Büyükada'da ruam hastalığı; 81 at itlaf edildi

Büyükada’da kazılan iki çukurla ilgili tartışma sürerken Adalar Kaymakamlığı’ndan açıklama yapıldı.

Açıklamada, "İlçemizde bulunan bütün tek tırnaklılar (At, Merkep, Katır), ilgili mevzuatı gereğince yılda iki kez olmak üzere ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde sağlık taramasından geçirilmektedir. Bu yıl sonbahar mevsiminde Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğümüz tarafından tek tırnaklıların sağlık taramasından geçirilmesi ve yapılan tahliller sonucunda, Büyükada’daki bazı atlarda Ruam hastalığı tespit edilmiştir" ifadeleri kullanıldı.

Hayvan giriş çıkışı durduruldu

Kaymakamlığın açıklaması şöyle devam etti: "At, merkep, katır gibi tek tırnaklı hayvanlarda görülen Ruam hastalığının tedavisi ve aşısı bulunmadığından, hastalık tespiti yapılan hayvanların ilgili mevzuat gereği itlaf edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle tahlil sonuçları kesinleşen ve tedavisi bulunmayan hastalığa yakalandığı tespit edilen 81 adet at, ilgili mevzuat hükümleri uyarınca itlaf edilmiştir. Tahlil sonuçları kesinleşmeyen tek tırnaklıların işlemleri ise devam etmektedir. İlçemiz dahilinde uygulanan karantina tedbirleri kapsamında ilçeye hayvan giriş çıkışı durdurulmuştur"

İnsanlara veya diğer hayvanlara bulaşabilir

Büyükada’daki atlarda görülen ruam hastalığı ile ilgili açıklama yapan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa (İÜC) Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Seyyal Ak, "İnsanlara veya diğer hayvanlara bulaşma söz konusu olduğu için, hayvanlarda tedavi yapmıyoruz. O aşamaya geldiyse eğer, hayvanlarda ortaya çıktıysa, tanı konulduysa, söylemesi güzel bir laf değil ama ’itlaf’ yoluna gidiyoruz" dedi.

Ruam hastalığı at, katır, eşek gibi hayvanlarda ortaya çıktığında, diğer hayvanlara ya da insanlara bulaşmaması için ’itlaf’ yolundan başka bir çare olmadığını dile getiren Prof. Dr. Ak, şunları söyledi:

"Ruam tek tırnaklı hayvanlar dediğimiz hayvanlarda görülen yani at, katır, eşek gibi hayvanlarda görülen bulaşıcı ve zoonoz bir hastalıktır. Zoonoz dediğimiz de açmak gerekirse, insanlardan hayvanlara ve hayvanlardan insanlara geçebilen hastalıklar olarak biz bunu tanımlarız. Bu önemli bir hastalık. Milattan sonra 200´lü-300´lü yıllarda ortaya çıkmış bir hastalık, yeni bir hastalık da değil. Hayvanlarda tedavisi yok, yapılamıyor. Çünkü insanlara veya diğer hayvanlara bulaşma söz konusu olduğu için, hayvanlarda tedavi yapmıyoruz. O aşamaya geldiyse eğer, hayvanlarda ortaya çıktıysa, tanı konulduysa, söylemesi güzel bir laf değil ama ’itlaf’ yoluna gidiyoruz. Hayvanları öldürmek zorundayız ki diğer canlılara bulaşmasın diye ama insanlarda tedavisi olan bir hastalık" ifadelerini kullandı.

Derin çukurlarda özel önlem ile gömülmeli

Ruam hastalığına yakalanmış hayvanların 5996 sayılı veteriner hizmetleri, bitki sağlığı gıda ve yem kanununda yer alan yönetmeliğe göre itlaf edildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Ak, "Bunun yasal düzenlenmesi, kanuni olarak düzenlenmesi at, eşek, katır gibi hayvanlar için düzenlenmiştir ve tazminatlı itlaftır. Eğer sadece klinik lezyonlar görülüyorsa yarısı, çeşitli testlerle saptanmışsa 4´te 3´ü hayvan sahibine ödenerek, tazminatlı olarak itlaf yoluna gidiliyor. Ruam yönetmeliğine göre itlaf edilen hayvanlar, yine aynı şekilde yasalarla belirlenmiş ruam yönetmeliğine göre derin çukurlara, özel önlemler alınarak gömülmesi gerekiyor şeklinde konuştu.

Bulaşma ihtimali var

Hayvanlarda hastalığın görülme şeklini ve diğer hayvanlara nasıl bulaşabileceğini ise Prof. Dr. Ak, "Burun duamı, deri ruamı ve akciğer ruamı olarak görülüyor. Bu hayvanlarda dışarıya akıntılar oluyor. Bunlar ağızdan, burundan akıntılar olabilir veya deri ruamı formuysa apseler patlıyor, apselerden dışarıya irinler çıkıyor. Bunlar çevreyi kontamine ediyor. Diğer hayvanlar, kontamine olan sudan, yemden veya yakın temastan bunu alabiliyorlar. Solunumla da alıyorlar. Zaten adı üstünde nereye gidiyorsa, o şekilde bulaşma oluyor" diye anlattı.

Hayvan bakıcıları risk altında

Ruam hastalığının insanlara da bulaşabileceğini ve özellikle hayvan bakıcıları birinci derecede risk altında olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ak, "Türkiye´de yasal olarak at eti tüketimi yok fakat kaçak olarak bir sucuğa katıldıysa, ete katıldıysa veya satıldıysa, ortası az pişmiş ve çiğ tüketilen bir sucukla insana bulaşabilir. Yani sindirim yoluyla insana bulaşabilir, yoğun ortamda solunum yolu ile geçebilir veya deriden çizik, incelmiş deri gibi bozukluğu varsa deri yoluyla da insanlara bulaşabiliyor" dedi.

Adadaki hayvanlar kontrol edilmeli

Bu hastalığın önlenmesi için adalardaki hayvanların tek tek kontrol edilmesi ve sınırlardan kaçak hayvan girişinin engellenmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Ak, "Bu hastalığın önlenmesi için, adadaki hayvanların tek tek kontrol edilmesi lazım. Bu çok kolay bir olay, Mallein testi yapılır, bunun yöntemi vardır. Pozitif çıkanlar kötü bir şey ama itlaf ediliyor. Şüpheli veya negatif çıktıysa 20 gün sonra bir daha yapılacak. Onun sonucuna göre de değerlendirme yapılıyor. Bir kere en çok yoğun olan kısım burası, burası bir kontrol altına alınır. Bundan öte, özellikle bu hastalık İran´da çok görünüyor. Sınırlarımızın kontrol altına alınması lazım. Kaçak hayvan girmemesi lazım. Bizim birçok hastalıkta çektiğimiz sıkıntı, tamamen yok edemememiz. Sınırlarımızdan kaçak hayvanların içeriye girmesinden dolayı oluyor. Sınırlarda çok dikkat etmemiz gerekiyor. Buradan giren hayvanlar burada tehlike oluşturuyor" ifadelerini kullandı.

“Uygun antibiyotikler ile tedavisi yapılmıştı”

Bu hastalığın daha önce de bir hayvandan insana bulaştığını anlatan Prof. Dr. Seyyal Ak, "84 yılında Gülhane Parkında beslenen aslanlara at ve eşek eti yedirilmiş. Ve o zaman ben de mikrobiyoloji bölümünde asistandım. Ölü aslanlar getirilmişti fakülteye ve bu aslanlardan örnekler alındı, otopsi normalde yapılmaması gerekiyor ama o anda bilinmediği için, otopsileri yapıldı ve bu arada, onunla yakın temasta olan birçok insan ve özellikle bizim laboratuvarda da bir laborantımıza iğnenin batmasıyla hastalık bulaşmış oldu. Uygun antibiyotikler ile tedavisi yapıldı" dedi.

Ruam hastalığı nedir?

Sakağı yada mankafa hastalığı olarak da adlandırılan hastalık başta at, merkep, katır gibi tek tırnaklılar olmak üzere insan, kedi ve hayvanat bahçelerinde yaşayan yabani hayvanlarda görülür.

Hastalık merkep ve katırlarda akut, atlarda ise akut ve kronik olarak seyreder.

Hastalık hayvanlarda ölümcül olarak seyreder.