Genogram nedir, amacı nedir? Psikolojide genogramda hangi bilgiler yer alır?

Genogram nesiller boyunca ilişkileri, aile dinamiklerini ve önemli olayları göstermek için kullanılan bir aile haritasıdır. Genogram her seferinde farklı semboller kullanılarak oluşturulabilir.

GENOGRAM NEDİR, AMACI NEDİR?

Ailenin hem güçlü taraflarını hem de zayıf taraflarını görsel bir şekilde ifade etmek için genogram kullanılmaktadır. Soy ağacı ile birtakım benzerlikleri bulunan genogram genel olarak daha kapsamlı bir kavram olarak ifade edilebilir. Soy ağacının daha gelişmiş bir versiyonu olarak kabul edilen genogram, bireyler arasındaki ilişkileri de detaylı bir şekilde gösterir.

Genogram ailede bulunan kişilerin adlarını söylemekle kalmaz aynı zamanda kişilerin birbirleri ile nasıl bir ilişki içerisinde olduğunu da gösterir. Genogramda ailenin hikayeleri ve değerleri de gösterilmektedir. Ailelerin geçmişlerindeki tüm değerlerin yeni nesillere taşınması için genogram büyük bir öneme sahiptir. Genogram tekniği birçok alanda kullanılmakta olan semboller olarak bilinmektedir.

PSİKOLOJİDE GENOGRAMDA HANGİ BİLGİLER YER ALIR?

Psikoloji alanında genogram oldukça fazla kullanılmaktadır. Genogram sembollerinin her birinin sahip olduğu farklı bir anlamın bulunduğu bilinmektedir. Genogram sembollerinde cinsiyet, evlilik, çocuklar ve ilişkiler farklı sembollerle gösterilmektedir. Genogram da yer alan birçok farklı bilgi yer almaktadır.

Genogramda

• Farklı nesiller boyunca aile bireylerinin isimleri yer almaktadır.
• Genogramda kişilerin akrabaları bulunur. Ancak tüm akrabaları genogram içerisine katmak mümkün olmamaktadır. Genel olarak kişilerin ebeveynleri, kardeşleri ve ebeynlerinin kardeşleri genogramda yer almaktadır. Yalnız ebevenylerin kardeşlerinin aileleri genogramda yer almaz.
• Çiftlerle genogram haritası çizilirken her iki tarafında ailelerinin çizilmesi gerekir.
• Medeni hal, çocukların durumu, ilişkiler, demografik bilgiler ve fonksiyonlar yer almalıdır.

GENOGRAMIN PSİKOLOJİDE SAĞLADIĞI KOLAYLIKLAR VE FAYDALAR NELERDİR?

Genogramın özellikle psikoterapi sırasında oldukça büyük faydalar sağladığını söylemek mümkündür. Sistemi kısa sürede tanımak için genogramın büyük fayda sağladığını söylemek mümkündür. Aileyi kısa sürede tanımak için oldukça etkilidir. Danışanın geçmişi hakkında daha detaylı bir şekilde bilgi sahibi olmak için de oldukça etkilidir. Danışanın kaynaklarını ortaya çıkarma konusunda da genogram büyük kolaylık sağlamaktadır. Kişinin farkında olmadığı kaynakların ortaya çıkarılması için de etkili bir yöntem olarak ifade edilebilir. İç görü kazanmak için de genogram kullanılmalıdır. Kişinin tüm davranışlarında ve aldığı kararlarda ailesinin etkisinin olduğu bilinmektedir.

Mevcut problemlerin çözülmesi için genogram çözüm odaklı bir çalışma imkânı sunar. Kişinin hayatta alacağı kararları en doğru şekilde verebilmeleri için bir etkiye sahiptir.

GENOGRAM NASIL ÇİZİLİR?

Genogramın çizilmesi için bir kâğıt tercih edilebileceği gibi bilgisayar kullanarak genogram çizilmesi de mümkün olmaktadır. Genogram çizmek için ayaklı yazı tahtaları kullanılabileceği gibi büyük boy kağıtlar da kullanılabilmektedir. A3 kağıtlarına tahta kalemleri ve keçeli kalemlerle genogram çizilmesi mümkün olabilir. Aynı zamanda bilgisayar destekli olarak da genogram çizilmesi mümkündür. Genogram çizilmesi için son zamanlarda bilgisayar programları geliştirilmiştir. Özellikle doküman hazırlamak için kullanılması önerilen bir programdır. Genogram uzmanlarına ise genealogist olarak isimlendirildiğini söylemek mümkündür.

Genogram tekniği özellikle ruh sağlığı uzmanları, eğitimciler, tıp uzmanları, sosyologlar ve sosyal çalışanlar tarafından kullanılmaktadır. Psikoloji alanında da genogram tekniğinden oldukça fazla yararlanılmalıdır. Bu şekilde aile bireyleri arasındaki ilişkiler de görülebilmektedir.