Uzman isimler TSK'nın kuzey Irak operasyonunu değerlendirdi, Metina bölgesi neden önemli?

Altınbaş Üniversitesi öğretim görevlisi, terör ve güvenlik uzmanı Dr. Eray Güçlüer de CNN TÜRK canlı yayınında şu bilgileri paylaştı:

Türkiye geçtiğimiz aylarda özellikle Sincar ve Kandil konusunda kararlı bir duruş sergiliyor. Sincar'da bazı nokta operasyonlar gerçekleşti. Türkiye'nin bu bölgedeki kararlı tutumu ve gerçekleştirdiği operasyonlar özellikle terör örgütü PKK'yı ve İran yanlısı Milisleri rahatsız etmiş durumda. Türkiye'nin sınır hatlarına yönelik bazı hareketlerde bulunmalarına karşın bölgedeki üstünlüğü ele geçirmek adına kara harekatı başlatıldı. Hava destekli bir hareket. Geceden beri çeşitli üstlerden havalanan F16 ve F4'lerin bölgede önceden belirlenen hedefleri vurduğunu ve bu şekilde başladığını söylemek mümkün.

O hedeflerin belirlenme sürecinde insansız hava araçları, keşif araçları kullandı. Bölgede atış destek unsurları ve karadan taarruz helikopterlerinin bölgeye yönelik faaliyetlerde bulunduğunu söyleyebiliriz.

METİNA BÖLGESİ NEDEN ÖNEMLİ?

Hem Metina bölgesi hem de çevresinde bulunan Avaşin Basyan ve Zap bölgelerinde PKK'nın varlığının sözde askeri kamplarının bulunduğu biliniyor. Bölgedeki PKK varlığına karşın sona erdirmek adına harekat başlattığının altını çizelim.

Şunu anladık. İstihbarat unsurları sürekli PKK'yı takip halindeydi. Nerelerde toplanıyor, nerelerde yoğunlaşma var ne gibi faaliyetler var. Dakika dakika, saat saat takip ediliyordu. Kısa bir bilgi alma şansımız oldu. Bu alanda özellikle bölgeyi kontrol ettikten sonra Avaşin ve Metina bölgelerine bir temizlik, PKK'nın faaliyetlerini engellemek için operasyonu yapıldığını aldık.

Gara ile koordineli olarak düşünmek lazım. 10 Şubat'ta gerçekleşti. Şimdi 2,5 ay sonra birden fazla alanda kademeli ama eş zamanlı bir operasyon var. 2 bölümden oluşuyor. Türkiye sınırına yakın olan Avaşin ve Sinat bölgelerine muhtemelen ateş altına alınarak vurulması ve bu yerler ben 95 sınır ötesi operasyonlarında gitmiştim. Küçük dere alanları buralar. Tabii büyük ölçüde temizlendi.

Şu ana kadar aldığımız bilgiler helikopterle hava hücum harekatı ve uçarbirlik şeklinde yapıldığı. Metina operasyonu da Gara gibi derinlikte karadan bağımsız bir konseptle, Gara'nın devamı konseptle yapılıyor. Bu alanda bağımsız operasyon kabiliyeti bütün dünyayı etkileyecek, herkese çok yönlü mesajlar içeren bir olay.

KİME MESAJ VERİLİYOR?

PKK'yı Türkiye'ye karşı kullanmaya çalışan başta ABD olmak üzere küresel güçlere veriliyor. Yıllarca dizayn edilmeye çalışıldı. Hala ABD'nin Suriye'de PKK ve PYD'ye çok ciddi desteği olduğunu biliyoruz.

Diğer yönlerden de bakıldığında ABD'nin elinde kullanılan bir argüman olan PKK'nın kullanışlı bir argüman olmaktan çıktığını da görüyoruz. Sınırlarımızdan itibaren 40 km derinliğe kadar olan bölgenin temizlendiğini gördük. 10-12 kişilik gruplar halinde teröristler olduğun7u gördük. Artık öyle Türkiye 500 kişiyle 1000 kişiyle gruplarla mücadele etmiyor.

Metina'daki falan da çok büyük gruplar değil. Türkiye sınıra yakın bölgelerde teröristlerin barınmasını istemiyor. Şimdi aslında bahar ayları kar zirveler dışında erimiş durumda. Teröristler kışı içerde geçirmeyi başarmış olanlar varsa sıkışmışlık halindeler. Sınırdan sızmak istiyorlar.

Metina'da 3 ayrı noktaya operasyon yapılıyor. Metina bölgenin adı. 3 önemli noktaya Gara'daki gibi temizlik yapılıyor.

ZAMANLAMASI HAKKINDA

Operasyon gerektiği için yapılıyor ama ABD'ye ve Avrupa'daki PKK'ya mesaj... Sınır tugayları üzerinden yapılıyor. Hakkari Çukurca bölgesindeki birkaç tugayımız var. Şırnak'taki sınır tugayımızla... Hem Şırnak hem de Hakkari'deki bir kısım tugaylarımızın operasyon sürecini işletmesiyle devam ediyor. Zamanlaması açısından tehlike ve risk durumuna göre belirleniyor.

Bu dönemde vurulması PKK'nın önümüzdeki dönemde de etkisini kaldırıyor. PKK Gara operasyonu ile birlikte dağlık alanlardan tasfiye olmaya başladığı andan itibaren o yüzden bağımsız operasyon yapmak son derece önemli. Dünyada bağımsız operasyon yapabilen nadir ordu var. Birisi de Türkiye.

Şunu sağlıyor. Alandan PKK'nın tasfiyesini de gerçekleştiriyor. Terörizmin haydutluğun merkezi olmuş bu alandan bunları temizlemek... Metina bölgesinde de özellikle kış aylarını yerleşim yerlerinde geçiren teröristlerin hareketlenmesine bağlı olarak tespit edilmesiyle birlikte etkisiz hale getirme süreci başladı.

Güneye indiklerinde buradaki yerel yönetimler Kuzey Irak yönetimi içindeki yerel aktörleri paylaşmaya başladılar. Ciddi sıkıntı oldu. Terör örgütünün faaliyetleri nedeniyle Barzani kuvvetleriyle PKK arasında çatışma oldu.

15 Şubat'ta Erbil'deki ABD askerine saldırı oldu ve 2 ABD askeri öldü. Bir süre sonra da yine saldırı oldu yine 2 ABD askeri öldü. Siyasal iklim oluştu. Arka plandaki aktörü İran oldu.

Türkiye'nin operasyonu İran'a yönelik de bir mesaj içeriyor diyebiliriz. Merkez Irak yönetimine bilgi veriliyor. Herhangi bir açıklama gelmedi.

İRAN HAKKINDA

Bölge İran toprakları içinde değil. Operasyonla ilgili İran ile koordine yapıldığını düşünmüyorum. Özellikle sürecin ABD'ye yönelik terör saldırılarını da hem PKK'lıların hem de İran destekli Milislerin olduğuna yönelik bilgiler gelmesiyle 2 yönlü süreci Türkiye devam ettiriyor.

Kandilin İran tarafında kalan bölgesinde yaşamaya çalıştıkları bilgi İranlı yetkililerle koordine edilmiştir. Gara konsepti devam ediyor. Neticede karadan bağımsız operasyon söz konusu. Hem Hakkari hem de Şırnak ilinin karşısında kalan terör örgütünün yuvalandığı noktalar...

SİHA'LAR HAKKINDA

Hem sınırın içinde diğer başka noktalarda da çok sayıda SİHA'ların üstlendiği kontrol edildiği merkezler var. Kandil, Gara, Sincan hattının kuzeyini kontrol etmek amaçlı birden fazla SİHA bölgede uçuyor.

İşte tespitler bunlarla gerçekleşiyor. 100'lerce üst bölgesi var. Kontrol noktaları var. Elde edilen bilgi eş zamanlı iletiliyor ve karışmıyor. Havadaki SİHA'lar istenilen noktalara gönderilebiliyor. Havadan binden fazla SİHA dolaşıyor ve sürekli bilgiler güncelleniyor.

NE KADAR SÜRER?

Artık burası Kandil, Gara, Sincan hattının kuzeyiyle, bu bölge Türkiye'nin operasyon sahası. Gerekirse birlik indirim teröristi yok edecek şekilde ilerler.

Bu terörün bölgedeki hareketlenmesine bağlı olarak gösterilen pro aktif bir tepkidir. Bugün de olabilir, aralıkta, temmuzda da olabilir. Önü açık, dün de açıktı. 2017 mart ayından beri açıktı. 2017'de bölgeye girdiği andan itibaren oralarda sabit üst bölgeleri oluşturup kontrol sağlamaya başladığı andan itibaren bu tür operasyonlar olur.

Çok kalınacağını düşünmüyorum. Temizledikten sonra tamamlanacaktır.

Bazı terör unsurlarının hareketleri dağlık bölgelerde bir anda hava değişebiliyor. Sis çöküyor. Kısıtlı görüş şartlarında intikaller olabilir. Kara unsurlarıyla hava hücum hareketi dün başladı. Terörist sızmalara karşı yapılan atışlar hava şartlarından dolayı her zaman sağlanamayabiliyor.

Artık konsept bölgenin her yerinde olabilir. Metina-Zap hattı olabilir. Terör tehdidinin nerede alındığına bağlı olarak değişebilir.

TEPKİ GELİR Mİ?

Gara operasyonunda da bir tepki gelmedi. Ben sanmıyorum tepki geleceğini. PKK'nın Avrupa'da oluşturduğu kulislerden dolayı oradan çatlak seslerin çıkması her zaman mümkün.

İşte bir devletin dış işleri bakanlığına büyükelçisi çağrıldı. Türk düşmanlığına yönelik hareket eden Avrupa'nın içindekiler belki bölgedeki operasyonları bu yönde tepki gösterebilir.

Özel kuvvetlerimiz inmiş teröristleri etkisiz hale getiriyor. Dediğim hattın her noktasında Türkiye Cumhuriyeti özel harekatı yapabilecek güçte.

Bazı propagandalar var. Yalan... Söylemlerin dışında çatlak ses çıkacağını düşünmüyorum.

İşte Terör uzmanı Abdullah Ağar'ın operasyona ilişkin değerlendirmeleri...

Geçmiş yıllarda yapılan harekatlarımız var. Pençe1-2-3 ve Pençe Kaplan... Şimdi bu harekatlarla birlikte son derece önemli bir alan kalıcı bir şekilde etki altına alındı. Ama arada kalan bölgelerde, yerel yönetimin kontrol etmiş olduğu alanla Mehmetçiğin kontrol ettiği alanların dışında terör örgütü mevcut. Şimdi bu alanlar üzerine başlatılan bir harekat kendisini gösteriyor. Net olarak Metina, Avaşin ve Basyan bölgelerinde bir takım noktalarda vuruşlar var. Vuruşlardan kastım, Mehmetçiğin teröristin kalbine saplandığı vuruşlar var. Yapılan hava akınlarının hacmine, taarruz helikopterlerinin yaptığı vuruşlara, yapılan topçu atışlarına bakarak bu son derece büyük bir harekat olduğu kendisini gösteriyor.

Açıkçası Kandil harekatı dahil gelebilir. Bundan sonraki süreçte PKK'nın bu bölgelerde pek fazla varlığı kalmayacak. Geriye bir Kandil kalacak.

Benim muhakemem bana şunu söylüyor: Bir anlaşma var gözüküyor, Irak Merkezi Hükümeti ve Irak Bölgesel Yönetimi'yle.

Harekat açıklaması bugün geldi ama harekat aslında dün başladı. Şu ana kadar benim tahminim 25-30 kadar teröristin imha edildiği doğrultusunda.

"OK GİBİ CİĞERLERİNE SAPLANIYOR"

Terör uzmanı Abdullah Ağar sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda da " Mehmetçik Zap, Metina, Avaşin Basyan ve Gara’da ok gibi ciğerlerine saplanıyor. Tüm bölgelerde hava akınları, helikopter ve topçu taarruzları ve bazı bölgelerde hava hücüm harekatları var. Yerel kaynaklar kara harekatının başladığı haber veriyor" ifadelerini kullandı.

İşte Terör ve güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ'un açıklamaları...

Terör örgütünün son çırpınışları bilinen bir konuydu. Bahar alarmıyla birlikte bir takım sızma girişimler yönünde alınan istihbari bilgiler vardı. Bu bilgileri sadece almak yetmiyor, mücadele etmek gerekiyor planı bozmak için.

Çok geniş kapsamlı bir operasyon planlandı. Şu an özel kuvvetlerimiz bölgeye inmiş durumda. Örgütün bana göre Metina bölgesindeki tertiplenme planlamasını yerle bir edecek bir operasyon.

Ben bu operasyonun sadece bugün ve bu saatler içinde değil önümüzdeki günlerde konuşulacağını özellikle adlandırmak isterim.

Bizim kast ettiğimiz alan Kandil'de başlayan Sincar'da biten bir bölge.

Eski Hava Kuvvetleri İstihbarat Daire Başkanı Gürsel Tokmakoğlu'nun değerlendirmeleri...

Operasyonun merkezi olarak Metina ve Zap'ı görmek mümkündür. Arazi burada çok engebeli. Hava Kuvvetleri hedefleri vuruyordur. Ama bu bölgede eğer siz kontrolü tam olarak sağlamak istiyorsanız vurduğunuz yere elinizin değmesi gerekiyor. Yani teröristin temizlendiğinden emin olmanız gerekiyor. Hemen birliği oraya intikal ettiriyorsunuz, o bölgedeki temizlenmemiş kesimi alıncaya kadar faaliyetinizi devam ettiriyorsunuz. MİT'in operasyonu stratejik olan hususlara işaret ediyordu. Terörist Hüseyin İnal ile ilgili bir operasyon yapılmıştı. MİT bununla ilgili konuyu çok uzun zamandır takip etmekteydi. Belirttiğiniz o terörist Yunanistan'da eğitim görmüş, tehdit oluşturan kişilerden birisiydi. TSK'nın yaptığı operasyonları çeşitli şekillerde açıklayabiliyoruz. Pençe operasyonu adını kullandığımız zaman MİT TSK operasyonlarıdır. Pençe - Kartal, MİT ve TSK hava kuvvetleri. Pençe - Kaplan bu kez kara kuvvetleri. Hem kara hem hava unsurlarının müştereken yaptığı bir operasyonsa zaten burada Türkiye'de hazırlık sürecinin iyi yapıldığı daha geniş bir alan kontrol elde etmek için yapılan faaliyetler olduğunu görüyoruz.

GÜNGÖR YAVUZASLAN: BU BÜYÜK KANDİL OPERASYONUNUN HABERCİSİ

Gazeteci Güngör Yavuzaslan, "İlk önce operasyonun tarihi 24 nisan. Okyanusun öbür tarafından bir algı operasyonu olduğu dakikalarda, aziz Mehmetçiklerimiz sınırımızın hemen 30 km öbür tarafında Metina Zap Avaşin Basyan'a Türk milletinin gücünü gösteriyor. "Metina'nın en stratejik noktalarının mavi ve bordo bereliler tarafından kontrol altına alındığını yerel kaynaklar bize bildirildi. Teröristler bulundu, imha edildi ve komandolarımız yerleşiyor. Artık terör unsurları sınırımızın öbür tarafında. Bu istisnai bir operasyon. Tarihi itibariyle ben çok önemsiyorum. Türkiye burada, özel kuvvetler, F-16'larla SİHA'larla terör örgütünü temizleye temizleye gidiyor. Bu büyük Kandil operasyonunun habercisi" açıklamasını yaptı.

CAN ACUN: METİNA BÖLGESİNDE DE TÜRKİYE DAHA KALICI OLACAK ŞEKİLDE ÜSLENECEKTİR

SETA Dış Politika Araştırmacısı Can Acun, "PKK'nın savunma alanları olarak ifade ettiği Gara'ya kadar başlayıp Zap'a kadar uzanan alanın temizlenmesini öngörüyoruz. Son yıllarda artık kalıcı bir şekilde yerleşmeye başladığımızı gördük. Metina bölgesinde de Türkiye daha kalıcı olacak şekilde üslenecektir. Nihai hedeflerimizden bir tanesi elbette Sincar olacaktır." değerlendirmesini yaptı.