum kişinin iş hayatını, arkadaşlık, aile ve özel ilişkilerini etkileyebilir.
Bipolar bozukluğu olan kişiler mani ve depresyon dönemlerinde orada olmayan şeyleri görme, duyma veya koklama gibi garip duygular yani halüsinasyonlar yaşayabilirler. Ayrıca diğer insanlara mantıksız görünen şeylere (sanrılara) inanabilirler.
Bu tip semptomlar tıpta psikoz veya psikotik atak olarak bilinir. Bipolar semptomları kişinin ruh halinde ya da davranışlarında öngörülemeyen değişikliklere neden olabilir ve bu durumda kişinin yaşamında ciddi zorluklar yaşamasına neden olabilir.
Bipolar bozukluğun belirtileri ise;
Mani dönemde;
- Aşırı neşe
- Olayların merkezinde olma duygusu
- Hiperaktivite
- Geçmişe oranla daha az uyku
- Cinsel dürtülerde artış
- Aşırı özgüven
- Odaklanmada güçlük yaşama
- Halüsinasyon görme
- Hızlı konuşma
- Yaratıcılık
- Alkol ve uyuşturucu kullanımı
- Sabırsızlık
- Sürekli para harcama
- Huzursuzluk gibi duyguların uç noktada yaşanmasıdır.
Depresif dönemde;
- Uzun süre uyuma isteği
- Yorgunluk
- Keyifsizlik
- Olaylara konsantre olmada zorluk çekme
- Suçluluk hissetme
- Umutsuzluk hali
- Sürekli kuşku duyma
- İştahsızlık
- Sanrılar görme
- Uyumada zorluk çekme
- Çevresindeki insanlarla sürekli tartışma hali
- Azalan cinsel istek
- İntihar düşünceleri
- Günlük işleri yerine getirememe şeklinde görülür
Karma dönemde ise her iki atağa ait belirtilerinde sıklıkla görüldüğü bir dönemdir. Kişi çok mutlu bir ruh hali içerisindeyken, belirli bir süre sonra kendinden şüphelenibilecek duruma gelebilir.
Hastalara günlük hayatları için bazı önerilerde bulunmak gerekebilmektedir:
- Arkadaşlarınız, aile bireyleri veya eşinizle (şayet varsa) rahatsızlığınızı paylaşın
- Mümkün olduğunca düzenli uyku uyuyun
- Çok az alkol tüketin veya hiç tüketmeyin. Uyuşturucudan uzak durun.
- İşte ve evde stresinizi azaltın.
- Düzenli beslenin.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Nefes egzersizleri yapın.
- Öfke ve depresyon (çökkünlük) gibi duygularla teker teker başa çıkmayı öğrenin.
Hafıza kayıpları ve kronik baş ağrısına dikkat!- Balık tüketerek kışı depresyonsuz atlatabilirsiniz!
- DSÖ açıkladı: Yılda iki milyon yeni HIV vakası görülüyor
- Çocuğunuz sürekli özür diliyorsa dikkat! Kaçıngan bağlanma, depresyon ve anksiyeteye neden oluyor
- Uyku kalitesi beynin yaşlanması beynin yaşlanma hızını etkiliyor
