GeçmiÅŸ tarihimizde el emeÄŸi iÅŸçiliÄŸinin önemli mesleklerinden olan kalaycılık mesleÄŸi neredeyse yok olmaya yaklaÅŸtı. Ä°stanbul’da sayıları 10 civarı olan kalay ustaları mesleklerini günümüz çağında da zor ÅŸartlarda devam ettiriyor. Anadolu Yakasında son kalay ustası olan Ä°lyas Usta ise AtaÅŸehir’de bulunan atölyesinde, kalaycılık mesleÄŸini düÅŸük ücretlere raÄŸmen sürdürüyor. Kendisinin çocukken bu iÅŸe çırak olarak baÅŸladığını ifade eden Usta, 44 yıldır mesleÄŸini aralıksız sürdürdüÄŸünü belirtiyor. AtaÅŸehir’de bulunan atölyesinde tarihe meydan okuyan Ä°lyas Usta, mesleÄŸinin verdiÄŸi yorgunluk sebebiyle 5 yıl içerisinde artık emekli olacağını ifade ediyor.
“Eti senin kemiÄŸi benim”
1978 yılında çırak olarak kalaycılık iÅŸine baÅŸladığını anlatan Ä°lyas Usta, “MesleÄŸime 1978 senesinde baÅŸladım. MesleÄŸi seçmemin etkeni de ailemdi. O zamanlar çocukları, ustalara verirlerdi. Eti senin kemiÄŸi benim hesabı. Bu ÅŸekilde mesleÄŸe baÅŸladım. Mahallemizde açılan bir iÅŸyerinde girdik o günden beridir devam ediyoruz. Öncesinde yapılan iÅŸ ilgimi çekti, sonrasında devam ettim” dedi.
“Biz son nesiliz, bizden sonra bu iÅŸin yürütüleceÄŸini zannetmiyorum”
MesleÄŸin yok olmaya yüz tuttuÄŸunu ifade eden Usta, mesleÄŸin yok olma sebeplerinden bir tanesinin mesleÄŸin zorluÄŸu olduÄŸunu belirterek, “Meslek çok zor, kazanç oranı çok az. Ayrıca evlerde artık bakır kalmadı, bitti. Porselen çıktı, cam çıktı ve bu yüzden bitti. Bakırın bakımı da zor, ÅŸimdiki hanımefendiler bu bakırı kullanamaz. Kullanımı çok zor, yıkaması zor. Bunlardan dolayı. Kalaylama iÅŸinde gelecek görmüyorum, zamanla iyi olabilir ama ÅŸu anda eleman yetiÅŸmiyor, çırak yetiÅŸmiyor biz son nesiliz. Bizden sonra bu iÅŸin yürütüleceÄŸini zannetmiyorum” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
“EmeÄŸi bilen, emeÄŸe saygısı olan insanların tavrı güzel oluyor”
Bazı insanların el emeÄŸine saygı duyduÄŸunu ifade eden Usta, “EmeÄŸi bilen, emeÄŸe saygısı olan insanların tavrı bizim için iyi oluyor. Ama bazı insanlar kalaycı deyince tepeden bırakıyor. Devlet ise bu mesleklere sahip çıkıyor. Åžu anda kalaycılarda vergi muafiyeti var. Devlet teÅŸvik veriyor ama ben ilgilenmedim. MesleÄŸi ise 3 yıl veya 5 yıl sonra bırakmayı düÅŸünüyorum. Ben bırakmasam bile vücut bırakır, meslek çok ağır. Gücümüz yetmez yani. Ä°stanbul Anadolu Yakasında atölye olarak sadece ben varım. Dışarıda gezen bazı vatandaÅŸlar var ama dışarıda kalaycılık olmaz. Avrupa Yakasında da belki 3 ila 5 tane vardır. Bütün Ä°stanbul’da belki 10 tane ya çıkar ya çıkmaz” dedi.