Giriş
AK Parti, kuruluşundan bu yana en büyük liste değişimine imza atarken 181 vekil liste dışı bırakıldı, değişim oranı yüzde 65 oldu. Mevcut vekillerden 104’ü listeye girdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, depremin vurduğu 11 ildeki 49 vekilden sadece 10’una listelerde yer verdi.
14 Mayıs’taki seçimler için vitrinini yenileyen AK Parti’de 181 isim liste dışı kaldı; değişim oranı yüzde 65 oldu. Bakanlar, ön sıralardan aday gösterildi. En genç aday 18 yaşındaki Nisa Alptekin, en yaşlı aday ise 73 yaşındaki Şamil Ayrım oldu. HÜDA PAR’dan 4, DSP’den 3 isim AK Parti listesinde yer aldı.
AK Parti, günlerdir sır gibi sakladığı milletvekili aday listelerini dün akşam süre bitimine yarım saat kala Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) sundu. AK Parti, Cumhur İttifakı çatısı altındaki MHP, BBP ve Yeniden Refah Partisi (YRP) ile hiçbir ilde ortak listeye gitmezken; HÜDA PAR ve DSP’den toplam 7 isme listelerinde yer verdi. Milliyet'ten Ayşegül Kahvecioğlu ve Meltem Güneş'in haberine göre, AK Parti, kuruluşundan bu yana en büyük liste değişimine imza atarken 181 vekil liste dışı bırakıldı; değişim oranı yüzde 65 oldu. Mevcut vekillerden 104’ü listeye girdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, depremin vurduğu 11 ildeki 49 vekilden sadece 10’una listelerde yer verdi.
Üç dönem kuralı genişletilerek katı biçimde uygulandı. 25. dönem dışında herhangi üç dönem AK Parti’den milletvekilliği yapmış 65 isim yeniden aday gösterilmezken; Konya Milletvekili Orhan Erdem’e istisna uygulanması da dikkati çekti.
BAKANLAR 1. SIRADAN ADAY
Daha önce kabine üyelerinin çoğunun deprem bölgesinden ve bazı büyükşehirlerin birinci sıralarından aday gösterileceği konuşuluyordu. Ancak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay Ankara 3. Bölge, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ Şanlıurfa, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin Ankara 2. Bölge, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum İstanbul 1. Bölge, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Antalya, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez Eskişehir, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu İzmir 1. Bölge, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati Mersin, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu İstanbul 2. Bölge, Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer Ordu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar Kayseri, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank Bursa 2. Bölge, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci Kahramanmaraş, Ticaret Bakanı Mehmet Muş Samsun, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin de aday olduğu Osmaniye’den ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ise Trabzon 1. sıradan aday yapıldı.
Erdoğan’a aday olmak istemediklerini illettikleri öne sürülen Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy Kabine’den aday gösterilmeyen iki isim oldu. Eski bakanlar Faruk Çelik Artvin; Abdülhamit Gül ise Gaziantep 1. sıradan aday gösterildi.
12 MYK ÜYESİ LİSTEDE YOK
AK Parti’nin 22’si milletvekili olan 26 MYK üyesinden 12’si listelerde yer almadı. Halihazırda vekil olmayan Parti Sözcüsü Ömer Çelik Adana 1. sıradan; Bilgi ve İletişim Teknolojileri Başkanı Ömer İleri Ankara 3. Bölge 3. sıradan, AR-GE Başkanı Mustafa Şen Trabzon 2. sıradan ve Gençlik Kolları Başkanı Eyyüp Kadir İnan ise İzmir 2. Bölge 1. sıradan aday gösterildi. 75 MKYK üyesinin ise halen milletvekili olmayan 18’i seçilebilecek yerlerden aday yapıldı.
AK Parti’den aday olmak için pek çok isim kamudaki görevlerinden istifa etmişti. Milli Savunma Bakanı Özel Kalem Müdürü Tuğgeneral Remzi Albasan Ankara 3. Bölge 6. sıradan; Kayseri Vali Yardımcısı Mehmet Sadık Tunç İzmir 1. Bölge 9. sıradan; Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürü Umut Tuncer Aydın 5. sıradan aday gösterildi. Ancak bu isimlerin seçilebilmesi için AK Parti’nin söz konusu illerde oyunu artırması gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Müşaviri Zeki Korkutata Bingöl 2. sıradan; MKE Genel Müdür Yardımcısı Ali Keskinkılıç Karabük 2. sıradan; Küçükçekmece Kaymakamı Turan Bedirhanoğlu Bitlis 1. sıradan; Sağlık Bakan Yardımcısı Halil Eldemir Bilecik 1. sıradan aday gösterildi. Kamudan istifa edip aday adaylığı başvurusunda bulunan en renkli isimlerden biri olan TBMM’nin 20 yıllık berberi Mümtaz Aslan ise listelere giremedi.
LİSTELERDE ‘DEPREM’ ETKİSİ
Erdoğan deprem bölgesi listelerine geniş çaplı müdahalede bulundu. 11 ildeki mevcut 49 vekilinin yüzde 80’ine karşılık gelecek şekilde 39’u listeye alınmadı.Milletvekili olmak için istifa eden Hatay Valisi Rahmi Doğan da aday gösterilmedi. Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu da listeye giremedi.
Listelerinde 113 kadın ve 5 engelli adaya yer veren AK Parti'de en genç aday İzmir 1. bölgeden 18 yaşındaki Nisa Alptekin, en yaşlı aday ise İstanbul 3. bölgeden 73 yaşındaki Şamil Ayrım oldu.
GAZETECİLER VE SANATÇILAR DA LİSTEDE
TRT’de yayımlanan “Payitaht Abdülhamid” dizisindeki “Tahsin Paşa” karakteriyle ün kazanan Bahadır Yenişehirlioğlu Manisa’dan 1. sıra aday gösterildi. Eski Türkiye güzeli AK Parti MKYK Üyesi Seda Sarıbaş da Aydın 2. sıradan vekil adayı yapıldı. AK Parti’nin “Türkiye Yüzyılı” şarkısını besteleyen müzisyen Yücel Arzen de İstanbul 3. Bölge 14. sıradan aday oldu. Gazeteciler Hulki Cevizoğlu, İstanbul 1. Bölge 6. sıradan; gazeteci Şebnem Bursalı, İzmir 1. Bölge 3. sıradan; Halime Kökçe de İstanbul 3. Bölge 15. sıradan aday gösterildi. AK Parti’den beşinci kez aday adaylığı başvurusu yapan şarkıcı İbrahim Tatlıses ise bu kez de listede yer almadı.
AK Parti’de eski Meclis Başkanı Bülent Arınç’ın oğlu Mücahit Arınç bu kez Manisa’dan aday gösterilerek listelerdeki yerini korudu. Eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar’ın oğlu Tolga Ağar ise yeniden aday gösterilmedi.
Listedeki sürpriz isimlerden biri eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in oğlu Osman Gökçek oldu. Gökçek, Ankara 2. Bölge 5. sıradan aday yapılırken, Eski TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin’in oğlu Cem Şahin de Karabük 1. sıradan aday gösterildi.
DESTİCİ VE ERBAKAN KENDİ LİSTELERİNİ SUNDU
Cumhur İttifakı çatısı altındaki BBP ve YRP kendi listelerini YSK’ya sundu. BBP Lideri Mustafa Destici seçimde İstanbul 1. Bölge’de Bakan Murat Kurum ile 1. sıra adayı olarak yarışacak. YRP Lideri Fatih Erbakan ise İstanbul 2. Bölge’de İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun rakibi olacak.
ÜÇ DÖNEM KURALINA TAKILANLAR
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım, Genel Başkan Yardımcıları Hayati Yazıcı, Mehmet Özhaseki, Hamza Dağ, Nurettin Canikli, Vedat Demiröz, Ali İhsan Yavuz, AK Parti Genel Sekreteri Fatih Şahin, AK Parti Grup Başkanı İsmet Yılmaz, AK Parti Grup başkanvekilleri Bülent Turan, Mustafa Elitaş ve Yılmaz Tunç, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz’ın da aralarında bulunduğu 65 vekil üç dönem kuralı nedeniyle listede yer almadı.
HÜDA PAR’A 4 DSP’YE 3 KONTENJAN
AK Parti, Cumhur İttifakı çatısı altındaki MHP, BBP ve Yeniden Refah Partisi ile hiçbir ilde ortak listeye gitmedi ancak ittifaka destek vereceği açıklanan HÜDA PAR ve DSP’den 7 isim AK Parti listelerinden aday gösterildi. HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu İstanbul 3. Bölge 4. sıradan; parti genel sekreteri Şehzade Demir Gaziantep 6. sıradan; parti sözcüsü Serkan Ramanlı Batman 2. sıradan; genel idare kurulu üyesi Faruk Dinç ise Mersin 4. sıradan aday yapıldı. Yapıcıoğlu, Demir ve Dinç garanti yerlerden aday gösterilirken, Ramanlı’nın AK Parti’nin 2018’de bir milletvekili çıkarabildiği Batman’da 2. sırada aday gösterildiği görüldü. AK Parti DSP’ye ise listelerinde 3 kontenjan ayırdı. Genel Başkan Önder Aksakal İstanbul 2. Bölge 4. sıradan; Genel Başkan Yardımcıları Ejder Onursal Ankara 2. Bölge 9. sıradan ve Hasan Erçelebi de Ankara 1. Bölge 9. sıradan aday yapıldı.
