Giriş
Mezopotamya’nın verimli toprakları üzerinde kurulmuş olan Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesi, Asya ile Avrupa kıtaları arasında önemli ticaret yolu olan İpek Yolu üzerinde yer alması nedeniyle tarih boyunca önemli bir yerleşim merkezi olmuş. Bu özelliği nedeniyle Viranşehir; eski devirlerde birçok saldırılara, istilalara maruz kalmış. Bu istilalar, M.Ö. 275’ten başlayarak 16. asıra kadar devam etmiş. Sümer, Hitit ve Asurlular döneminde “Tilla, Tella, Tilli”, Romalılar döneminde “Constantina”, İslam Uygarlığı döneminde ise ”Tell-Mevzelaht, Tel-Mevzen, Tel-Muzin , Tilmuz ve Örenşehir “isimlerini alan şehir, tarihte çok yıkılıp yakıldığı için şehre harap anlamına gelen “Viran” kelimesi eklenerek “Viranşehir” ismini almış. Yörenin volkanik dağı Karacadağ’ın güney eteklerine yaslanmış, denizden 620 metre yükseklikteki ovaları olan Viranşehir, Şanlıurfa’nın en eski ilçelerinden biri…
TARIM VE HAYVANCILIK ÖNE ÇIKIYOR
Bölgede, tarım ve hayvancılık öne çıkarken; yılda 2-3 defa ekim yapılan verimli topraklarından buğday, pamuk, mısır, arpa, mercimek, karpuz, kavun, salatalık, domates, patlıcan ve şelengo gibi birçok ürün elde ediliyor. Harran Ovası’nın da bir parçası olan Viranşehir, doğal güzellikleriyle dikkat çekiyor. Mekke, Medine ve Kudüs’ten sonra dünyanın dördüncü inanç merkezi olarak kabul edilen Şanlıurfa’da, Viranşehir ilçesi inanç turizmiyle de önemli yere sahip. İlçe; tarihi Zeynel Abidin Camii, Hz. İbrahim Makamı, Viranşehir Kalesi ve Nargilem Bedesteni gibi birçok turistik ve tarihi mekanı barındırıyor. Hazreti Eyyüp Peygamber ile eşi Rahime Hatun ve Elyasa Peygamber’in kabrinin de bulunduğu Viranşehir’in Eyüp Nebi Mahallesi her yıl yüz binlerce kişiyi ağırlıyor. Viranşehir Belediye başkanı Salih Ekinci Şanlıurfa’nın inanç turizmi bakımından önemli bir kent olduğunu söylüyor. Projelerini de konuştuğumuz Başkan Ekinci ‘Eyyüp Nebi Sabır Evleri’ gibi inanç turizmine ve ilçenin gelişimine katkı koyacak çalışmaları anlatıyor. Ekinci, sosyal, ekonomik ve çevreye yönelik faaliyetlerde geçim zorluğu yaşayanlara öncelik vererek çalışmalarını sürdürdüklerini belirtiyor.
EYYÜP NEBİ İNANÇ TURİZMİNİN ÖNEMLİ DURAĞI
İslam tarihinde “Sabır timsali” olarak anılan Hazreti Eyyüp Peygamber ile eşi Rahime Hatun ve Elyasa Peygamber’in kabrinin de bulunduğu Eyyüp Nebi beldesinde yapılan restorasyon çalışmaları ile daha önce hiçbir sosyal tesisin bulunmadığı makamın ziyarete açıldığını belirten Başkan Ekinci, şunları anlatıyor: “45 bin metrekare alan üzerinde Eyyüp Nebi Cami ve Külliyesi, konaklama yerleri, aşevi, kütüphane, otopark ve çocuk oyun alanlarının yer aldığı 86 ‘sabır evi’, öncelikli olarak yaşlı, dezavantajlı ve engelli vatandaşlara hizmet veriyor. ‘Sabır Şehri’mize Burada konaklama sorunumuzu Eyyüp Nebi Sabır Evleri ile çözdük. Eyyüp Nebi Sabır Evleri, Şanlıurfa’da inanç turizmine önemli ölçüde katkı sağladı.”
SEFERTEPE’DE KAZILAR SÜRÜYOR
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yürütülen “Şanlıurfa İli Neolitik Çağ Araştırmaları Taştepeler” projesi çerçevesinde Viranşehir’de yer alan Sefertepe’de devam eden kazılar, Neolitik Çağ araştırmalarına ışık tutuyor. Viranşehir’e yaklaşık 25 kilometre uzaklıktaki Sefertepe’de alanında uzman 20 kişilik ekiple sürdürülen kazılarda, bir yapı kompleksi içerisinde farklı teknolojilere ait çok sayıda buluntu ile karşılaşıldı. Bölgede yürütülen çalışmaların Şanlıurfa’nın ve Türkiye’nin kültür tarihine ve turizmine katkı sağlaması bekleniyor.
ŞELENGO: VİRANŞEHİR’İN MANGOSU
Şelengo sadece ismiyle değil formuyla da şaşırtan bir meyve. İlk bakışta minik bir karpuza benziyor, kestiğinizde içiyle kavunu andırıyor, tattığınızda ise salatalığa benzer bir tat alıyorsunuz. Üstelik bu meyve bu topraklarda yetişiyor. Ülkemizde sadece Şanlıurfa-Viranşehir’de yetiştirilen şelengo için Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan coğrafi işaret tescili alınmış. Tohumluk üretimine de başlanan meyvenin daha çok üretilmesi için çalışmalar yapılıyor. Gelişme evrelerinde önce salatalık, karpuz ve son olarak kavuna benzetilen şelengoyu tarladan toplandıktan sonra 2-3 gün içerisinde tüketmek gerekiyor. Salatası, turşusu, dolması ve cacığı yapılabilen şelengo, kabuğu ile birlikte yenebiliyor. Acı olanları isilik tedavisinde kullanılan şelengo; kan şekerini düşürmesi ve kandaki toksinleri temizlemesi ile biliniyor.
KADINLARI MESLEK SAHİBİ YAPAN KURSLAR
Emine Erdoğan Kadın Kültür ve Eğitim Merkezi’nde açılan kurslara katılan kadınlar, meslek sahibi oluyor. El sanatları, halı dokuma, kuaförlük, bilgisayar, giyim ve üretim, satış görevlisi başta olmak üzere 18 branşta açılan kurslar, kadınlardan yoğun ilgi görüyor. Kadınların meslek öğrenmesi ve zamanını değerlendirmesi için açtığı kurslara katılan kadınlar, birbirinden değerli el emeği ürünler ortaya çıkarıyor. Özellikle dikiş nakış, kuaför ve halı dokuma kurslarında el becerilerini geliştiren kadınlar, diğer yandan da kendi üretimleri olan ürünlerin satışıyla aile bütçelerine katkıda bulunuyor. Ayrıca anneleriyle birlikte kursa gelen çocuklar da merkezdeki oyun alanında vakit geçirebiliyor.
KÜLTÜRÜ, MÜZİĞİ, LEZZETLERİ ANKARA VE İSTANBUL’A TAŞINDI
Ankara ve İstanbul’da düzenlenen ‘Şanlıurfa Tanıtım Günleri’ etkinliğine ‘Sabrın Diyarı, Kadim Şehir Viranşehir’ temasıyla katılan ilçe, kültürü, müziği ve lezzetler ile dikkat çekti. Viranşehir Belediyesi’nin standında; vatandaşlara sadece ilçede yetişen şelengo, şelengo turşusu, salçalı ekmek ve mırra ile Karacadağ pirinciyle kazanda pişirilen etli pilav ikram edildi. Folklor ekibinin renk kattığı stantta, ziyaretçilerle Viranşehir’in tarihi, kültürü ve yöresel lezzetlerinin yanı sıra ilçede hayata geçirilen projeler anlatıldı. İstanbul’daki tanıtım günlerini biz de ekip olarak ziyaret etmiştik.
VİRANFEST İLÇE TARİHİNDE İLK OLDU
Başkan Ekinci, ilçe tarihinde bir ilki gerçekleştirerek düzenledikleri Viranfest Kültür ve Sanat Etkinlikleri’nin 2 ay sürdüğünü anlatıyor. “Kadim Şehirde Kadim İzler Yarat” temasıyla düzenlenen festival; konferans, konser, tiyatro, stand-up, seminer, bisiklet turu, turnuvalar, sergiler, masal anlatım gibi renkli etkinliklere sahne olmuş. Yöresel ürünler standı, bilgi yarışmaları, üniversite tanıtım fuarı, sinema ve paneller büyük ilgi görmüş.
GİRİŞİMCİLİK VE KULUÇKA MERKEZİ HİBE DESTEĞİ ALACAK
Hayata geçirdikleri ‘Girişimcilik ve Kuluçka Merkezi’ projesinin Avrupa Birliği ENHANCER Programı tarafından hibe desteğine hak kazandığını anlatan Başkan Ekinci, şu bilgileri paylaşıyor: “Göç Politikaları Geliştirme Merkezi tarafından yürütülen proje ile (yüzde 60’ı mülteci ve yüzde 40’ı yerli) kadınların istihdama kazandırılması sağlanıyor. Proje kapsamında girişimcilik, bilgisayarlı muhasebe, dikiş, bilgisayar işletmenliği eğitimleri veriliyor. Ayrıca eğitimlere katılan kadınların çocuklarının kaliteli zaman geçirebilmesi için de çocuk oyun alanı oluşturduk.”
