Giriş
Alırken dikkat! Kestanenin kokusu, kendini ele veriyor...
Osmanlı saray mutfağının gözdesi, kış günlerinin vazgeçilmez sokak lezzetlerinden biri olan; kokusuyla kendisini adeta davet eden bir lezzet, kestane… Ülkemizde özellikle sonbahar ve kış aylarında közde veya fırında pişirilen kestane vücudumuz için birçok bütünsel fayda sağlıyor. Ancak faydalı diye kestanenin avuç avuç tüketilmemesi gerekiyor. Çünkü düşük glisemik indeksli bu potasyum kaynağı, sanıldığından çok daha yüksek kalorili... Ayrıca kestanenin iyi olup olmadığını anlamanın da bazı yöntemleri var.
Bahar Saygılıer
Posta.com.tr | Türkiye, kestane üretiminde yıllık 60.000-65.000 ton civarı üretim miktarı ile dünyada üçüncü sırada yer alıyor. Adeta dış etmenlere karşı kendisini korumak adına bir duvar örmüşçesine sert bir kabuğa sahip olan kestane ülkemizde en çok Ege Bölgesi'nde yetiştiriliyor. Ancak kestanenin anavatanı Kuzey Yarım Küre. Çünkü kestane ağaçları için en uygun sıcak ve ılıman iklim koşulları Kuzey Yarım Küre'de bulunuyor.
Kestanenin sadece meyvesi değil, ağacı da her yönüyle verimli. Kestanenin çiçekleri bal yapımı için çok önemliyken, ağaçları ise dayanıklı ve değerli bir kereste malzemesi olarak mobilya vb. eşyaların yapımında ham madde olarak kullanılıyor.
Lezzetiyle kış aylarının sağlıklı atıştırmalıklarından biri olan kestane, sağlığa faydalarıyla da göz dolduruyor. Uzman Diyetisyen Zehra Bora Kara, kestanenin güçlü besin içeriğini ve faydalarını Posta.com.tr okurları için anlattı. En faydalı kestane pişirme yöntemini de açıklayan Dyt. Kara, kestanenin fazla tüketilmesine karşı da uyarılarda bulundu ve kestanenin çürük olup olmadığını anlamanın yollarını anlattı.
DAHA AZ YAĞLI, ÇOK DOYURUCU
Beslenme ve Diyet Uzmanı Zehra Bora Kara, “Sert kabuklu meyveler genel olarak yağ içeriği yönüyle zenginken kestane diğer sert kabuklu meyvelerden farklı olarak daha fazla karbonhidrat içerir. İçeriği normal koşullarda yüzde 40 – 45 su, yüzde 3–6 protein, yüzde 3–5 yağ, yüzde 40–45 karbonhidrat, yüzde 1,3 külden ibarettir.” diyor ve kestane meyvesinin besleyici değerlerinin yetiştiği ekolojik şartlara, çeşidine ve pişirme tekniğine göre değişiklik gösterebildiğini belirtiyor.
Dyt. Kara, 100 gram kestanenin yenilebilir kısmındaki besin değerlerini sıralıyor.
- 160 kcal kalori
- 34 g karbonhidrat
- 9,6 g şeker
- 3,2 g protein
- 1,8 g yağ
- 9 mg sodyum
- 395 mg potasyum
KASLARI VE KEMİKLERİ KORUYOR
Kış aylarında bol bol tüketilmesi önerilen kestanenin faydası çok. Dyt. Kara, kestanenin; C vitamini, gallik asit, ellagik asit, tanenler gibi antioksidanlar içerdiğini belirtiyor ve bu antioksidanların vücudumuza etkilerini anlatıyor.
“Yapılan çalışmalar ellagik asit gibi kestane antioksidanlarının tümör hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını baskılayabileceğini göstermiştir. Ancak, bu potansiyel etkiyi araştırmak için insan çalışmalarına ihtiyaç vardır."
"Kestane aynı zamanda iyi bir potasyum kaynağıdır.” diyen Dyt. Kara, potasyumun başta kalp, kas ve kemik sağlığı olmak üzere çeşitli fonksiyonların yerine getirilmesi için önemli bir element olduğunu belirtiyor.
UZUN SÜRE TOK TUTUYOR
Dyt. Kara, lif içeriği yüksek olan kestanenin kan şekeri düzeyleri açısından son derece sağlıklı olduğunu belirtiyor.
“Kestane glisemik indeks değeri yönüyle 'düşük glisemik değerli besinler' sınıfına giriyor. Glisemik indeksi düşük ya da orta değerde olan besinleri beraberce tercih etmek kan şekeri düzeyini kontrol altına almak için gereklidir. Bu, daha uzun süre tokluk demek. Kestane yanı zamanda lif içeriği yüksek bir meyve olduğundan özellikle sindirim sisteminin sağlıklı çalışması için destekleyici nitelik sağlayan besinler arasında”
FAYDALI DİYE AVUÇ AVUÇ TÜKETMEYİN!
"Kestaneyi nasıl tüketmek gerekir?" diye sorduğumuz Dyt. Kara, kestanenin sağlıklı şekilde tüketilebilmesi için bazı önerilerde bulunuyor ve Posta.com.tr okurları için evde kestane pişirmek için ideal yöntemi paylaşıyor.
FIRINDA KESTANE TARİFİ
“Çiğ, haşlanmış, püre haline getirilmiş ya da şerbetlenmiş tarifler bir yana dursun akla ilk gelen görüntü sanıyorum ki odun sobalarının üzerinde közlenen kestanelerdir. Kestane hep çocukluğu hatırlatır. Fırınlama pişirme yöntemiyle de aynı şekilde damaklarınıza hitap edecek nefis kestane tarifinin detaylarına geçelim.
- Kabuklu kestanelerin bombeli yüzlerine bıçak ile yatay birer çizik atın.
- Çizdiğiniz kestaneleri fırın tepsisine yerleştiriniz.
- Önceden 220-230 derece sıcaklığına getirdiğiniz fırına tepsiyi yerleştiriniz.
- Kestaneleri 20 dakika kadar fırınladıktan sonra tüketebilirsiniz.”
100 GRAM KESTANE YEDİYSENİZ, AKŞAM YEMEĞİNDE EKMEK YEMEYİN!
Kestane, gallik ve ellagik asit gibi antioksidanların kaynağı olmakla birlikte iyi bir lif, C vitamini, bakır, B vitaminleri kaynağı. Ancak karbonhidrat değerleri bakımından beslenmenize kontrollü bir şekilde eklenmesi gerekiyor. Aksi durumda kilo aldırabiliyor.
Uzman Diyetisyen Zehra Bora Kara “3 adet orta boy kestanenin 1 dilim ekmeğe eşdeğer olduğu unutulmadan günlük beslenmenizde dengeli bir öğün olarak kestaneyi tercih edebilirsiniz.” diyor.
KESTANE SEÇERKEN DİKKAT: KESTANE BÖYLEYSE ALMAYIN!
KOKUSUNDAN ÇÜRÜK ÇIKIP ÇIKMAYACAĞINI ANLAYABİLİRSİNİZ
Her besinde olduğu gibi kestanede de sağlık faydalarının etki gösterebilmesi için taze ve doğru kestane seçimi ve saklanması koşulları oldukça önemli. "Faydalarından yararlanmak için kestane nasıl seçilmeli?" diye sorduğumuz Dyt. Kara, “İlk izlenim kestane seçimi yaparken de çok önemlidir.” diyor ve kestane seçerken dikkat edilmesi gerekenleri anlatıyor.
“Kestanenin dış görünüşüne göre kendiliğinden ağzı açılmış, küflenmiş, filizlenmemiş kestaneleri tercih etmeyerek işe koyulalım. Kestanenin bir tarafının düz, diğer tarafının yuvarlak olması o kestanenin iyi olduğu anlamına gelse bile tercih için bu kriter tek başına yeterli değildir. Kestanenin rengi mümkün olduğunca parlak renge sahip olmalıdır. Kokladığınızda nemli bir koku almamanız dikkat edilmesi gereken bir diğer noktadır. Eğer ıslanmış, rutubetlenmiş bir kağıt parçası gibi bir koku geliyorsa bu kestanenin içinin çürük olduğu anlamına gelir.”
