Yolunuz Şanlıurfa'dan geçmeli

Eren Aka/POSTA

Şanlıurfa’nın Birecik’i, Türkiye’nin en büyük nehri Fırat’a sıfır sahili ile adeta bir su şehri. Turizmde iddialı olan bölge, nesli tükenmekte olan kelaynak kuşları, tarihi kalesi ve kebabıyla görülmeye değer.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 2019’u ‘Göbeklitepe’ yılı ilan etmesinden sonra Şanlıurfa turizm patlaması yaşamıştı. Turizmde aslan payını almaya çalışan ilçelerin başında gelen Birecik de hedef büyüttü. Birecik Belediye Başkanı Mahmut Mirkelam, “2020 Birecik’te turizm yılı olacak” diyerek Birecik’i bir huzur beldesi olarak tanımladı.

Sahilde millet bahçesi

Belediye olarak turizm alanında her türlü desteği vermeye devam edeceklerini söyleyen Mirkelam, “Sahilde 110 dönümlük bir Millet Bahçesi projesini hayata geçirmeye çalışıyoruz. Öte yandan Fırat Nehri üzerinden dev bir yaya köprüsü yapmayı planlıyoruz. İlçemizin daha fazla tanıtımı ve turist gelmesi için gece gündüz çaba harcıyoruz” dedi.

Birecik tarihine bakış

M.Ö. 2000’li yıllarda Hititler’in elinde bulunan Birecik adının Birthe olduğu sanılıyor. MÖ 9. yüzyılda Asurlar’ın eline geçen Birecik sırasıyla; Pers, Makedonya, Roma ve Bizans egemenliklerini yaşadı. 780’de Müslümanlar tarafından fethedildi.

1517’de ise Osmanlı topraklarına katıldı. 1919’a gelindiğinde bir süre İngiliz işgalinde, Kasım 1919- Nisan 1920 arasında ise Fransız işgalinde kaldı. 19. yüzyıl sonralarında Halep vilayetinin Urfa mutasarrıflığına bağlı bir kaza iken, Cumhuriyet’le Şanlıurfa’ya bağlandı.

Birecik'te neler var?

Fırat’ın kıyısındaki ilçe merkezine gelenler kendilerini sahil kasabasında gibi hissediyor, stres atıyor, yürüyüş yapıyor, eğleniyor ve en lezzetli yemeklerden tadıyor. Fırat Nehri üzerinde yapılan tarihi ‘Birecik Köprüsü’nden geçen ziyaretçiler, nehrin kenarındaki restoranlarda tescilli ‘Birecik Patlıcanı’ndan yapılan kebapları ve yine patent alan haşhaş kebabını yiyebiliyor.

İlçe merkezinin kuzeyinde, Halfeti Yolu üzerinde bulunan kelayanak üreme istasyonuna gelenlerse, nesli tükenmekte olan ve bu bölgede koloni halinde yaşayabilen kelaynak kuşlarını görme imkanına kavuşuyor.

Tarihin, medeniyetin, sabrın, inancın ve gastronominin başkenti Eyyübiye

Eyyübiye; Hz. İbrahim Makamı, Halil-Ür Rahman Gölü, Eyüp Peygamber Sabır Makamı, Şehir Surları, Urfa Kalesi, mozaikleri, Soğmatar, Nemrud’un Tahtı, yeni bir Göbeklitepe olması beklenen Harbetsuvan Höyüğü, tarih kokan sit alanları, Osmanlı döneminden kalma 11 hanı, tarihi değerlere sahip 36 cami ve mescidi, 5 medresesi, kilise ve manastırları, 16 tarihi pazarı, 4 çarşısı, 8 tarihi hamamı, 12 çeşmesi, 4 kervansarayı ile çok sayıdaki köşk ve konaklarıyla bir kültür merkezi. Yoksa sizin yolunuz henüz bu kadim şehre düşmedi mi?

Başkan Mehmet Kuş’un projelerinden biri de Tılfındır. Halife Hz. Ömer döneminde İyad Bin Ganem komutasındaki İslam orduları Ramazan ayında Urfa’yı fethederek bu tepede iftarlarını açmışlar ve tepeye ‘iftar tepesi’ anlamına gelen ‘Tell fıtr’ adını vermişler. Başkan Kuş, alanın şu an kullanışlı bir alan olmaması üzerine harekete geçen ve bu alanı da Şanlıurfa ve Eyyübiye’ye kazandırmak istiyor. Projesi tamamlanan ve ihale aşamasına geçilen alanın kısa süre içinde tamamlanıp bölge halkının hizmetine sunulması bekleniyor.

Deyr Yakup Manastırı

Hz. İbrahim ve Balıklıgöl deyince akla gelen Nemrud’un Tahtı da Eyyübiye’de yer alıyor. Eyyübiye Belediye Başkanı Mehmet Kuş’un bölgeyi turizm destinasyon alanına alma ve turizme kazandırma çalışmaları sürüyor. Yapılacak çalışmayla Nemrud’un Tahtı bölge turizmine kazandırılacak.

Balıklıgöl

Balıklıgöl bile başlı başına Eyyübiye’ye gitmenize yeter de artar bile. Rivayete göre Hz. İbrahim ateşe atıldıktan sonra bir mucize gerçekleşir ve etraf güllük gülistanlık olur. Bu mucizenin gerçekleştiği mekanın Balıklıgöl ve çevresi olduğuna inanılır. Dini bayramlar ile mevlit ve kandil gecelerinde en yüksek ziyaretçi sayısına ulaşır bölge.

Jolly ile tarihin sıfır noktasına yolculuk: Göbeklitepe ve Nemrut turu

Gaziantep'ten başlıyor

21 Şubat 2020 7 CUMA Jolly Tur, Şanlıurfa ve çevresindeki görülmeye değer yerlerin tamamını kapsayan tur imkanı sunuyor. Jolly’nin gerçekleştirdiği bu turda, Gaziantep’te şehrin merkezini oluşturan kale, pek çok tarihi han, cami ve Bakırcılar Çarşısı sizi karşılayacak. Ardından Şanlıurfa’da Halil-ül Rahman ve Rızvaniye Camileri, Balıklı Göl, Ayn-el Zeliha Gölü ve Hz. İbrahim Makamı görülecek.

Büyüleneceksiniz

Göbeklitepe’nin hikayesini dinlerken büyüleneceksiniz. Adıyaman’da muhteşem Nemrut Dağı macerasına başlayacaksınız. Kommagene Kaliyet Ailesi’nin kadınlarının anıtmezarı olan Karakuş Tümülüsü, Roma askeri mimarisinin en iyi köprü örneklerinden olan Cendere Köprüsü ve Komagene’nin başkenti Arsemia’nın kalıntılarını göreceksiniz.

Alternatifli tur imkanı

2000 yıl öncesinin çılgın kralı Antiokhos’un yaptırdığı anıt mezarına ulaşarak burada birbirinden özel heykelleri görüp bir yandan da gün batımına tanık olacaksınız. Birecik’te Kelaynak Koruma Çiftliği’ni ziyaret edecek, batık şehir Halfeti’de tekne turu yapacaksınız. Turun başlangıç fiyatı 1069 TL. Tura İstanbul’dan uçaklı 1 ve 2 gece olarak katılabilirsiniz.

Şimdi Şanlıurfa'da olmak vardı

12 bin yıllık tarihi, benzersiz doğal güzellikleri, Halfeti’si, sokakları, mağaraları, türbeleri ve leziz yemekleriyle Şanlıurfa, gitmeniz gereken kentlerin başında. Doğa ve inanç turizmini bir arada sunan Şanlıurfa’nın turizmde iddialı Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül, “Herkes hayatında en az bir defa bu topraklara gelip, manevi havasını solumalı” diyor.

12 bin yıllık Göbeklitepe Stonehenge’den 7 bin, Mısır piramitlerinden ise 7 bin 500 yıl daha yaşlı.

Şanlıurfa’ya gitmek için çok nedeniniz var. 12 bin yıllık tarihi Göbeklitepe’si, Harran Kümbet Evleri, Balıklıgöl’ü, Urfa Kalesi bu nedenlerden sadece birkaçı. Tabii ‘turizm olmazsa olmaz’ diyen Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül’ün çalışmalarının da önemi tartışılmaz. Başkan Beyazgül, tarihi Urfa Kalesi ve Kızılkoyun Nekropol alanını gecekondulardan arındırarak kaya mezarları ve mağaraların ışıklandırma çalışmasına başlamasıyla kenti, tarihi özüne kavuşturdu. Amaçlarını eski Urfa’yı ortaya çıkarmak olarak özetleyen Başkan Zeynel Abidin Beyazgül, “Turizmde her yıl çıtayı yükselterek yolumuza devam ediyoruz. Herkesin hayatında en az bir kez bu topraklara gelmesini ve manevi havasını solumasını istiyorum. Şunu da belirteyim, 12 bin yıllık Göbeklitepe’yi konu alan ‘Rafadan Tayfa Göbeklitepe’ animasyon filmiyle 3 milyon 300 bin izleyici biraraya geldi. Bizler de 10 bin çocuğumuzu sinemalarda buluşturduk” diye konuştu.

İnsanlığın başladığı yer Göbeklitepe

İnsanlığın başladığı ilk yer olan Göbeklitepe, gezi rotanızın olmazsa olmazlarından. Burada 12 bin yıl öncesine ait mabet alanları ile bilinen en eski yapıları göreceksiniz. Kent merkezine uzaklığı 14 kilometre olan Göbeklitepe’ye ulaşım Büyükşehir’in yol yapım çalışmaları sayesinde çok rahat sağlanıyor.

Göl manzarası eşliğinde balık keyfi

Şanlıurfa’da tercihiniz balık yemekse GAP SUKAY’a uğrayın deriz. Burada çok uygun fiyatlarla hamsi tava, alabalık, çupra ve levrek ızgarayı göl manzarası eşliğinde tadabilirsiniz. Ayrıca GAP SUKAY’da deniz bisikleti ve kanoyla gezinti yapabilirsiniz. GAP SUKAY’ın da Büyükşehir bünyesinde olduğunu hatırlatalım.

Yöresel tat isteyenlere Sakıb'ın Köşkü

‘Eğer damakta seçiciyim’ diyorsanız size ilk tavsiye edeceğimiz yer Balıklıgöl platosunun hemen yanındaki Sakıb’ın Köşkü. Büyükşehir Belediyesi bünyesinde hizmet veriyor. Damak tadının yanı sıra tarihi ev ortamı ve yeşil alan zenginliğiyle görsel bir şölen sunuyor. Peki mekanda hangi lezzetlerin tadına bakacaksınız? Boranı, soğan aşı, kazan kebabı, çiğ köfte, taraklı sini, ağzı açık, ağzı yumuk, semsek, içli köfte ve daha niceleri…

Tarih, doğa ve inanç turizmi açısından misafirlerine sayısız seçenek sunuyor

Şanlıurfa tarih, doğa ve inanç turizmi açısından misafirlerine sayısız seçenek sunuyor. Kentte ilk gideceğiniz yer Balıklıgöl platosu ve çevresi olmalı. Adeta huzuru bulacağınız bu yerin içerisinde Urfa Kalesi, Balıklıgöl ve Hz. İbrahim Peygamber’in doğduğu alan var. Başkan Beyazgül’ün Kale Eteği projesiyle tarihi Urfa Kalesi’nin yamaçlarında uzanarak şehri kuşbakışı izlemeyi sakın unutmayın. Gün içerisinde de Balıklıgöl’ü gezerek kutsal balıklara yem atabilir ve Hz. İbrahim Peygamber’in doğduğu alana giderek şifalı sudan içebilirsiniz.

Tarihi Urfa sokakları özüne kavuştu

Gezinizin olmazsa olmazları arasında ‘Tarihi Urfa Sokakları’ da yer almalı. Sokaklar, Büyükşehir Belediyesi’nin Sokak İyileştirme Projesi sayesinde eski güzelliğine kavuşmuş durumda. Bu sokaklarda çocukların oyunlarına karışabilir, insanların yaşantılarına tanıklık edebilir ve komşuluğun en güzel örneklerini görebilirsiniz.

Mağaralar ışıklandırılıyor

Kale eteğindeki 300 gecekondunun ardından Kızılkoyun’da da 35 yapının yıkım işlemlerini tamamlayan Büyükşehir Belediyesi, gün yüzüne çıkan mağaraları kızıl ışıklarla aydınlatıyor. Harika bir görsel şölenin ortaya çıktığı kaya mezarları ve mağaralar dünyanın en büyük nekropol alanını ışıklandırırken, ziyaretçiler de bölgede bol bol fotoğraf çekme imkanı buluyor.

Halfeti bu mevsimde bir başka güzel

Şanlıurfa’da her ilçenin kendine has bir özelliği var. Hele ki turizmde Büyükşehir Belediyesi’nin çalışmalarıyla son yılların gözdesi olan Halfeti apayrı bir güzelliğe sahip. Karagülü, dünyada sadece burada görebilirsiniz. Ancak doğal güzelliği, Fırat’ın sular altında bıraktığı tarihi evleri, marinası, yüzen köprüsü, tekne turları, yöresel yemekleri ile bir gün de bitiremezsiniz Halfeti’yi. Bu nedenle günlük odalar kiralayabilir ya da büyükşehirin İnci Su Tesisleri’nde 5 yıldızlı otel konforunu yaşayabilirsiniz. Hemen söyleyelim, bu tesislerde özellikle meyve yemeklerini tatmayı unutmayın.

Harran, dünyanın ilk bilim merkezlerinden biridir. Dünyada kurulan ilk üniversite buradadır.

Cittaslow Uluslararası Koordinasyon Komitesinin 2013 yılında “Sakin şehir” ağına dahil ettiği Halfeti ilçesi, tarihi taş evleri ve doğal güzellikleriyle Güneydoğu’nun saklı cenneti olarak da adlandırılıyor.

Bir Mezopotamya şehri Viranşehir

11 bin yıllık geçmişiyle tarihin derinliklerinden kopup gelmiştir Viranşehir. Mezopotamya’nın bütün renklerini barındırır. Tarihi İpekyolu üzerindeki Viranşehir dillerin, dinlerin ve kültürlerin beşiğidir adeta. Diyarbakır ve Mardin’e 95 km, Şanlıurfa’ya 100 km mesafede yer alan bu kadim şehirde görmeniz gereken yerleri mercek altına aldık.

Çatalat (Çatlar) Harabeleri

Çatalat Harabeleri de Tektek Dağları’nda yer alıyor. IV. - V. yüzyıl Roma-Bizans döneminden kaldığı tahmin edilen yapı kalıntıları bulunuyor.

Höyükler

Viranşehir’in çevresinde 40’a yakın höyük var. Bu höyüklerden Başaran Höyük’te (Sefertepe) 2011’deki araştırmalarda Nevali Çori, Göbeklitepe ve Karahan Tepe’deki gibi çanak-çömleksiz neolitik döneme ait benzer özellikler tespit edildi. Yetkililere göre, arkeolojik kazıların yapılması durumunda belki de yeni bir Göbeklitepe ile karşı karşıya kalınacak.

Akkese (Hanefiş) Kilisesi

Akkese (Hanefiş) Köyü, Viranşehir-Şanlıurfa Karayolu’nun 16. güneyinde yer alıyor. Akkese Köyü’nün güneyindeki yükseltinin güney yamacında yer alan Roma dönemine ait bir kaya mezarının M.S. IV - V. yüzyıllarda Bizans döneminde genişletilerek kiliseye dönüştüğü tahmin ediliyor.

Viranşehir Martiryonu (Dikmeler)

İlçe merkezindeki esere halk arasında ‘Dikmeler’ deniyor. Hristiyanlık dönemi eserlerinden olan yapının önemli bir aziz için Martiryon olarak IV. ve V. yüzyıllar arasında inşa edildiği tahmin ediliyor. Viranşehir Belediyesi’nin çevre düzenlemesini yaptığı eser, park-müze olarak ziyaretçilerini kabul ediyor.

Gologoç Harabeleri

Tektek Dağları’ndaki yapının Hristiyanlığın ilk dönemlerinde M.S. IV. ve V. yüzyılda Urfa dağlarında inzivaya çekilen binlerce keşiş tarafından konaklamak için inşa edildiği tahmin ediliyor. Günümüze blok şeklindeki kalker taşlarından oluşan yapılara ait temel kalıntıları ve silmeli büyük bir kemer kalıntısı ulaştı.

Eyyüp Nebi ören yeri ve peygamber türbeleri

Eyyüp Nebi Köyü’nde Elyesa Peygamber, Eyyüp Peygamber ve hanımı Rahime Hatun’un türbeleri var. Her yıl 6 Mayıs’ta geleneksel Eyyüp Nebi Sabır Günleri kapsamında etkinlikler düzenleniyor.

Çemdin Kale

Eski Kale (Çemdin) Köyü’nde yer alır. Eyyubiler döneminde, 1182 ile 1239 yılları arasında inşa edilmiş. Büyük bir kayalık tepe üzerindedir. Eyyubiler, bu kaleyi dönemin konaklama ve savunma ihtiyacını karşılamak üzere yapmış. Kale kapısı üzerindeki kitabeden kalenin Hasan oğlu Saadettin Muhammed isimli kişi tarafından yaptırıldığı anlaşılıyor.

Eyyüp Peygamber Türbesi

Eyyüp Nebi Köyü’nün kuzeyindeki höyüğün güney eteğinde kendi ismiyle anılan caminin doğusundaki mezarlıkta yer alıyor. 1993-1997 yılları arasında köyde yürütülen çevre düzenlemesi ve restorasyon çalışmaları sırasında klasik Osmanlı türbeleri tarzında yeniden inşa edildi.

Karaköprü dev projelerle kalkınacak

Karaköprü Belediye Başkanı Metin Baydilli, Şanlıurfa’nın gözde ilçelerinden Karaköprü için kolları sıvadı. İlçeye alışveriş merkezinden otele, spor alanlarından gençlik merkezine kadar birçok yapı kazandıracak.

Alışveriş kompleksi

30 bin metrekare alan üzerine yapılacak alışveriş kompleksinin içinde; 80 yataklı otel, seyir kulesi, meydan, kafeler, mağazalar, cami, millet kıraathanesi ve kapalı otopark yer alacak.

Gençlik ve spor merkezi

Vatandaşların spor yapması için Gençlik ve Spor Merkezi faaliyete geçirilecek. İçerisinde; sentetik futbol sahası, basketbol sahası, tenis ve badminton kortları, yüzme havuzları, konferans salonu, derslikler, açık hava etkinlik alanı ve kafeterya bulunacak.

Kadın yaşam merkezi

Sadece kadınlara özel bir yaşam alanı oluşturmak için Kadın Yaşam Merkezi yapılacak. 4 bin metrekare alan üzerine kurulacak merkezde; yüzme havuzu, kreş, eğitim salonları, fitness salonu, kafeterya ve çok amaçlı salon olacak.

Orman okulu, hobi bahçesi

Özellikle gençlerin doğada daha fazla zaman geçirmesi, toprakla ve ağaçla buluşması için ilçedeki ormanın bir bölümünde oluşturulacak alanda orman okulu ve hobi bahçeleri kurulacak.

Yeni müzeler

Belediye, hizmete sunduğu Oyun ve Oyuncak Müzesi ile müze şehir olma yolunda ilerleyecek. 2020 yılı içerisinde ilçeye Tasavvuf ile Yerel Basın ve İletişim Müzesi kazandırılacak.

Ei Battani Bilim Merkezi

Gençlerin bilimle tanışması, bilimi merkezinden takip etmesi için belediye, El Battani Bilim Merkezi’ni hizmete sunacak. Öte yandan stem merkezinde de ortaokul ve lise çağındaki gençlere stem ve robotik kodlama eğitimi verilerek, bilim adamlarının yetişmesinin temelleri atılıyor. Karaköprü Belediyesi ilçeye dev projeler kazandırmaya hazırlanıyor. Başkan Metin Baydilli, tüm bu projeleri ilçenin ihtiyaçlarına göre gerçekleştirecek. Bu kapsamda; alışveriş merkezi, otel, yaşam alanı, spor alanları, kadın yaşam merkezi, gençlik merkezi, yeşil alan gibi projeler hayat bulacak.

Haliliye Belediyesi'nden Göbeklitepe Kültür Evi geliyor

Dünyanın en eski yapısı olan Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın merkez ilçesi Haliliye sınırlarında.

Göbeklitepe’de açığa çıkarılan ve boyları 5 metreye ulaşan dikilitaşların üzerlerinde görülen yabani hayvan figürleri, yukarı Mezopotamya’da yaklaşık 11 bin 500 yıl önce yaşayan insanların yaşayış ve inançlarına ışık tutuyor. Ziyaretçi akınına uğrayan Göbeklitepe için belediyenin yapacağı kültür evinin içinde; kütüphane, konferans salonu, gastronomi merkezi ve Meslek Edindirme Merkezi (HALMES) yer alıyor.

Haliliye'ye vizyon proje

Göbeklitepe Kültür Evi’ni, Başkan Mehmet Canpolat’tan dinledik; Kütüphaneyi aynı anda 150 kişi kullanabilecek. 520 metrekarelik alanda konferans salonu olacak. Tesis, fuaye alanı ve sergi salonu olarak da hizmet verecek. Ayrıca Gastronomi Merkezi de yapılacak. Aşçılık kursları bu mekânın öne çıkan etkinliklerinden biri olacak. Meslek Edindirme Merkezi’nde 8 atölye yer alacak. Birçok alternatif el sanatının icra edileceği mekânda cam sanatı, porselen, oyma, işleme gibi sanatlarda nadide eserlerin üretilmesi için imkânlar oluşturulacak.