Her hafta bu köşede farklı konulara değinerek vatandaşın cebine dokunan detaylara dikkat çekiyoruz. 2021’de gündeme getirdiğimiz birçok konu bütçede yüzde 50’ye varan kazanımlar sağladı. Aynı şekilde 2022’de de bu konular tasarrufun en önemli gündemi olmaya devam edecek.
Kaynaklar kıt... Dünyanın her yerinde hammadde ve enerji fiyatlarında ciddi artışlar var. Birey olarak bütçelerimiz ise sınırlı. Bir başka deyişle tasarruf bilincinin biraz daha artması gereken dönemlerden geçiyoruz. 2021 yılı boyunca her hafta cebe 1 kuruş dahi olsa katkı sunacak detayları paylaştık. Önerileri uygulamaya koyanlar hatırı sayılır avantajlar sağladı. En çok öne çıkan tasarruf tedbirlerini, sağlanan faydayı ve 2022’ye de rehber olabilecek detayları özetle hatırlayalım...
UCUZA AYDINLATIYOR
Bir ailenin aylık elektrik tüketiminin ortalama yüzde 30’u aydınlatmadan kaynaklanıyor. Bu maliyetin artarak devam etmesinde eski tip ampuller etkili. Klasik ampuller genellikle ‘fazla ışık versin’ diye 100 watt olarak tercih ediliyor. Günde 6 saat yanan 1 klasik ampulün güncel elektrik tarifeleriyle aylık faturaya yansıması 15 lira. Bir evdeki tüm ampuller LED lamba ile değiştirilirse fatura en az yüzde 25-30 düşer. 1 LED, günde 6 saat açık kalırsa aylık faturaya 2 lira, 3 tanesi 6 lira yansıyor.
GECE TÜKETENE AYRICALIK
Elektrikte faturayı düşürmenin yollarından biri de üç zamanlı (çok zamanlı da deniyor) tarife. Hane halkının en az elektrik tükettiği gece saatleri, üç zamanlı tarifenin de en avantajlı dönemi. Üç zamanlı tarifeyi tercih eden tüketiciler, belirli cihazların kullanımını geceye kaydırarak faturalarda yüzde 13’lere varan seviyelerde düşüş sağlayabilir.
TATİLDE BÜYÜK AVANTAJ
Erken rezervasyon dünyanın bir çok ülkesinde yıllardır uygulanıyor. Avantajı ise hem fiyat hem de istenen lokasyonda tatil yapma imkanı sağlaması. Son dönemde ülkemizde de erken rezervasyona rağbet arttı. Kasım, aralık gibi başlayan erken rezervasyonun aile bütçesine katkısı yüzde 55’e kadar çıkıyor. Gecikilen her ay fatura kabarıyor. Tatil planınız varsa bu fırsatı kaçırmayın. 2022’de fiyatlar can sıkabilir.
KARTTA SIFIR AİDAT
Kredi kartı aidatı, banka müşterilerinin yıllardır dert yandığı bir konu. Hele son günlerde hesap ekstrelerine yansıtılan tutarlar, bu derdi katlamış durumda. 3 Ekim 2014’te çıkan yönetmelikle kredi kartı aidatı yasal bir zemine kavuştu ancak tüketiciye aidatsız kart alma imkanı da getirildi. Buna göre; her banka üyelik ücreti olmayan kredi kartı sunmak zorunda.
SEMT PAZARINDA FİYAT FIRSATI
Semt pazarlarının önemi 2021’de daha çok anlaşıldı. Çünkü pazarlarda belli saatlerde daha hesaplı ürünler sunuluyor. Aynı ürüne daha az ödemek için dikkat edilmesi gerekenler özetle şöyle:
- Liste hazırlayın
- Pazara ya çok erken gidin ya da 17.00’den sonra.
- Tezgahları dolaşarak fiyat kontrolü yapın.
- İndirim isteyin
- Tazelik testi yapın.
- Kilo-yarım kilo ve 99 kuruş oyunlarına gelmeyin.
- Tezgahların ön yüz güzelliğine kapılmayın.
ONLINE’DA FİYAT AVCISI OLUN
İnternetten alışveriş, tasarruf için inanılmaz fırsatlar sunuyor. Nerede, hangi hamleyi yapacağını bilen, biraz sabırlı olup etiketlerin izini süren herkes, bu mecralarda aradığı ürünü en uygun fiyata bulabilir. Bunun için iyi araştırma yapıp ‘fiyat avcısı’ olmalısınız. İhtiyacınıza göre alışveriş yaparken en önemli kural ise ‘bildiğiniz ve güvenilir e-ticaret siteleri’nden alışveriş yapmak.
MEVSİMİNDE GELECEĞİ DÜŞÜNEN HESAPLI LEZZET
Sebze ve meyvenin en ucuz olduğu dönem, mevsimi. Yani yazın domates, biber, fasulye ve barbunya çok ucuz, kışın ise ıspanak, pırasa ve karnabahar gibi sebzeler. İşte bu ürünleri ucuza alıp daha sonra kullanmak üzere dondurucuya atmak gıda harcamasında hatırı sayılır tasarruf rakamlarını yakalamanızı sağlıyor. Bunu alışkanlık haline getirin.
DAMLAYA DAMLAYA GÖL OLAN BİRİKİM
Küçük birikimlerle tasarruf hayatın her döneminde mümkün. Üstelik bu tutarlar bir süre sonra hatırı sayılır rakamlara ulaşıyor. Bunu da sağlayan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES). Örneğin; 25 yaşında işe başlayıp ayda 300 lira yatıran biri 56 yaşında yaklaşık 240 bin liralık birikime sahip oluyor. 18 yaş altı çocuklar için de BES hesabı açtırılabiliyor. Devlet katkısı 2022’de yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkacak.
ÖĞRENCİLER İÇİN İYİ BİR ALTERNATİF
Sıfır eşyaların fiyatları ateş pahası. Ekonomik duruma göre acil ihtiyaçları spotçulardan karşılamak bütçenizi rahatlatabilir. Temiz kullanılmış ikinci el eşyalar hem cebinize hem de ülke ekonomisine fayda sağlar. Üstelik temiz ikinci el eşyaların fiyatları sıfırının yüzde 50-60 altında oluyor. Bu önemli bir tasarruf oranı. Özellikle öğrenciler için iyi bir alternatif.
SIFIR ATIK BİLİNCİYLE AVANTAJLI ÇIKIN
Yaşanabilir bir dünya için kaynakların tasarruflu kullanılması kadar, kullanılan ürünlerin geri dönüştürülmesi de bir o kadar önemli. Üstelik son dönemde geri dönüşüm için kamu kurumları ve şirketler teşvik edici örnek uygulamalara imza atıyor. Para puan, indirim kuponu, bedava deterjan, akbil yükleme gibi vatandaşın cebine katkı sunan bu hamleler, sokak hayvanlarının da beslenmesine ve barınmasına destek oluyor.