Koronavirüs belirtileri olsa da test sonucu negatif! Prof. Dr. Şenol açıkladı! İşte sebebi…

Posta gazetesi yazarı Murat Çelik , Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol ile konuştu.

Prof. Dr. Şenol’dan önemli açıklamalar var:

- Hocam, son dönemde birçok COVID vakasında testlerin negatif çıktığını duyuyoruz. Semptomlar COVID ama test sonucu negatif… Nedir bu durumun boyutları ve nedenleri?

- Bir salgının ortasındayız ve en yüksek olasılıklı hastalık COVID. Dolayısıyla ateşi çıkan herkeste COVID düşünün diyoruz biz de. Testler, akciğer grafisi bulguları olan, bizim ‘kritik ağır’ dediğimiz hasta grubunda negatif çıkıyor. Bu hastalarda tomografi ya da akciğer filmi çekiyoruz ve buradaki bulgular da COVID ile yüzde yüz uyumlu çıkıyor. Ancak bu görüntü, başka viral ya da bakteriyel pnömoni (zatürre) gibi ya da kalp veya böbrek yetmezliği gibi COVID dışı sebeplerle de oluşabilir. Yani düşük ihtimal de olsa bu vakalar COVID olmayabilir.

- Ama yüksek olasılık; hasta COVID ama testi negatif olabilir. Öyle mi?

- Evet yüksek olasılık… Şöyle ki… Virüs akciğere yerleştiğinde, biz burun ve boğazdan baktığımız örnekleri negatif bulabiliyor ve ancak ısrarlı tekrarlarda pozitifleştirebiliyoruz. Bu ısrarı karantina ve izolasyon için sürdürmeliyiz. Şu anda evet, hastanede izlediğim hastaların yüzde 30-40 kadarı bu durumda. Yani testi negatif ama COVID düşündüren vakalar.

YENİ BİR VARYANT MI VAR?

- Bu durumda, testler mi gerçeği yansıtmıyor?

- İlk ihtimal, testin duyarlılık aralığındaki boşluğa düşmüş olabiliriz. Yani yanılma payı… İkinci olasılık ise şu. Mevcut testlerde taradığımız klasik virüs, İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya varyantları dışında; Türkiye’ye özgü ya da Türkiye’ye girmiş ve bizim elimizde kalıbı olmayan yeni bir varyant söz konusu olabilir. Bu durumda testimiz taramaya yetmiyor olabilir.

- Bir ‘Türkiye varyantı’ ya da yeni bir varyanttan söz edecek veri var mı elimizde?

- Olması için bakmanız gerekir ve bakmalısınız çünkü pratik olarak yaptığınız şeyler yeni bir varyantın oluşumunu körüklüyor. Birincisi, insanların büyük bölümünü uzun aralıkla verdiğiniz ve ilk dozundan sonra koruması çok düşük olan bir aşıyla dolaştırıyorsunuz. Üstelik aşısızlar arasında. İkincisi, çok bulaştırıyoruz. Rakamlar ortada. Bu kadar çok bulaşınca, bende milyon tane türevi olan virüsün bir türevi size bulaşır, sizden de evinizdekilere bulaşır.

- “Bakmalıyız” dediğiniz bu duruma nasıl bakılır?

- Bakmak için bir yol çizmemiz, bir tanım, bir algoritma yapmamız lâzım. Algoritma şu: Ben Türkiye’deki PCR pozitif örneklerin en az yüzde 10’unda, Next Generation Sequencing yani Yeni Nesil Dizileme denilen bir ileri teknoloji ile virüsün tüm türevlerini taratacağım demelisiniz. Bu da pahalı ve yaygın olmayan bir yöntem ama olmalı. Olmalı çünkü yarın bir gün sınır açmak için ya da sizle ticaret yapmak için sizden bu veriyi isteyecekler.

Veri kalitenizi artırmazsanız, sizi verinin en kötü hâli gibi kabul edecekler.